Inleiding

De traditionele, jaarlijkse donateursbijeenkomst van de Stichting v/h Rotterdamse Tramweg Maatschappij was er dit jaar één met vele verrassingen: het stormachtige weer in de ochtend met stortbuien maakte ’s middags plaats voor een zonnige herfstdag, de wisseling van het voorzitterschap in het bestuur van de stichting, de ontvangst van en presentaties voor de drie groepen met telkens hetzelfde programma om aan de coronaregels te kunnen voldoen en – niet onbelangrijk – de uitreiking van een lintje door de burgemeester van Brielle aan een vrijwilliger voor 40 jaar trouwe dienst gaven de dag veel bijzondere momenten. En als klapper: de presentatie van het boek “De RTM in kleur” stond ook op de agenda.

Corona bepaalde de regels

Ondanks alle onzekerheden omtrent het verloop van de pandemie Covid19 (het Corona-virus) had de RTM besloten, deze dag door te laten gaan, echter in een gewijzigde vorm. De gastvrijheid moest op andere wijze georganiseerd worden dan gebruikelijk. De RTM vond het belangrijk deze dag door te laten gaan om alle vorderingen te laten zien die het museum het afgelopen jaar tot stand heeft gebracht, de medewerkers te ontmoeten en het lang verwachte fotoboek “De RTM in kleur” te presenteren dat door de donateurs als eersten opgehaald konden worden. Ook het echte, fysieke contact met de donateurs is een belangrijke doelstelling.

De vele toegestroomde donateurs werden in drie tijdsblokken ontvangen: om 11:00, 12:00 en 13:00 uur. Elke groep kreeg hetzelfde programma aangeboden: ontvangst met koffie en koek, een presentatie in de loods, een half uurtje “vrij bewegen” en een afsluitende tramrit. Voor de tramritten waren de MD1805 met stalen rijtuigen en loc 54 met houten rijtuigen ingezet voor een slagje naar Westrepart.

De donateurs moesten zich vooraf inschrijven op een emailadres of telefonisch en konden zo ingedeeld worden naar hun tijdskeuze met een alternatieve optie.

Om dit alles te organiseren was het museum volledig volgens de coronaregels ingericht; looproutes, de cateringbar en de zitplaatsen in de loods en in de rijtuigen waren strak aangegeven. Hieraan was vooraf weken gewerkt door de vrijwilligers om alles coronaproof te maken, heel veel laminaatwerk met aanwijzingen en pictogrammen tot gevolg.

De toegestroomde bezoekers zal het moeite gekost hebben zonder nat pak vanaf de parkeerplaats het museumgebouw te bereiken. Het kwam met bakken uit de lucht. De weersvoorspelling was er duidelijk over geweest: storm en regen in Zeeland en een deel van Zuid-Holland. Wie eenmaal binnen was, kwam meteen in een warm bad terecht. De hartelijke ontvangst, de koffie met koek, de vele ontmoetingen onder elkaar en met de RTM-vrijwilligers, de geopende winkel maakten aan de nattigheid snel een einde en kon iedereen weer volop genieten wat het museum aan vernieuwingen te bieden heeft. Het zal de vroegere directeuren van de RTM goed hebben gedaan; vanaf hun portretgalerij zagen zij toe dat het goed was zo…...

Vanaf een portretgalerij in het museum zien vijf RTM-directeuren toe op het reilen en zeilen van wat zij nagelaten hebben. Foto: Eric van der Reiden, 21 mei 2020. In de Tramkoerier, zomeruitgave 2020 is geschreven over de onthulling van het wandbord. Met toestemming wordt hieruit het volgende geciteerd: Op zaterdag 30 mei 2020 is door de kinderen van de laatste directeur van de RTM, Jan Delst, een wandbord onthuld met alle directeuren van de Rotterdamsche Tramweg Maatschappij en de vier gebruikte logo’s. Beginnend in 1878 en eindigend in 1978 telde het bedrijf vijf leidinggevenden. Jan Delst was degene die uiteindelijk na honderd jaar het licht uit mocht doen. RTM-medewerker Jan Toet heeft ze allemaal op een groot wandbord geschilderd, dat is geplaatst in ons RTM-museum. De vrijwilligers van deze RTM hebben in het lockdowntijdperk niet stilgezeten en een groot deel van de tentoonstelling heringericht. Het eerste deel, de RTM in Rotterdam, is nu opgeleverd en met de onthulling van het bord door Caroline Delst, dochter van, feestelijk in gebruik genomen. Naast dochter Caroline waren ook dochter Annemarie en zoon Andries aanwezig. Namens de RTM vertelde Wim van Eijk over het sociale leven van Jan Delst en de bijzonder keurige manier waarbij Delst de fusie van de RTM met andere streekvervoerders tot de Streekvervoersmaatschappij Zuidwest Nederland heeft gerealiseerd. De vijf directeuren waren achtereenvolgens (per rij boven naar onder en van links naar rechts): H.F. Guichart, Ir. H. van ’t Hoogerhuys jr, Ir. A.J. Kuiper, Dr. H.J. van Zuylen en J. Delst.

Jaaroverzicht 2020

Bij de presentatie in de loods trapte voorzitter Roel Sparreboom meteen af met een korte boodschap. “Het is mijn laatste, actieve optreden hier”. Niet alleen vanwege leeftijd, maar de continuïteit van onze organisatie is ook gebaat met verjonging en vernieuwing op bestuurlijk niveau. Hij introduceerde meteen de nieuwe voorzitter: Laurens Pit en overhandigde hem de voorzittershamer bij diens benoeming tot de nieuwe voorzitter in het bestuur van de Stichting RTM. Laurens is in de spoor(hobby)wereld geen onbekende en was al eens voorzitter van de RTM in de Hellevoetsluise periode, waar de RTM als Rijdend Tram Museum halverwege de jaren zestig begon. Welkom terug.
Laurens zei in zijn maidenspeech zeer vereerd en trots te zijn de stichting verder de toekomst in te mogen leiden. “Met zo’n enorme inzet van vrijwilligers moet dat lukken. We gaan eraan werken, dat de groei van ons museum door gaat”.

Voorzitter Roel Sparreboom draagt zijn functie over aan zijn opvolger, Laurens Pit.
Laurens Pit is de nieuwe voorzitter in het bestuur van de Stichting v/h Rotterdamsche Tramweg Maatschappij. Hij kent de RTM als zijn broekzak. “Ik heb de echte RTM nog net meegemaakt als amper 12-jarige in december ‘65/januari ‘66 en dat heeft diepe indruk gemaakt”. Laurens is in de spoor- en tramwereld geen onbekende en was al eens voorzitter van de RTM in de Hellevoetsluise periode, waar de RTM als Rijdend Tram Museum, toen nog onder de paraplu van de Tramweg Stichting halverwege de jaren zestig begon. Het pionierswerk van toen heeft geleid tot dit prachtige museum met een waardevolle collectie. Laurens zei in zijn maidenspeech zeer vereerd en trots te zijn de stichting verder de toekomst in te mogen leiden. De enorme inzet van vrijwilligers, die het rijdend railerfgoed “op de rails” houden, met alles erop en eraan, in een grote saamhorigheid, met alle vakspecialisme, de handen uit de mouwen steken met echte ambachtelijke vaardigheden, is de basis om met vertrouwen de toekomst in te gaan.

Het jaar is dan weliswaar nog niet voorbij en het seizoen loopt nog tot 31 oktober door (op woensdagen en zaterdag met een dieselslag), maar de traditie is nu eenmaal, dat we op de laatste zaterdag van september bij elkaar komen.

Mark Grootendorst doorliep met een beeldpresentatie de hoogtepunten van het jaar en wat aan vernieuwingen, restauraties en de voortgang van diverse projecten bereikt is. Een kleine (niet volledige) opsomming van wat in 2020 is gerealiseerd aan de hand van de gepresenteerde dia’s; achter de schermen (en vaak niet zichtbaar….) wordt keihard gewerkt. Achtereenvolgens worden genoemd en met foto’s getoond:

• Door Corona lag het voorseizoen geheel stil. De hoogtepunten op 2e Paasdag (de jaarlijkse start van het rijseizoen), de 3-daagse Mei-manifestatie rond Hemelvaartsdag konden niet doorgaan. Na de versoepeling van de overheidsregels kon toch op Tweede Pinksterdag, 1 juni, het museum weer geopend worden en konden weer tramritten plaatsvinden. Het leverde de medewerkers veel extra werk op. De anderhalve meter-samenleving blijkt in de praktijk van alledag nog niet zo eenvoudig. Plattegronden wijzigen, schermen ophangen, reserveringssystemen bedenken, een heus corona-protocol opstellen en veel laminaatwerk. Pijlen, teksten, pictogrammen en nog veel meer. Het werd allemaal door de medewerkers zonder veel commentaar gedaan. Dan merk je weer wat voor een fantastische ploeg medewerkers we hebben. Ook op financieel gebied waren er weer inkomsten. Donateurs sprongen spontaan financieel goed bij en de ruime bijdragen van de bezoekers gaven weer hoop. We gaan het dit jaar financieel misschien toch nog redden, was ook de verwachting van Roel Sparreboom. De hekken gingen weer open en dat is voor een museum met een rijdende collectie van levensbelang.
• Verder is er veel gedaan dit jaar: baanvernieuwingswerkzaamheden op het emplacement van de remise, schilderwerkzaamheden aan het gebouw en aan de hekwerken en de opfrisbeurt van het duo MABD1602 “Reiger” met het bijpassende rijtuig BD 1631. Allemaal met vaardig handwerk door vele vrijwilligers.
• Belangrijk moment was het dit jaar gereed komen van de revisie van de “Anna Jacoba”, het RTM-bootje, dat met succes zijn proefvaart kon uitvoeren. In de Tramkoerier is daar uitgebreid verslag van gedaan.
• Met een video over het nieuwe boek “De RTM in kleur” werd de presentatie afgesloten.
  

De hekken gingen weer open !! Er werd weer gereden !
De Corona-crisis heeft de wereld en Nederland zo’n beetje op slot gezet. De door de overheid ingevoerde lockdown in het voorjaar met tal van beperkingen om de pandemie te bestrijden, heeft vele slachtoffers geëist, - daar staan we bewust bij stil - maar ook vrijwel alle musea zijn financieel zwaar getroffen. Ook de railmusea met hun rijdend erfgoed gingen in het voorjaar dicht. Er werden grote verliezen geleden door het gemis aan seizoensinkomsten, de vaste lasten tikten door. Maar de hekken gingen uiteindelijk weer open!!. Op 2e Pinksterdag, 1 juni werd met gepaste maatregelen en reserveringen vooraf weer voorzichtig de exploitatie opgestart. Bij de RTM in Ouddorp kwam, hoe symbolisch, het nieuw geplaatste afsluithek nog juist gereed en kreeg meteen een schilderbeurt. Het hek rond het museum voorziet erin, dat de waardevolle collectie beter beschermd wordt. Wat ook helpt, is het behoud van die collectie nog eens met een extra gift te steunen. Wielen moeten niet stilstaan, wielen zijn gemaakt om te rijden. De vrijwilligers bij de RTM hebben hard gewerkt afgelopen maanden, baanwerkzaamheden en de vernieuwde inrichting van het museum. Deze website steunt de Stichting v/h R.T.M. Ouddorp (via de ANBI-regeling, laat de fiscus meebetalen!). Uw gift is zonder drempel aftrekbaar en de fiscus doet er 25% bij. Naast het coronavirus is er nog een ander virus: het besef, dat we ons railerfgoed moeten koesteren als waardevol cultuurhistorisch erfgoed. Daar is geen vaccin voor nodig, wel een beetje extra geld. Wees en blijf gezond: wie zijn geschiedenis niet omarmt, is niet rijp voor de toekomst!! Doe mee en help onze railmusea er weer bovenop te komen in deze bijzondere tijden. Foto’s: Eric van der Reiden, 24 mei 2020, Remise De Punt - Brouwersdam Ouddorp. Op de rechter foto: meesterschilder Nol Grasman, dit jaar 40 jaar medewerker van de stichting, legt de laatste hand aan het nieuwe hek.

		← ↑ ↓ ↓ ↓ ↓ Mark Grootendorst geeft een overzicht van enkele mijlpalen die in 2020 bereikt zijn.

Daar lag hij dan: het lang verwachte fotoboek van de auteurs Eric van der Reiden, Mark Grootendorst en Jan de Bruin. Het boek is een kleurrijke reis door de tijd met foto’s en dia’s van bekende en onbekende RTM-fotografen en kleurentekening van Bas Koster. Het boek heeft een hardcover, gebonden, formaat 23,5 x 16,5 cm, met 128 genummerde pagina’s, is een uitgave van de Stichting RTM te Ouddorp. ISBN: 978-90-9033246-8 en is te koop voor € 24,95. Drukkerij Kranse BV te Sommelsdijk verzorgde de vormgeving. De donateurs konden hun vooraf bestelde exemplaar meenemen.

Met een video over het nieuwe boek “De RTM in kleur” werd de presentatie afgesloten.

Eén van de auteurs en samenstellers van het boek, Eric van der Reiden, zit klaar om een exemplaar uit te reiken aan de kopers. Hij is niet alleen meesterschilder bij de RTM, maar ook archivaris van het RTM-archief dat in Middelharnis is gevestigd.

…het heeft zijne Koninklijke hoogheid de Koning behaagd..

Ondertussen wordt de burgemeester van Brielle, Gregor Rensen, rond 12:30 uur buiten welkom geheten door de “Commissie van in- en uitgeleide”, in de persoon van Willem Kentie. In de bestuurskamer van het museum is de koffie klaar gezet en worden en de laatste voorbereidingen getroffen. In groep 2 vindt een bijzonder moment plaats.

Het was strikt geheim gehouden, maar de komst van burgemeester Gregor Rensen (G.G.J. Rensen is sinds 28 oktober 2015 burgemeester van de gemeente Brielle. Van 16 oktober 2014 tot 28 oktober 2015 was hij al waarnemend burgemeester van Brielle) deed de vraag oproepen, wat gaat hier gebeuren? Na een korte intro werd al snel duidelijk dat een jubilaris in ons midden was. Nol Grasman werd uitgenodigd naar het gestoelte te komen. Al 40 jaar vrijwilliger bij de RTM werd hij bedankt voor zijn maatschappelijke inbreng voor de RTM. In zijn vakgebied als schilder heeft hij een belangrijke bijdrage geleverd in het opknappen en conserveren van alles wat los en vast zit bij de RTM: gebouwen, hekwerken, materieel, kregen onder zijn bekwame handen een langere levensduur en daarmee een behoud van historisch erfgoed voor de toekomst. Dat verdient een waardering. Daarom heeft het zijne Koninklijke hoogheid de Koning behaagd hem de oorkonde met bijbehorende versierselen uit te reiken, kort gezegd, een lintje te overhandigen en hem daarmee tot lid in de Orde van Oranje Nassau te benoemen. In aanwezigheid van naaste familie werd de ceremonie verricht en werd hij ook in de bloemen gezet. De burgemeester refereerde nog even aan Nols afkomst: geboren en getogen in het Groningse Bedum (* 19 maart 1965) heeft hij zich dienstbaar gemaakt in zijn gemeente Brielle. De foto’s hieronder geven een impressie.

De burgervader werd nog rondgeleid in het museum en in de krochten van de werkplaats waar gewerkt wordt aan renovaties.

Het was niet de eerste keer dat vrijwilligers bij de RTM een lintje kregen opgespeld; in 2016, ook tijdens de donateursbijeenkomst, werden Jan de Bruin en Eric van der Reiden ook al opgenomen in de Orde van Oranje Nassau, respectievelijk als Ridder en Lid. Kijk hier terug. Daaruit blijkt, samen met de Koninklijke Erepenning die de Stichting RTM ontving, de hooggewaardeerde lof voor vrijwilligers die zich inzetten voor behoud van railgebonden erfgoed.

↑ ↑ ↑ Burgemeester Gregor Rensen licht zijn komst toe.
		← ↑ ← ↓ In de werkplaats kreeg burgemeester Gregor Rensen van Brielle uitleg over enkele restauratieprojecten. De werkzaamheden aan loc 56 zijn ook tijdens het rijseizoen onverminderd doorgegaan. De bouw van het machinistenhuis is in een ver gevorderd stadium gekomen en er hoeven slechts nog enkele details aangebracht te worden om het werk af te maken. In De Tramkoerier, herfstuitgave 2020 meer details over arbeidsintensieve project.
Burgemeester Rensen van Brielle en de nieuwe en voormalige voorzitter van de Stichting v/h Rotterdamsche Tramweg Maatschappij, Laurens Pit en Roel Sparreboom praten nog even na in de remise.
		← ↑ Inmiddels is de zon gaan schijnen. De donateurs konden nog genieten van een fraaie tramrit. Motorrijtuig MABD1804 en de rangeersikken M1653 en 1654 staan buiten opgesteld. Even later is de M1805 met de tram van 13:30 uur voor groep 2 aan een slagje over de Brouwersdam begonnen.
↑ ↓ → "Depotgesprekken"....... en daarna naar huis, einde dienst....

Met goed gevoel naar huis

Na terugkeer van de derde retourrit van de tram kon rond half vier ’s middags de donateursdag beëindigd worden.

De rode museumbus Glasklokje 107 rukte nog uit om de passagiers voor het OV een eind op weg te helpen, waarna de rust terugkeerde en alle gasten voldaan konden terugkijken op een geslaagde dag en hun vriendencontacten konden aanhalen. Het inmiddels ook leeg gestroomde parkeerterrein maakt zich op voor een volgend evenement.

Word donateur!

Wie nog geen donateur is, raad ik dat van harte aan! Dan zien we elkaar zeker weer op de laatste zaterdag van september 2021. Maar eerst gaan we nog op weg naar twee evenementen in 2020: de herfstvakantie en Kerstmis komen er aan.