Driedaagse Mei Manifestatie 2022

Verslag van de Zeeuwsche Dieseldag op 28 mei

Het ruime (en gratis !) parkeerterrein bij het RTM-museum liep in de ochtend al vol met auto's van bezoekers. Ook Duitse en Belgische bezoekers weten de RTM te vinden, zo bleek uit de kentekens

Inleiding

Hemelvaartsdag staat al jaren in de traditie bekend als de Nationale Stoomtreindag: jaarlijks terugkerende evenementen waarbij diverse musea met rijdend railerfgoed zich opmaken op deze dag en vaak ook de dagen erna nog om met hun pronkstukken ritten te houden. Er was volop keus: de Museumstoomtram Hoorn – Medemblik (SHM), de Stichting Stoomtrein Goes – Borsele (SGB), de Stichting RTM Ouddorp v/h Rotterdamsche Tramweg Maatschappij (MRTM), de Zuid-Limburgse Stoomtrein Maatschappij in Simpelveld (ZLSM) en de Veluwsche Stoomtrein Maatschappij (VSM) Apeldoorn – Beekbergen - Loenen om er een paar te noemen, boden een gevarieerd dagprogramma, ieder in zijn eigen specifieke omgeving en landschap met uniek materieel en entourage. Dit jaar 2022 viel Hemelvaartsdag op donderdag 26 mei. Met het aansluitende weekend brengt het doorgaans veel bezoekers in beweging wat in het openbaar vervoer en de wegen er naar toe merkbaar is: drukte en files.

De Stichting RTM Ouddorp v/h Rotterdamsche Tramweg Maatschappij (MRTM) deed 3 dagen lang, van 26 t/m 28 mei, mee om zich met haar rijdende collectie te presenteren met een uitgebreide dienstregeling.

Zeeuwsche Dieseldag

De derde dag, 28 mei, stond te boek als Zeeuwsche Dieseldag. De pronkstukken M67, MABD1602 (met bijpassend rijtuig 1631) en de MD1805 reden hun trams volgens een “strakke uurdienstregeling”: om 11:45, 12:30, 13:30, 14:30 en 15:30 uur vertrokken er trams vanuit het museum. Motorrijtuig MABD1804 was wegens onderhoud niet beschikbaar maar kon wel in de loods bekeken worden. Stoomloc 50, net een week geleden teruggekeerd van het evenement Dordt in Stoom, werd ingezet voor de boottram 113. Het verdere schema werd uitgevoerd zoals hieronder is weergegeven in het dienstregelingblad voor deze dag.

Alle vijf trams (één extra dus) waren verschillend van samenstelling. Eén ding stond vast: alle samenstellingen waren historisch verantwoord en hebben daadwerkelijk in de jaren vijftig en zestig van de vorige eeuw - het thema van deze dag - zo gereden tussen Rotterdam en Hellevoetsluis en Oostvoorne en op de Zeeuwsche eilanden. Hoewel er concurrentie was van andere evenementen in den lande en ook van het fraaie weer met veel zon, waren deze dagen voor de RTM een succes met veel bezoekers, waarbij de autokentekenplaten op het parkeerterrein veel Duitse en Belgische liefhebbers lieten zien. Men weet de RTM dus ook vanuit het buitenland te vinden! In de remise kon het overige materieel bezocht worden en zelfs in miniatuur. En natuurlijk ontbrak het springkussen niet en stond buiten de stoomtrekker (stoomlocomobiel) - gebruikt om landbouwmachines mee aan te drijven - opgesteld. De catering zorgde weer voor de hapjes en de drankjes: vooral de broodjes bal gehakt, frikadel en kroket voor de lekkere trek vonden hun weg naar personeel en bezoekers.

Bij de ingang van het museum viel de voortgang op van de bouwwerkzaamheden van de uitbreiding van het museum: de betonfundering is gestort! Tijdens de bouw heeft het museum tijdelijk een andere toegang wat duidelijk met bordjes staat aangegeven.

Leider van den Dienst

Deze term wordt al vaker gebruikt en heeft in deze schrijfwijze ook een historische context. Bij het rijden van zoveel trams op het enkelsporige baanvak moet iemand de leiding hebben, of beter gezegd de verkeersleiding. In de bestuurskamer op de entresol in het museum is een werkplek ingericht voor de tramdienstleider. Je zou het in spoorse termen “Post T” kunnen noemen, waar we een kijkje mochten nemen. We kennen Mark Grootendorst natuurlijk als een bekwaam en vakkundig regelaar met spoorse ervaring, dus het bewaken van de veiligheid is bij hem in goede handen. Met moderne computertechniek wordt het overzicht bewaakt en worden de rijbewegingen en verplaatsingen in de gaten gehouden. Er wordt niet op seinbeelden gereden maar “op zicht” en met rijopdrachten. Met 3 beeldschermen wordt alles bijgehouden: de spoorbezettingen, de tramsamenstellingen met hun trekkrachten en de dienstregeling van de ritten. Elke beweging of verplaatsing wordt nauwlettend gevolgd en gemuteerd. De communicatie met “buiten” verloopt via portofoonverkeer. Hiermee ontstaat een actueel beeld wat zich buiten afspeelt en waar het materieel en het personeel zich bevindt. Alle wissels worden handmatig omgezet (waar nodig) door het trampersoneel.

Het is een boeiend schouwspel hoe mens en machines samenwerken ten dienste van het vervoeren van reizigers en goederen. En het logistieke proces wordt nauwlettend gevolgd en waar nodig bijgestuurd.

Hieronder in tijdsvolgorde een fotoreportage van deze dag. Niet alle foto’s hebben extra bijschriften: de plaatsen waar gefotografeerd is zullen bij de liefhebber genoegzaam bekend zijn.

↑ ↑ ↑ Ouddorp Remise. Op perronspoor 8 staat tram 11 met motorwagen MD1805 gereed voor vertrek (v: 11:45); op perronspoor 9 en opstelspoor 10 staat het materieel voor de overige ritten.
↑ → Een voorraad wielstellen ligt ter hoogte van De Punt West te wachten op revisie. Tram 11 is op tijd vertrokken (v: 11:45) uit Ouddorp Remise voor de eerste slag naar West Repart en zal een uur later als tram 12 daar weer terugkeren. De stalen rijtuigstam bestond achter motorwagen MD1805 achtereenvolgens uit het postbagagerijtuig PD291 + rijtuig BPD1631 + rijtuig AB1513 + rijtuig ABR1517 met als versterkingsrijtuig achterop houten rijtuig AB398 ↓ .
Na het berijden van de keerlus in het duingebied bij De Punt berijdt tram 11 “andersom” het doorgaand hoofdspoor en verlaat hiermee het museumterrein De Remise, op weg naar West Repart via de Brouwersdam. Ongeveer halverwege wordt de provinciale grens tussen Zuid-Holland en Zeeland gepasseerd. De naam van de halte Port Zélande verwijst daarnaar.
		← ↑ ↓ → Stoomloc 50 rangeert en wordt gereed gemaakt om boottram 113 te rijden die om 13:30 uur zal vertrekken. Het opbouwen van de stoomdruk wordt beproefd door een stukje op de hoofdbaan heen en weer te rijden. Overtollige stoom wordt afgeblazen.
Om 12:45 uur keert tram 12 terug in het museum. De rijtuigen AB1513 + BPD1631 + PD291 als laatste drie van de rijtuigstam (met motorwagen MD1805 en de rijtuigen AB398 en ABR1517) passeren hier de tramwegovergang bij de toegangspoort van het museum.
Een kijkje op Post T, de werkplek van de Leider van den Dienst
↑ ↑ ↑ Op 3 beeldschermen wordt de actuele situatie bijgehouden: de spoorbezetting van de sporen 7 t/m 11 met de samenstelling van de daarop staande trams en de trekkrachten (stoomlocomotieven en motorwagens), het algemene overzicht van het sporenplan op het remiseterrein inclusief loods en de lijn naar West Repart en de dienstregelingen van de trams. Op alle beeldschermen kunnen wijzigingen (of vertragingen) bijgehouden worden. In beginsel wordt gewerkt met rij- of verplaatsingsopdrachten via portofoon- en mobiel telefoonverkeer tussen de tramdienstleider en het rijdend personeel op de trams en rangeerders. De trams rijden op zicht. De conducteurs geven de vertrekbevelen aan de machinist. Deze foto’s geven de situatie weer om plm. 12:45 uur.
Voortgang bouwwerkzaamheden uitbreiding museumgebouw - 3e fase
↑ → De werkzaamheden van de bouw van de 3e fase uitbreiding van het museumgebouw vorderen goed. Het beton in de fundering is gestort en na uitharding kan men de hoogte in: de opbouw van de constructie.
Stoomtrekker (stoomlocomobiel)
↑ → Een gastoptreden met een stoomtrekker, ook wel een stoomlocomobiel genoemd; deze werd vroeger gebruikt om landbouwmachines mee aan te drijven.
Staatsieportret
Even pauze voor de werkpaarden van de RTM. Motorrijtuig MABD1602 "Reiger" en motorwagen MD1805 "Meeuw" werden even op spoor 6 en 7 geparkeerd tot hun volgende inzet. Motorrijtuig MABD1804 "Kievit" stond voor onderhoud in de loods en de M67 was met tram 33/34 onderweg. Motorwagen MD1806 "Bergeend" is na de opheffing van de RTM in 1966 gesloopt. Dierennamen De RTM had diesellocomotieven en motorwagens in dienst die naar vogels waren vernoemd, bijvoorbeeld de MABD 1602 'Reiger', MABD 1802 'Zwaluw', MABD 1803 'Kluut', MABD 1804 'Kievit', MD 1805 'Meeuw', MD 1806 'Bergeend' en MD 1807 'Scholekster'. De naam 'Sperwer' behoorde bij de MABD 1801 en later bij het driewagenstel MBD 1700 EB 1701-1702. De gewoonte om dierennamen (niet alleen van vogels, maar ook van zoogdieren en vlinders) te geven aan het materieel werd bij het busbedrijf voortgezet. Zo heeft de bewaard gebleven Leyland-Verheul autobus 38 uit 1966 de naam ‘Wasbeer’. Bron: Wikipedia.
Boottram 113
↑ De boottram 113 met de houten rijtuigen zoals deze op 28 mei was samengesteld. Het vertrek was gepland om 13:30 uur. Reizigers rijden eerst door naar West Repart en na kering als tram 14 vindt in Middelplaat Haven om 14:10 uur de overstap plaats op de rondvaartboot MS Grevelingen voor een bijna twee uur durende watertrip. Ze keren dan met tram 116 terug naar het trammuseum waar ze om 16:30 uur aankomen.
Maar eerst werd gewacht op de binnenkomst van tram 34 met motorwagen M67 en de rijtuigen AB414 + AB417 + AB394 + AB396. Volgens dienstregeling hadden tram 113 en tram 34 elkaar onderweg moeten kruisen maar er werd voor gekozen tram 34 eerst op het eindpunt binnen te nemen. Ook dit werd goed bijgestuurd.
↑ → Middelplaat Haven.
↑ Middelplaat Haven met het MS Grevelingen. ↑ Ouddorp Remise. Tram 41 is om 14:30 uur vertrokken en is op weg naar West Repart, hier ter hoogte van de tramwegovergang bij de ingang van het museum. Motorrijtuig MABD1602 met bijpassend rijtuig BPD1631 zijn ingezet voor deze dienst.
↑ Als laatste tram van de dag maakt de M67 met zijn houten rijtuigstam nog een slag naar West Repart als tram 15 en neemt op de terugweg als tram 116 de bootreizigers van Middelplaat Haven mee terug naar het museum. Vertrek om 15:30, aankomst terug om 16:30 uur.		↑ Voor loc 50 zit de dag er op en wordt nog verzorgd door het locpersoneel. Aan drie lange en mooie dagen van de Mei Manifestatie is een einde gekomen.
Einde van de dag
↑ ↓ Rond 16:30uur zijn alle trams weer terug en wordt er nog gerangeerd om het materieel weer een veilig onderkomen te geven tot de volgende rijdag. Tot een volgende keer !