↑ → Dit artikel begint op het hoogste punt van station Geldermalsen. Op het stationsgebouw staan drie windvanen. De zuidelijkste voert de letters SS, van Staatsspoorwegen. De twee noordelijke echter dragen de letters SG, van (vermoedelijk) Station Geldermalsen.
Foto’s: Ewolt Wolters, 15 december 2022.
Geldermalsen terug in de tijd
↑ Geldermalsen, omstreeks 1900. Alvorens de huidige en toekomstige spooromgeving in Geldermalsen te beschrijven, eerst een korte terugblik met twee foto's naar vroeger tijden. De omvangrijke railinfrastructuur en het forse, monumentale stationsgebouw heeft Geldermalsen vooral te danken aan zijn strategische ligging als knooppunt in midden Nederland van de noord-zuid spoorverbinding Utrecht ’s-Hertogenbosch Boxtel (Staatslijn H, gefaseerd geopend 1868-1870) en de Betuwelijn Dordrecht Elst (gefaseerd geopend 1882 1885). De noord-zuid spoorlijn kon gerealiseerd worden na het gereedkomen van de drie grote spoorbruggen bij Culemborg (Lek), Waardenburg (Waal) en Hedel (Maas).
Het voormalige en inmiddels geheel verdwenen goederenemplacement aan de westzijde had een belangrijke functie in het rangeer- en sorteerproces voor goederentreinen (o.a. het stukgoedvervoer) voor diverse bestemmingen. Het station had een veelading voor het vervoer van dieren. Met alle benodigde en bijhorende functies in de personeelsvoorziening (stationschef, machinisten, wagenmeesters, rangeerders, seinhuiswachters, een klerk, loket- en bagagepersoneel) ook een veelzijdig bemand station. De links naar Wikipedia en Stationsweb geven meer informatie over de historie van zowel het dorp Geldermalsen als de railinfrastructuur. Op deze foto is de blik naar het zuiden gericht. In de verte is nog juist seinhuis Post T te zien en een vertrekkende goederentrein, getrokken door een stoomloc. De Genteldijk links wordt rond de eeuwwisseling nog hoofdzakelijk bereden door paardenkoetsen. De omgeving is nog onbebouwd en landelijk. Foto: collectie Stichting NVBS-Railverzamelingen.
↑ Geldermalsen, juni 1932. Op deze foto is de blik naar het noorden gericht. Van rechts naar links: dienstwoning 27, de kerktoren van Tricht, seinhuis I en de Lingebrug. Foto: collectie Stichting NVBS-Railverzamelingen.
De westgevel van het stationsgebouw van Geldermalsen op 26 mei 2020. Op de voorgrond het nieuwe perron in aanleg voor de Merwede Linge Lijn. Meer informatie over dit uit 1886 stammende stationsgebouw is te vinden op www.stationsweb.nl. Kijk hier voor de details.
Het stationsgebouw is rijksmonument. Een beschrijving en waardestelling is hier te lezen.
In Geldermalsen en Tricht wordt gewerkt aan de voorbereidingen en deels al in uitvoering voor een grote wijziging van het emplacement en de toe leidende baanvakken. Het project loopt van 2018 tot en met 2021. De “grote klap” zal plaatsvinden in de zomer van 2020; tijdens een meerdaagse buitendienststelling zal fasegewijs en met wisselend spoorgebruik een nieuwe inrichting van de sporen plaatsvinden met telkens een andere, tijdelijke of definitieve sporeninrichting, al naar gelang de ombouw vordert.
Over Geldermalsen is op deze website al eerder geschreven, ook in historisch perspectief:
“De Betuwelijn in perspectief”: pagina 1 in het thema Uitgelicht.
"Spoorwerkzaamheden in de Betuwe" met o.a. de vervanging van de 2-sporige Lingespoorbruggen in juli 2010: pagina 2 in het thema Uitgelicht.
De renovatie en inkorting van de stationskappen van het eilandperron in 2013: pagina 14 in het thema Infrastructuur.
Aanpassingen en vernieuwingen emplacementen Geldermalsen en Tiel in 2015: pagina 2 in het thema Infrastructuur.
De vervanging van de voetgangersloopbruggen en het sluiten van de oude tunnel in 2010.
De inrichting van een nieuw P&R-terrein tevens busstation aan de westkant van het station.
Het buiten exploitatie nemen van de sporen 7 en 8 en het opbreken van de voormalige laad- en lossporen 9, 10, 11, 12 en 13 inclusief het laadperron en de loods.
De wijziging van de wisselverbinding van spoor 4a naar rechterspoor GJ noordelijker gelegd en voorbij de Linge-passage (wisseloverloop 53A/53B).
Dit leidde tot een sporenplan zoals we dat vanaf 2014 kennen waarbij de los- en laadsporen al verdwenen zijn. In dit artikel beperk ik mij tot de ombouw die in 2021 klaar zal zijn.
Dit artikel begint met een foto uit 2014 waarin de eerste merkbare veranderingen op het spoor in Geldermalsen zich aandienden.
In Geldermalsen zijn medio januari 2015 grote (en zeer onverwachte…) veranderingen geweest die per direct zijn ingevoerd: ingangsdatum 19 januari 2015.
Vanwege de slechte conditie van wissel 67A/61B (een zogenaamde Engelsman) is besloten deze acuut te verwijderen en een stuk ‘recht’ spoor te bouwen. In de beveiliging is het wissel “ontkoppeld”. De sporen 506a, 507, 508, 509a, 509b, 509c, 510a, 510b en 511 zijn (daardoor) buiten exploitatie genomen. Hierdoor is er geen rijweginstelling mogelijk vanaf de seinen 140, 150, 160, 162 en 166 naar spoor 506b. Ook de de railinzetplaats (in spoor 509a) is hierdoor niet meer te bereiken.
Op deze foto van Gérard van Teeffelen van 22 oktober 2014 gaat DBS-loc 1611 (vervoerde Deutsche Bahn Schenker) met een goederentrein nog aan de kant over spoor 507; dit is nu niet meer mogelijk. De Intercitys naar het zuiden en doorgaande goederentreinen rijden (als gebruikelijk) over spoor 505. Met het ‘vrijleggen van de Merwede-Lingelijn’ in het vooruitzicht is men tot deze drastische maatregelen over gegaan. Het emplacement Geldermalsen is daardoor aan de westzijde een stuk eenvoudiger geworden. Er waren al langer plannen in Geldermalsen; in de plaatselijke politiek speelde ook nog de grote wens voor ondertunneling van een paar overwegen (Lingedijk en Nieuwsteeg) en diverse eisen m.b.t. geluidshinder vanwege het drukke treinverkeer. In 1995 was het emplacement nog in gebruik als transportoverslag voor veetransporten in het kader van de evacuatie in het rivierengebied door de dreigende overstromingen en dijkdoorbraken. Zie hiervoor het thema "De Betuwlijn in perspectief", pagina 1 NS/Uitgelicht op deze site. Het perron van de veelading is jaren geleden al gesaneerd. De goederenloods is verdwenen. Of Geldermalsen ooit nog gebruikt zal kunnen worden bij het gemis van een belangrijk stuk infrastructuur voor grootschalige redding van de veestapel - in 1995 vond een grootschalige evacuatie plaats van bevolking en veestapel, - is de vraag. De (spoor)sanering biedt daarvoor geen faciliteiten meer. Maar de dijken zijn op Deltahoogte gebracht.
Op goederenvervoer per spoor hoeft in en voor de regio in elk geval niet meer gerekend te worden. Goederentreinen die wel op de noord-zuidas rijden zijn allemaal doorgaand. Met het vrijleggen middels een derde spoor voor de Merwede-Lingelijn tussen station Geldermalsen en de aansluiting met de westelijke Betuwelijn naar Gorinchem en Dordrecht ten noorden van het station, de bouw van zijperrons voor de afhandeling van de sprinterdiensten, een nieuw kopspoor 7, een nieuwe en meer comfortabele reizigerstunnel, moderne stationsentrees en vergroting van de P&R-faciliteiten staat Geldermalsen aan de vooravond van een aan de tijd aangepaste modernisering die vooral de verkeerscapaciteiten, de spoorwegveiligheid en de punctualiteit van de dienstregeling ten goede zal komen in het kader van het Programma Hoogfrequent Spoorvervoer (PHS) op de noord-zuid-as. Daarbij speelt voor goederentreinen ook de inmiddels gerealiseerde aantakkingen in Meteren met de Betuweroute, waarvan de westboog (Rotterdam Meteren ’s-Hertogenbosch) nog niet is uitgevoerd. Wel is voor goederentreinen daar een wachtspoor gemaakt.
Sporenplan emplacement Geldermalsen in 2014. De emplacementssporen zijn in de beveiliging in de 500 genummerd. De situatie is nadien gewijzigd: de goederensporen (gestippelde lijnen) zijn opgebroken weg, evenals de loods. Enkele kruiswissels zijn als doorgaand spoor gemaakt, zoals b.v. kruiswissel 67A/61B (spoor 506). De sporen 507 en 508 liggen er nog wel (voorjaar 2019) maar zijn niet meer aangesloten en dus buiten exploitatie; de kruiswissels zijn verwijderd. Alle sporen boven 506 zijn dus niet meer in dienst. De tekening is van Sven Zeegers (Sporenplan Online): www.sporenplan.nl
Voor eerdere emplacementsvernieuwing Geldermalsen, zie ook pagina 2 Infrastructuur, klik hier.
Sporenplan emplacement Geldermalsen in 2019. De tekening is van Sven Zeegers (Sporenplan Online): www.sporenplan.nl
Alvorens de ombouw van station Geldermalsen te beschrijven, gaan we eerst terug in de tijd, zo’n 30 jaar geleden: 1993. Hoe zag de spoorlijn tussen Utrecht CS en Eindhoven er toen uit? Geldermalsen ligt op deze belangrijke noord-zuid route. Maar Geldermalsen had langer geleden ook een belangrijke doorgaande west-oost verbinding, die tussen Dordrecht, via Geldermalsen en Kesteren naar Nijmegen en Duitsland. Ook toen al was er concurrentie op het spoor met de HIJSM en SS als grootste spoorwegmaatschappijen: de Hollandsche IJzeren Spoorweg Maatschappij en de Staats Spoorwegen. Daarmee had het een belangrijke centrumfunctie als knooppuntstation in het nationale en internationale spoorwegverkeer, zowel voor reizigers- als goederenvervoer.
Uitzichten op de spoorbaan vanuit de bediende cabine zijn voorbehouden aan machinisten, hun instructeurs, examinatoren of begeleiders. Voor het veilig, op tijd en energiezuinig vervoeren van treinen, is wegkennis en het correct opvolgen van de seinbeelden een eerste vereiste. Ook het signaleren van onregelmatigheden op het spoor of defecten aan de railinfrastructuur is een belangrijke taak die via de moderne boordcommunicatiemiddelen in de treinen snel gemeld kunnen worden.
Het spoorlandschap wijzigt voortdurend: nieuwe of verbeterde stations, aangepaste seinen, meer sporen, fly-overs en dive-unders (voor kruisingvrije routes) en vaak vernieuwde emplacementen moeten opnieuw “geleerd” worden. Ook de geïnteresseerde treinreiziger die vanuit zijn zitplaats naar buiten kijkt, kan de moderne tijd vaak goed waarnemen. Wat jarenlang een vertrouwd beeld gaf en toen heel gewoon was, ziet er ”opeens” anders uit.
In deze video laat Kees van de Meene het spoorlandschap in augustus 1993 zien, op weg van Utrecht CS naar Eindhoven zocht hij in het laatste rijtuig van de toen nog door locomotieven getrokken Intercity’s van Zandvoort naar Maastricht, het achterbalkon op en legde op film vast hoe het spoor eruit zag. Toen nog heel gewoon, maar niets is hetzelfde gebleven: vrijwel alle stations zoals Utrecht Centraal, emplacement Lunetten, Geldermalsen, ’s-Hertogenbosch, Boxtel, Best (met spoortunnel) zijn tegenwoordig onherkenbaar veranderd. Van een spoorverdubbeling (viersporigheid) tussen Utrecht en Houten Castellum en tussen Boxtel en Eindhoven was nog geen sprake. Om 13:08 uur wordt uit Utrecht vertrokken en de rit naar Eindhoven duurt normaliter voor een Intercity 52 minuten met slechts één stop in ‘s-Hertogenbosch. De video is ingekort tot 23 minuten. Het achteruitzicht is net zo boeiend als de cabviews of dashcambeelden die we al vaker zien op internet.
Deze video laat vooral zien hoe het spoor op dat traject er op 23 augustus 1993 uitzag. In die jaren werd veelal gefilmd op Hi8 met cassettebandjes. De beelden zijn door Kees gedigitaliseerd. Ook het materieel is de moeite van het kijken waard: een motorpost met postwagens en dieselloc in Lunetten van het PTT-sternet, plan V en Mat’54 nog volop in bedrijf en passerende getrokken treinen op deze route.
Deze film past in het thema over station Geldermalsen; ook daar ligt geen steen meer op dezelfde plaats. Behalve die van het monumentale stationsgebouw dan.
Eerst terug in de tijd.
PHS: Programma Hoogfrequent Spoorvervoer
PHS voorziet in een toekomstig plan om het aantal treinen op de noord-zuidcorridor Amsterdam Utrecht ’s Hertogenbosch Eindhoven te intensiveren. Men noemt dit spoortraject ook wel de “A2-corridor” en wordt beschouwd als een belangrijke vervoersas tussen noord en zuid Nederland. Toename van het reizigersvervoer vergt meer treinen.
Daarvoor is in elk geval capaciteitsuitbreiding en andere ordening van de sporen nodig. Tussen Amsterdam Bijlmer (samenvoeging/splitsing treinverkeer Schiphol en Amsterdam) en Houten Castellum is al sprake van een viersporigheid, zodat de verschillende treinsoorten (IC’s, sprinters en goederentreinen) al gescheiden afgewikkeld kunnen worden. Het station Utrecht CS (als knoop) is enkele jaren terug al gewijzigd in een “doorstroomstation” waarbij treinsoorten hun eigen routes en vast spoor- en perrongebruik hebben. In Lunetten zijn onderdoorgangen gebouwd voor elkaar kruisende vervoersstromen. Knelpunten zijn nog de trajectdelen tussen Houten Castellum en ’s Hertogenbosch waar nog sprake is van 2 sporen. Tussen ’s Hertogenbosch en Boxtel is ook nog sprake van 2 sporen, met uitzondering van ’s Hertogenbosch Vugt aansluiting ( - Tilburg) waar 3 sporen liggen. Het emplacement van Geldermalsen wordt gezien als een knelpunt.
Treinafhandeling nu en straks
De treinafhandeling en het spoorgebruik in Geldermalsen zijn naar ik mag aannemen voor de geïnteresseerde lezer bekend: op de vier perronsecties (sporen 3a/b en 4a/b) van het eilandperron worden de sprinters behandeld van/naar ’s Hertogenbosch, Breda, Utrecht, Woerden, Tiel, Dordrecht en Den Haag. De sporen 2 en 5 zijn doorrijdsporen. Spoor 1 en 6 zijn wachtsporen.
Hier rijden de treinseries 6000 (Woerden Tiel) en 6900 (’s Hertogenbosch - Den Haag CS) en de IC’s 3900 (Heerlen) en 800 (Maastricht). Bovendien rijden er goederentreinen die bij Meteren naar en van de Betuweroute gaan (Duitsland v.v.). Incidenteel wordt de Betuwegoederenroute ook gebruikt als omleidingsroute voor ICE’s (bij versperring Utrecht Arnhem Duitsland v.v.), deze internationale reizigerstreinen passeren dan ook Geldermalsen.
Op dit emplacement zijn nogal wat kruisende bewegingen en voor Qbuzz (voorheen Arriva) is zelfs een samenlooptraject tussen Geldermalsen Aansluiting (Gdma) en Geldermalsen: invoegen vanuit de richting Gorinchem, uitvoegend naar spoor 4a en de vertrektreinen naar Gorinchem/Dordrecht rijden Linker Spoor tot Gdma. De treinen van Geldermalsen naar Tiel steken het spoor ’s Hertogenbosch Utrecht over (spoor 4 b naar spoor EN, terug van Tiel naar Geldermalsen van spoor EA naar spoor 3b of via spoor 2 naar 3a. Rekening houdende met planningsnormen voor de loop van een veilig treinverkeer (kruisende treinen minimaal 3 minuten) betekent dit een beperking van de capaciteiten en dus het niet kunnen realiseren van verhoging van de treindiensten zonder infra-aanpassingen.
Met andere woorden: het gebruik van het “midden”-eilandperron en de buitenliggende doorgaande sporen 2 en 5 voor o.a. IC’s is kennelijk voor de toekomst niet langer houdbaar, zolang de aansluitende baanvakken nog 2-sporig zijn. Het betekent ook dat er te Geldermalsen enkele zogenaamde “eis”-wissels liggen: wissels die niet bereden worden voor een treinbeweging maar wel een veilige stand innemen (flankbeveiliging). Voor fly-overs of dive-unders is in Geldermalsen geen ruimte.
Wat gaat er veranderen in Geldermalsen?
De Merwede Linge Lijn (MLL) komt vrij te liggen met een eigen spoor vanaf Gdma naar Gdm; hiertoe wordt een nieuw (derde) spoor gebouwd, een derde Lingebrug en een eigen perron ten westen van het station. Voor reizigers vervalt de cross-platform-overstap. De nieuw te bouwen tunnel voorziet in een meer comfortabele (droge) overstap.
De goedereninhaal- en wachtsporen komen te vervallen voor deze toepassing. Bij Meteren wordt het daar al aanwezige wachtspoor omgebouwd voor benutting vanuit beide richtingen (seintechnische aanpassingen en toeleidende wissels).
De voetgangerstraverse met lifttoegangen van amper 9 jaar oud (2010) zal verdwijnen; er komt een nieuwe transfertunnel, ook weer met liften. Het station krijgt aan de westzijde een nieuwe entree.
Voor de treinen uit Tiel naar Utrecht (nu op spoor 3b of 3a behandeld) zal een zijperron gebouwd worden langs spoor 1. Deze treinen uit Tiel hoeven het intercityspoor Zbm Cl (spoor 2) niet meer over te steken. Spoor 1 vervalt als wachtspoor voor goederentreinen.
Langs spoor 1 komt een nieuwe stationsentree.
Spoor 6 vervalt als wachtspoor. Dit spoor komt in gebruik als perronspoor voor Qbuzz/MLL.
Met de nieuwe lay-out komen een aantal kruisbewegingen in het treinverkeer te vervallen; de wissels hiervan worden opgebroken.
De gelijkvloerse kruising in de Lingedijk (ahob) te Tricht komt te vervallen; hier komt een onderdoorgang voor langzaam verkeer (fiets-voetgangers) en lokaal autoverkeer.
De gelijkvloerse kruising in de Nieuwsteeg (ahob) in Tricht komt te vervallen. Ter compensatie wordt een rondweg aangelegd voor autoverkeer met ondertunneling van het spoor.
De P&R-locatie wordt uitgebreid.
Op diverse plekken geluids- en trillingswerende maatregelen.
In de periode dat er geen treinverkeer naar/van Tiel mogelijk is, zal de treinvrije periode tevens benut worden voor bovenbouw vernieuwingen (BBV) tussen Wadenoijen KM 37.0 en Geldermalsen KM 44.0. Van dit tweesporige traject worden van het EN-spoor diverse elementen vernieuwd waaronder overwegbevloeringen. In Tiel vinden werkzaamheden plaats tussen KM 33.0 en 33.2. De aannemer zal hier naar verwachting Swietelsky zijn.
Het middenperron van het station Geldermalsen wordt aanzienlijk ingekort (aan de noord- en zuidzijde); hierdoor blijft voor sprintertreinen (nu SLT) op spoor 3 en 4 voldoende lengte over. Het 213 meter lange perron wat resteert is voldoende voor treinsamenstellingen met maximaal 12 rijtuigen (“bakken”) SLT (Sprinter Light Train) als nuttige perronlengte. De eerdere indeling van deze sporen in twee perronsecties a en b komt te vervalen (en de wissels daarvoor) en wordt in de eindfase één perronsectie tussen de seinen.
Dit ombouwproject wordt op deze pagina gevolgd met actualiteiten en foto’s tot het hele project gereed is.
De Projectorganisatie
Het project draagt de naam SpoorOmgeving Geldermalsen (SOG) en is gegund aan de combinatie Dura Vermeer en Mobilis. Onder de naam De Lingense Alliantie is een projectorganisatie ingericht, bestaande uit ProRail, Dura Vermeer en Mobilis, die het werk gaat uivoeren en tijdelijk gehuisvest is op het adres Kostverlorenkade 16 in Geldermalsen. Er wordt een website onderhouden met informaties, planningen, beschrijvingen van diverse werkplekken, verslagen van uitgevoerde werkzaamheden, Nieuwsbrieven en foto-albums. De huisfotograaf is Ab Donker. Periodiek worden inloopavonden georganiseerd voor bewoners en belangstellenden. Vanwege waterloopkundige elementen wordt samengewerkt met het Waterschap Rivierenland. Opdrachtgever is ProRail namens het Ministerie van Infrastructuur en Waterstaat.
Station Geldermalsen, gezien naar het noorden. Op de achtergrond de Lingebrug. Foto: Your Captain Luchtfotografie (1008821), 18 juli 2010. Zie ook: http://www.luchtfotografie.com/ Met toestemming voor publicatie op deze website.
Station Geldermalsen, gezien naar het zuiden met op de voorgrond de spoorbrug over de Linge. Foto: Your Captain Luchtfotografie (1008832), 18 juli 2010. Zie ook: http://www.luchtfotografie.com/ Met toestemming voor publicatie op deze website.
Foto: Fotobureau William Hoogteyling, 5 april 2019. Tracé tussen Geldermalsen en Geldermalsen Aansluiting, met aanleg 3e spoor en onderdoorgang Lingedijk, gezien naar het noorden. Op de voorgrond de Linge. Met toestemming voor publicatie op deze website.
Foto: ProRail/Lingense Alliantie (fotograaf Ab Donker), 22 maart 2019. Lingedijk met spoorwegovergang. Met toestemming voor publicatie op deze website.
De werkzaamheden in 2019:
In het weekend van 20, 21 en 22 april werd in Tricht naast de overweg in de Lingedijk een betonnen plaat van ruim 600.000 kilo in de spoorbaan geschoven. Dit zogeheten spoordek, dat eerst voorgebouwd was naast het spoor wordt het dak van een nieuwe tunnel. Tijdens de werkzaamheden lag het treinverkeer stil.
ProRail, Dura Vermeer en Mobilis troffen op vrijdag 30, zaterdag 31 augustus en zondag 1 september in Tricht voorbereidingen voor de aanleg van een trillingsreducerende constructie. Ook vonden er onderhoudswerkzaamheden plaats tussen Geldermalsen en Den Bosch. Voor de reizigers werden stop- en snelbussen in gezet.
Vanaf medio september werden de perronwanden op zijn plaats gezet voor het nieuwe perron voor de Merwede Linge Lijn.
Geldermalsen, 21 september 2019. Perronaanleg ten behoeve van de Merwede Linge Lijn, gezien in noordelijke kijkrichting, vanaf de voetbrugtraverse. De treinen van deze regionale vervoerder zullen dan niet meer halteren en kopmaken op spoor 4a, maar een eigen vrijliggend spoor en perron hebben.
↑ → Geldermalsen, 26 oktober 2019. Perronaanleg ten behoeve van de Merwede Linge Lijn, gezien in noordelijke kijkrichting, vanaf de voetbrugtraverse. Inklinken zandpakket.
↑ → Geldermalsen, 26 oktober 2019. Perronaanleg ten behoeve van de Merwede Linge Lijn, gezien in noordelijke kijkrichting, vanaf de voetbrugtraverse. Inklinken zandpakket.
De werkzaamheden in 2020:
In 2020 vinden enkele Trein Vrije Periodes (TVP) en buitendienststellingen (BTD) plaats waarbij tijdelijk geen of gedeeltelijk treinverkeer mogelijk is. In schema geeft dit het onderstaande beeld. De nadruk ligt op de periode 4 juli t/m 10 augustus, aanvang dienst om 05:00 uur. In deze periode zijn er wisselende situaties waarin geen, beperkt of gewijzigd treinverkeer kan plaatsvinden. Ook het spoorgebruik wisselt in deze periode herhaaldelijk, al naar gelang de voortgang van het werk. De faseringen laten zich in beeld brengen door faseringstekeningen. Van toepassing zijn de vijf fases 300A t/m 300E (3A t/m 3E) die hieronder in kaart gebracht zijn.
NB: Dit zijn planningen zoals deze per medio september 2019 (uitgave 16-09-2019) ontworpen zijn, onder voorbehoud van wijzigingen.
Datum/Periode
Werkzaamheden
Locatie
Hinder
Bijzonderheden
januari 2020
Inrichting bouwplaats
Randweg west
Minimale overlast
januari 2020
Rooien van groen langs spoor
Funderingsstijlen geluidsschermen
Tricht oost en Trichtsevoetpad
Minimale overlast
februari t/m juni 2020
Voorbouw gesloten gedeelte onderdoorgang
Randweg oost
Aanvoer materiaal
juni 2020 t/m november 2020
Afbouw geluidsschermen
Lingedijk, Tricht oost, station oost
Minimale overlast
BUITENDIENSTSTELLING
4 juli 2020 t/m 10 augustus 2020
Inrijden van de onderdoorgang Randweg
Inhijsen van de reizigerstunnel bij station
In gebruikname onderdoorgang Lingedijk
Randweg oost- en westzijde
Station Geldermalsen
Lingedijk
6 weken geen of gedeeltelijk treinverkeer
Veel geluids- en trillingshinder
Gedurende de buitendienststelling wordt er 24/7 gewerkt aan het spoor
In deze periode worden de bouwstappen 3A t/m 3E uitgevoerd.
Bron: De Lingense Alliantie
Overzicht Trein Vrije Periodes week 27 t/m 32: van 4 juli t/m 10 augustus 2020 - uitgave 16 september 2019
Bron: De Lingense Alliantie
Bouwstap 300A week 27-2020
Bron: De Lingense Alliantie
Bouwstap 300B weken 28-30-2020
Bron: De Lingense Alliantie
Bouwstap 300C week 30-2020
Bron: De Lingense Alliantie
Bouwstap 300D weken 31-32-2020
Bron: De Lingense Alliantie
Bouwstap 300E week 32-2020
Bron: De Lingense Alliantie
Vergelijking emplacement Geldermalsen begin- en eindsituatie (schematisch): 2019 - 2021
Bron: De Lingense Alliantie
Wijzigingen in de planningen van de bouwfaseringen
In mei 2020 werd besloten enkele bouwfaseringen qua tijdsduur en organisatie aan te passen:
Bouwstap 300A is met 24 uur aan de voorkant vervroegd en de werkzaamheden beginnen op vrijdag 3 juli om 01:00 uur (dit is Einde Reizigersdienst van donderdag 2 juli).
Bouwstap 300C wordt met 3 dagen verlengd naar in totaal 6 dagen geen treinen: dinsdag 21 t/m zondag 26 juli..
Op het baanvak Geldermalsen - Wadenoijen liften bovenbouwvernieuwingen mee in de periode dat tussen Geldermalsen - Tiel geen treinen rijden.
De einddatum van het gehele werk blijft voorlopig staan op 10 augustus Aanvang Dienst om 05:00 uur gereed/in dienst.
Treinverkeer Utrecht Centraal ’s Hertogenbosch/Tiel van donderdag 2 juli (Einde Reizigersdienst) t/m zondag 9 augustus (Aanvang Reizigersdienst op maandag 10 augustus)
Deze periode vinden fasegewijs de werkzaamheden plaats, met afzonderlijke hele of gedeeltelijke buitendienststellingen waarin geen en/of gewijzigd treinverkeer plaats en gewijzigd spoorgebruik via de beschikbare infra.
Eerst de standaard-weekindeling ter oriëntatie:
Week 27 loopt van maandag 29 juni t/m zondag 5 juli
Week 28 loopt van maandag 6 juli t/m zondag 12 juli
Week 29 loopt van maandag 13 juli t/m zondag 19 juli
Week 30 loopt van maandag 20 juli t/m zondag 26 juli
Week 31 loopt van maandag 27 juli t/m zondag 2 augustus
Week 32 loopt van maandag 3 augustus t/m zondag 9 augustus
Samengevat:
Bouwstap 300 A week 27: 100 uur volledige treinvrije periode: sporen 1 t/m 3 buitendienst, tunnelbouw onder sporen 1 t/m 3. Start op vrijdag 3 juli om 01:00 uur. Dit zijn 4 aaneengesloten dagen.
Bouwstap 300 E week 32: 52 uur volledige treinvrije periode: maken aansluitingen, verwijderen bypassverbindingen
Bron: Lingense Alliantie
Afhandeling treinverkeer en treinvervangende busdiensten:
Vrijdag 3 t/m maandag 6 juli + dinsdag 21 t/m zondag 26 juli + vrijdag 7 t/m zondag 9 augustus:
Geen treinverkeer. Er rijden snelbussen tussen Utrecht Centraal en ’s-Hertogenbosch en stopbussen tussen Houten en Tiel en tussen Houten en ’s-Hertogenbosch.
Qbuzz: bussen tussen Leerdam en Geldermalsen.
Pendelbussen tussen Geldermalsen westzijde en Geldermalsen oostzijde via Tunnelweg.
De dienstregeling voor treinen is aangepast tussen Utrecht Centraal en Houten Castellum.
Het goederentreinverkeer wordt via andere routes omgeleid.
Dinsdag 7 t/m maandag 20 juli:
Beperkt treinverkeer. Er rijden bussen tussen Geldermalsen en Tiel.
Maandag 27 juli t/m donderdag 6 augustus:
Beperkt treinverkeer. Er rijden bussen tussen Geldermalsen en ’s-Hertogenbosch
In deze periode zijn er aanpassingen in de dienstregeling.
Bron: NS-Reisplanner
Treinvervangend busvervoer rond Geldermalsen in de periodes dat geen treinverkeer mogelijk is.
Bron: NS
Op de stations hing een verhelderend overzicht welke busdiensten reden in de verschillende periodes. Op het traject Tiel Geldermalsen v.v. hebben het langst aaneengesloten geen treinen gereden, nl. van vrijdag 3 t/m zondag 26 juli 2020. Op maandag 27 juli kon voor het eerst van spoor 1 met zijperron gebruik gemaakt worden met een aangepast dienstregeling.
Bron: NS
Op basis van vorenstaande wijzigingen in de planningen van de bouwfaseringen is een nieuw, samenvattend, overzicht gemaakt:
Overzicht Trein Vrije Periodes week 27 t/m 32: van 3 juli t/m 10 augustus 2020 - uitgave 20 mei 2020
Bron: De Lingense Alliantie
Treinen in Geldermalsen - januari 2020
Een paar uurtjes rondkijken op station Geldermalsen levert altijd wel leuke foto's op, zowel de railinfrastructuur als de treinen geven voldoende variatie. Vanwege de komende veranderingen ook wat oude situaties vastgelegd.
Vanaf de voetgangers traverse boven de westelijke sporen is de blik naar het noorden gericht. De winter-zon zet het stationsgebouw in een laatste daglicht. In de verte keert een trein van de MerwedeLingeLijn (MLL), geëxploiteerd door vervoerder Qbuzz, op spoor 4a en vertrekt via Linker Spoor tot Geldermalsen Aansluiting om 15:09 uur terug naar Dordrecht. Deze situatie zal veranderen en krijgt de MLL een eigen, 3e spoor met haltering op een nieuw perron, de aanleg hiervan is links te zien. De luchtbrug zelf zal ook vervangen worden door een reizigerstunnel die alle perrons en de oostelijke en westelijke toegang van het station zal verbinden; 18 januari 2020.
Vanaf dezelfde positie gefotografeerd loopt SLT-treinstel 2619 als trein 6051 binnen op spoor 4b (a: 15:06 - v: 15:11); 18 januari 2020.
Een wegens werkzaamheden op de gewone route Düsseldorf Arnhem en via Venlo omgeleide ICE uit Duitsland paseert Geldermalsen over spoor 2. Bij een versperring tussen Arnhem en Utrecht worden deze internationale treinen ook vaak omgeleid via de oostelijke Betuwe(goederen)route, om bij Meteren weer aan te sluiten richting Utrecht en verder; 18 januari 2020.
Een trein van de MerwedeLingeLijn (MLL), geëxploiteerd door vervoerder Qbuzz, komt aan op spoor 4a; 18 januari 2020.
Seinen 74 en 76 voor de sporen resp. 3a en 2a richting Geldermalsen Aansluiting/Culemborg; 18 januari 2020.
Seinen 70 en 72 voor de sporen resp. 5a en 4a richting Geldermalsen Aansluiting/Culemborg; 18 januari 2020. SLT-treinstel 2631 als trein 6053 (Utrecht - Tiel) komt binnen op spoor 5 en wisselt door naar perronspoor 4b; 15:41 uur.
↑ → Overzicht Geldermalsen noordzijde (Tricht - Geldermalsen Aansluiting - Culemborg); 18 januari 2020. Het perron zal hier tijdelijk ingekort worden om een tijdelijke verbinding te maken van spoor 4a naar rechterspoor richting Culemborg bij de werkzaamheden in juli 2020. Dit zal plaats vinden in bouwstap 300A, week 27 wanneer de oostelijke sporen 1 t/m 3 niet beschikbaar zijn. Zie faseringstekening hierboven.
Seinen 74 en 76 voor de sporen resp. 3a en 2a richting Geldermalsen Aansluiting/Culemborg; 18 januari 2020.
SLT op weg naar Culemborg/Utrecht na passage sein 74 van spoor 3a; 18 januari 2020..
↑ → Een lege IC Direct-stam is op spoor 1 aan de kant genomen voor passeren door andere treinen. Voorop NS-loc 186 008 en achterop NMBS-loc 186 201/2809; 18 januari 2020.
↑ → Soms een onverwachte waarneming: een Intercity uit Utrecht, in de richting ’s Hertogenbosch passeert Geldermalsen doorgaand over afwijkend (perron)spoor 3a/3b in plaats van over spoor 5a/5b; 18 januari 2020. VIRM-treinstel 9551. Er was geen sprake van een storing, dus mogelijk even "roestrijden".
↑ → ↓↓↓ Met een dreigende en uiteindelijk fikse regen- en hagelbui pauzeerde historisch treinstel 766 van de Stichting Mat'54 Hondekop-vier op zaterdag 18 januari 2020 een kwartiertje tijdens de Nieuwjaarsrit naar en van Zuid-Limburg op de terugweg in Geldermalsen (spoor 3b, 16:17 - 16:31 uur), op weg naar Utrecht.
↑ → In een vliegende stortbui vertrekt de 766 even na half vijf uit Geldermalsen naar Utrecht Centraal; 18 januari 2020. Hiermee kwam een succesvolle, volgeboekte en mooie rit naar Zuid-Limburg ten einde.
Langs spoor 1 op de voorgrond zal in de zomer 2020 een nieuw zijperron gebouwd worden voor de sprinter-treindiensten richting Utrecht.
Werkzaamheden in maart 2020
↓ ↓ Geldermalsen, 25 maart 2020. Op steeds meer plekken wordt gewerkt aan de infrastructuur, in voorbereiding op de grote buitendienststelling in juli. Diverse werkzaamheden worden in voorbouw gereed gemaakt. Het treinverkeer hoeft hiervoor niet stil gelegd te worden. Ter hoogte van de voetgangerstraverse is aan de westzijde gestart met het intrillen van zogenaamde stalen damwandplanken (grondkeringen) voor de te bouwen reizigerstunnel. Aan deze zijde van het station komt een nieuwe stationsentree.
De loopbrug is een fraai fotostandpunt maar zal uiteindelijk verdwijnen. Het inrichten van bouwplaatsen rond het station wordt ook zichtbaar.
Meer informatie en foto's op de website van de bouwcombinatie De Lingense Alliantie.
←↑ ↓ ↓ Geldermalsen, 25 maart 2020, de sporen 1, 2 en 3 (van rechts naar links). In de nieuwe situatie zal het eilandperron aan beide zijden ingekort worden. De vier perronsecties spoor 3a/b en 4a/b komen dan te vervallen en zullen spoor 3 en 4 elk nog uit één sectie bestaan voor het halteren van treinen. Sein 104 en de overloopwissels 93A/B van spoor 2 naar spoor 3a zijn dan niet meer nodig en zullen verdwijnen. Langs spoor 1 zal een extra zijperron worden gebouwd voor stoptreinen richting Culemborg/ Utrecht. SLT-treinstel 2462 vertrekt (v: 13:23) als trein 6044 uit Geldermalsen van spoor 3b via 3a in de richting Utrecht Centraal met als eindbestemming Woerden. In de nieuwe sporensituatie vertrekt de treinserie 6000 uit Tiel in deze richting hier van spoor 1 vanaf het nieuwe zijperron.Zie de faserings-tekeningen hierboven. De verfstrepen op het perron geven de belijning aan waar de reizigerstunnel zal komen. De voetbrugtraverse zal verdwijnen. Het station krijgt zowel aan de oost- als aan de westzijde nieuwe entrees.
↑→ ↓ ↓ Geldermalsen, 25 maart 2020. Voorbouw van de vrij te bouwen brug over de Linge ten behoeve van het 3e spoor. Op deze foto’s is men bezig met het aanbrengen van het betonvlechtwerk. De treinen van de Merwede Linge Lijn (MLL: Geldermalsen Dordrecht v.v.) berijden nu nog het hoofdspoor (GU <> 4a in beide richtingen) tussen station Geldermalsen en Geldermalsen Aansluiting (bij vertrek uit Geldermalsen Linker Spoor) en komen in de nieuwe situatie geheel vrij te liggen met een eigen perron in het station van Geldermalsen. Hierdoor ontstaat meer capaciteit op de A2-corridor Utrecht ’s Hertogenbosch doordat het samenlooptraject over spoor GU over een afstand van bijna 1 kilometer dan is vervallen.
Tricht, 25 maart 2020. De spoorwegovergang in de Lingedijk (KM 25.1) zal vervangen worden door een onderdoorgang er pal naast. Het nieuwe bovenleidingsportaal omlijst de kerktoren van de Hervormde Gemeente Maranathakerk.
Tricht, 25 maart 2020. SLT-treinstel 2452 van vervoerder NS Reizigers als trein 6047 (Woerden Utrecht Tiel) passeert Tricht, kort voor aankomst (a: 14:06 uur) in Geldermalsen. De foto is genomen bij de spoorwegovergang in de Lingedijk (ahob KM 25.1).
Tricht, 25 maart 2020. Een Stadler GTW-EMU-treinstel van regionale vervoerder Qbuzz als trein 7246 (Geldermalsen Dordrecht) passeert Tricht, kort na vertrek (v: 14:09 uur) uit Geldermalsen. De trein rijdt hier Linker Spoor (GU-spoor) tot Geldermalsen Aansluiting. Op 9 december 2018 nam Qbuzz de MerwedeLingelijn (MLL) over van Arriva. Qbuzz nam de tien bestaande treinstellen over die inmiddels rijden onder de R-net formule. De buitenkant wordt omgestickerd in R-net kleuren. In de nieuwe sporenlayout zullen de treinen van de MerwedeLingelijn hier over een eigen, 3e spoor rijden. De foto is genomen bij de spoorwegovergang in de Lingedijk (ahob KM 25.1), zodat we hier de achterkant van de trein zien.
↑→ Tricht, 25 maart 2020. De noordelijke oever van de Linge. Hier is een nieuwe onderdoorgang in aanbouw ter vervanging van de gelijkvloerse spoorwegovergang in de Lingedijk. Het pand links is eind maart 2020 gesloopt, zie hieronder ook de foto's van 1 april 2020.
Geldermalsen, 25 maart 2020. Een omgeleide ICE naar Duitsland (via grensovergang Venlo i.p.v. Arnhem/Zevenaar) wegens werkzaamheden op het Duitse deeltraject passeert om 14:53 uur over spoor 5. Vanaf de voetbrugtraverse contrasteert het moderne hogesnelheidsmaterieel sterk met het uit 1884 asymmetrisch eilandstation. Een deel is 2,5 verdieping hoog, en twee 1,5 verdieping hoge vleugels. Bevat rondom marquises die het zicht op het gebouw vanaf het perron ontnemen. Bron: stationsweb.nl
Geldermalsen, 25 maart 2020. Een Stadler GTW-EMU-treinstel van regionale vervoerder Qbuzz van de MerwedeLingelijn zal zijn vaste keerspoor 4a langs het eilandperron verlaten. In de nieuwe sporenlayout is voorzien in een eigen nieuw perron en een 3e spoor naar/van Geldermalsen Aansluiting.
Geldermalsen, 25 maart 2020. De westgevel van het stationsgebouw in de late winterzon biedt een fraaie blik. De voetbrugtraverse dateert uit 2010 en zal verdwijnen ten gunste van een nieuw te bouwen reizigerstunnel. Dit biedt meer comfotabele overstapcondities.
Werkzaamheden in april 2020
Foto: ProRail/Lingense Alliantie (fotograaf Ab Donker), 27 januari 2020. Lingedijk met spoorwegovergang (gezien vanuit het oosten naar het westen); het station Geldermalsen ligt links buiten dit beeld. Met toestemming voor publicatie op deze website. Op de voorgrond het pand Lingedijk 45, dat eind maart 2020 werd gesloopt, zie foto's hieronder.
→ → ↓ ↓ Tricht, 1 april 2020. In de week van 30 maart 3 april is het opvallende witte pand Lingedijk nr. 45, lokaal ook wel bekend als het “Witte Paard” gesloopt. Zie ook de foto’s hierboven van 25 maart en de luchtfoto’s. Het pand moest wijken omdat het in de weg stond op de nieuw te maken toerit van de nieuwe onderdoorgang pal naast de gelijkvloerse spoorwegovergang in de Lingedijk. Deze ahob (KM 25.1) komt te vervallen vanwege de te verwachten toename van het treinverkeer als gevolg van PHS en het 3e spoor. ProRail had het huis al in 2011 aangekocht, omdat er toen al plannen waren voor spoorverbreding en het huis dat al enkele jaren te koop stond onverkoopbaar was geworden. Het was tijdelijk door de bouwers in gebruik als (luxe) bouwkeet. Aannemer Vlasman mocht de klus klaren, waarmee op maandag 30 maart werd begonnen. Op 1 april staat nog een klein deel overeind, maar daags hierna was ook dit uit het dorpsaanzicht verdwenen. Vanaf het Trichtse voet-/rijwielpad, parallel naast de spoorbrug over de Linge kon de nieuw skyline van het dorp vast gelegd worden. Even verderop ligt het Bistro & Grill-restaurant de “Lachende Gans” waar het op het buitenterras goed toeven is langs De Linge. Kijk ook eens op deze pagina.
Geldermalsen, 1 april 2020. Voor de bouw van de nieuwe reizigerstunnel werden begin april aan de westzijde 15 funderingspalen aange-bracht. Het nieuwe perron is grotendeels van keerwanden voorzien en is een zandpakket aangebracht. Ter hoogte van de tunnelligging is dit nog niet mogelijk. De voetbrugtraverse die in 2010 werd aangebracht (als vervanging van de brug uit 1891) zal verdwijnen.
Geldermalsen, 7 april 2020. Met een opkomende “supermaan” door de nog kale bomen fotografeerde Bas van Heezik tijdens de stop (20:46/20:53) trein 6074 (Tiel Utrecht Centraal), die op dat moment nog bestond uit 10 bakken SLT: treinstellen 2628 (voorop) en 24210 (achterop). Na de emplacementswijziging zal de treinserie 6000 in de richting Utrecht niet meer vertrekken van spoor 3 maar van spoor 1 waar een zijperron zal worden aangelegd.
Geldermalsen, 15 april 2020. Oostelijk emplacement met de sporen 1, 2 en 3 (van rechts naar links) gezien naar het noorden richting Culemborg, gefotografeerd vanaf de voetbrugtraverse. Het lange eilandperron zal zowel aan de noordzijde als aan de zuidzijde aanzienlijk ingekort worden, waarmee de vier perronsecties in de sporen 3a/3b en 4a/4b zullen verdwijnen. Er komt voor deze sporen één perronsectie met voldoende lengte voor sprintertreinen voor maximaal 12 bakken (SLT/SNG) waarmee aan de vervoerscapaciteiten en behoeften wordt voldaan.
↑ → Tricht, 15 april 2020. De Lingedijk, op deze plek komt de toegang van de onderdoorgang onder het spoor ter vervanging van de spoorwegovergang in de Lingedijk (ahob KM 25.1) Het pand Lingedijk 45 werd hiervoor gesloopt, zie foto’s hierboven.
Topografische kaart van Geldermalsen Aansluiting (Gdma), Tricht, station Geldermalsen met Linge en omgeving, situatie april 2020. De pijl staat ter hoogte van de spoorwegovergang in de Nieuwsteeg (ahob 24.7), deze ahob zal verdwijnen. Bron: Topo GPS via app.
↑ ↑ → → Tricht, 15 april 2020. De gelijkvloerse spoorwegovergang met ahob (KM 24.7) in de Nieuwsteeg, foto rechts onder met zicht op de spoorbaan richting Geldermalsen Aansluiting.
Geldermalsen Aansluiting (ligt bij KM 24.600 baanvak Utrecht Geldermalsen, KM 45.900 baanvak Dordrecht - Geldermalsen), 15 april 2020. De Qbuzz-trein naar Dordrecht heeft een stukje Linker Spoor gereden vanaf spoor 4 in station Geldermalsen en buigt hier links af richting Beesd en verder. Met het derde spoor komt aan dit samenlooptraject (in het treinverkeer) een einde en krijgt de MerwedeLinge Lijn een eigen spoor.
↑ → ↓ Tricht. In april 2020 werd gewerkt aan de verbreding van de Lingebrug in Tricht. De bestaande tweesporige spoorbrug krijgt er een overspanning naast aan de westzijde ten behoeve van het derde spoor. Deze foto’s, gemaakt op 20 april 2020 vanaf de Lingedijk, laten het verhoogd bouwen zien van het brugdek boven het water van de Linge. Dit middelste brugdek zal nog verlaagd worden gelijk aan het brugdek over de nieuwe onderdoorgang dat in het weekend van 20-22 april 2019 al is ingeschoven. Daarna kan met de eigenlijke spoorbovenbouw begonnen worden: het aanbrengen van ballast, spoor en bovenleiding.
Trajectfoto’s Geldermalsen Aansluiting > Geldermalsen, 23 april 2020
Op onderstaande drie foto’s is (in tijdsvolgorde) te zien hoe trein IC 3533 Schiphol Venlo (met 25 minuten opgelopen vertraging te Amsterdam Zuid) het traject tussen Geldermalsen Aansluiting en Geldermalsen berijdt. Na het passeren van sein 42 worden achtereen-volgens in de rijweg wissel 45 en daarna het overloopwissel 47A rechtdoor, de ahob 24.7 in de Nieuwsteeg en het overloopwissel 53B rechtdoor bereden tot aan de Lingebrug, waarna het emplacement Geldermalsen volgt. Op basis van de laatst bekende wegwijzertekening. Gezien in zuidelijke richting vanuit cabine 1 van treinstel 8721 op 23 april 2020 (oorspronkelijke doorkomsttijd Gdma 10:39 u.). Foto’s: Bas van Heezik.
Trajectfoto’s Geldermalsen > Geldermalsen Aansluiting, 23 april 2020
Op onderstaande vijf foto’s is (in tijdsvolgorde) te zien hoe trein IC 3540 Venlo - Schiphol het traject tussen Geldermalsen en Geldermalsen Aansluiting berijdt. Na het passeren van sein 76/spoor 2 worden achtereenvolgens in de rijweg wissel 65A (samenkomst van spoor 3) en 57 (samenkomst van spoor 1) bereden, dan de Lingebrug, daarna ahob 25.1 Lingedijk, overloopwissel 53A rechtdoor, het GJ-spoor, sein 52, de ahob 24.7 in de Nieuwsteeg en het overloopwissel 47B rechtdoor bereden. Op basis van de laatst bekende wegwijzertekening. Gezien in noordelijke richting vanuit cabine 2 van treinstel 8665 op 23 april 2020 (oorspronkelijke doorkomsttijd Gdm 12:21 u.). Foto’s: Bas van Heezik.
↓ Trajectvideo railinfrastructuur Meteren Aansluiting (Mtna) - station Geldermalsen (Gdm, via spoor 2) - Geldermalsen Aansluiting (Gdma)
In deze video passeert trein IC 3540, op weg van Venlo naar Schiphol, het station Geldermalsen via het gebruikelijke doorrijdspoor 2. De video begint in het spoorknooppunt Meteren Aansluiting, kort vóór en ten zuiden van Geldermalsen. Opname vanuit treinstel 8665, cabine 2 op donderdag 23 april 2020. Op spoor 3 staat een Sprinter van Tiel naar Woerden de voorbijrijding af te wachten (volgens dienstregeling) en deze vertrekt om 12:23 uur naar Utrecht. De cabview is gemaakt om plm. 12:20 uur door Bas van Heezik.
↓ Trajectvideo railinfrastructuur Geldermalsen Aansluiting (Gdma)- station Geldermalsen (Gdm, via spoor 6) - Meteren Aansluiting (Mtna)
In deze video passeert trein IC 3523, op weg van Schiphol naar Venlo het station Geldermalsen. De video begint bij Geldermalsen Aansluiting, kort vóór en ten noorden van Geldermalsen. Opname vanuit treinstel 8653, cabine 2 op zondag 26 april 2020. De trein rijdt in station Geldermalsen over afwijkend spoor 6 om een wachtende goederentrein op spoor 5 in te halen die de Betuweroute op moet bij Meteren. Wegens uitgelopen werkzaamheden op de Betuweroute stond de goederentrein hier even te wachten. Op spoor 4 staat een trein van de MerwedeLinge Lijn. De cabview is gemaakt in de vroege ochtend om plm. 08:10 uur door Bas van Heezik.
Hoofddorp Opstelterrein, 26 april 2020. Making off . Ten behoeve van het maken van een trajectvideo bij Geldermalsen met een dashcam werd van treinstel 8653 (cabine 2) de frontruit extra gewassen bij Aanvang Dienst. Het strak in de lak blinkende VIRM-stel reed vanaf Schiphol naar Venlo als trein 3523. Foto: Bas van Heezik. Meer over dit treintype, klik hier.
Update april 2020 - Video Lingense Alliantie
Werkzaamheden in mei 2020
↑ → Geldermalsen/Tricht, 18 mei 2020. De werkzaamheden aan het project Spoor Omgeving Geldermalsen (SOG) gingen in mei 2020 onverminderd door, ondanks de beperkingen door de Corona-crisis. Uiteraard zijn de opgelegde maatregelen ook in de spoorbouwsector genomen, maar deze beïnvloeden de planning niet. De westelijke toerit van de onderdoorgang Lingedijk in Tricht ter vervanging van de naastgelegen ahob KM 25.1 naderen in ruwbouw hun voltooiing, evenals de spoorbrug over de Linge ten behoeve van het 3e spoor voor de Merwede Linge Lijn. In juli (zie schema’s en tijdvakken hierboven) volgt een langdurige buitendienststelling in fases met afwisselend geen en beperkt treinverkeer en gewijzigd spoorgebruik gedurende 6 weken (vanaf 4 juli).
↑ → Geldermalsen/Tricht, 18 mei 2020. De westelijke toerit van de onderdoorgang Lingedijk in Tricht ter vervanging van de naastgelegen ahob KM 25.1.
↑ ↑ Geldermalsen/Tricht, 18 mei 2020.
↑ → Geldermalsen/Tricht, 18 mei 2020. Lingedijk met spoorwegovergang.
↑ → Geldermalsen/Tricht, 18 mei 2020. Lingedijk met spoorwegovergang.
↑ ↓ Geldermalsen/Tricht, 18 mei 2020. Spoorbrug over de Linge ten behoeve van het 3e spoor voor de Merwede Linge Lijn.
↑ → Geldermalsen/Tricht, 18 mei 2020. Spoorbrug over de Linge ten behoeve van het 3e spoor voor de Merwede Linge Lijn.
↑ → Geldermalsen/Tricht, 18 mei 2020. Spoorbrug over de Linge ten behoeve van het 3e spoor voor de Merwede Linge Lijn. Foto rechts: De oostelijke toerit van de onderdoorgang Lingedijk in Tricht ter vervanging van de naastgelegen ahob KM 25.1.
↑ → Geldermalsen/Tricht, 18 mei 2020. De oostelijke toerit van de onderdoorgang Lingedijk in Tricht ter vervanging van de naastgelegen ahob KM 25.1.
↑ → Geldermalsen, 26 mei 2020. Per 25 mei 2020 werd het deel van de rijwielstalling, dat tegen het spoortalud langs spoor 1 lag gesloten en ontmanteld. Hierdoor is ruimte ontstaan om de voorbereidingen te treffen voor de bouw van een nieuw zijperron. Het verleggen van kabels is een met veel mankracht gepaard gaand werk dat zorgvuldig gedaan moet worden om geen storingen te veroorzaken. Vervolgens worden tubexpalen ingedraaid. Dit zijn trillingsvrije, grondverdringende betonpalen met permanente stalen buis, die schroevend op diepte gebracht worden. Gewerkt werd met kranen op lorries vanaf het buiten dienst gestelde spoor 1.
↑ → Geldermalsen/Tricht, 26 mei 2020. De westelijke (links) en oostelijke (rechts) toeritten van de onderdoorgang Lingedijk in Tricht ter vervanging van de naastgelegen ahob KM 25.1 zijn bijna bouwkundig gereed. De planning is dat de onderdoorgang voor het verkeer op 3 juli 2020, bij de start van de grote buitendiensstelling in gebruik komt, wanneer gelijktijdig de gelijkvloerse ahob buiten dienst gaat. Voor voertuigen krijgt de onderdoorgang een vrije hoogte van 3.3 meter en dit zal aan weerszijden met een verkeersborden en een hoogtepaalaanduiding aangegeven worden. Fietsers en voetgangers krijgen een afgeschermde doorgang die iets hoger ligt dan de rijbaan. Voertuigen die hoger zijn maken in de toekomst gebruik de nieuwe onderdoorgang in de Randweg. Meer informatie is te vinden op de website van De Lingense Alliantie, kijk hier.
↓ Situatie definitief ontwerp onderdoorgang Lingedijk in de spoorlijn Utrecht - Geldermalsen bij Tricht (laatste revisie van 23 maart 2020). Vervanging ahob KM 25.1. Bron: De Lingense Alliantie.
↓ Situatie tijdelijk ontwerp onderdoorgang Lingedijk in de spoorlijn Utrecht - Geldermalsen bij Tricht (uitgave 1 mei 2020).
Vervanging ahob KM 25.1. Bron: De Lingense Alliantie.
↑ ↑ Tricht, mei 2020. Bouwkundige tekening van de onderdoorgang in de Lingedijk. De eerste tekening is het oorspronkelijke definitieve ontwerp (laatste revisie van 23 maart 2020). Daaronder een nieuw tijdelijk ontwerp (van 1 mei 2020). De oostelijke toerit kan nog niet gemaakt worden volgens het oorspronkelijke ontwerp vanwege nog niet afgeronde grondtransacties. In het tijdelijke ontwerp is te zien dat de oostelijke toerit korter is geworden en aansluit op de huidige Lingedijk ter plaatse van de inrit van het voormalige woning Lingedijk 45. In de eindsituatie is de aansluiting verder richting de Restaurant/Bistro De Lachende Gans geprojecteerd. Door de helling korter te maken, wordt voorkomen dat er gebouwd wordt op grond dat nog niet overgedragen is; gevolg hiervan is dat het talud (de helling) van de weg en fietspad tijdelijk steiler aangelegd moet worden. Uiteraard blijft de helling binnen de wettelijke normen en zijn de hellingsgraden met de gemeente West Betuwe afgestemd. Omdat de ahob in de Lingedijk op 3 juli definitief buiten gebruik gaat, was een tijdelijke aanpassing noodzakelijk. De westelijke toerit wordt gebouwd volgens het oorspronkelijke plan. Aanwonenden zijn per brief geïnformeerd. Meer informatie hierover, legenda, details, profielen en aansluitmomenten op de website van De Lingense Alliantie, kijk hier.
Werkzaamheden in juni 2020
Voor Hondekoptreinstel 766 van de Stichting Mat’54 Hondekop-4 is het station Geldermalsen geen vreemde omgeving. Bij rondritten of overbrengingen wil het stel nog wel eens te zien zijn op zijn route (zie hierboven op 18 januari). Op vrijdag 5 juni 2020 passeert het vierwagentreinstel om 15:11 uur via spoor 2 als ledig materieel, op weg van Nijmegen, via ’s Hertogenbosch, Utrecht en Gouda, naar de werkplaats in Leidschendam voor een reguliere onderhoudsbeurt. Een zojuist voorbij getrokken onweers- en hagelbui markeert de spooromgeving waar inmiddels hard gewerkt wordt voor de in juli geplande grote buiten-dienststelling. Langs spoor 1 (rechts) liggen de nieuwe bovenleidingsconstructies al klaar.
↑ Geldermalsen, 5 juni 2020. Langs spoor 1 zijn sinds 25 mei 2020 de voorbereidende werkzaamheden begonnen voor de bouw van een nieuw zijperron. Daartoe is het deel van de fietsenstalling dat tegen het spoortalud lag gesloten en verwijderd. Naast spoor 1 en aan de westzijde zijn bovenleidingsmaterialen (betonvoeten, staanders en liggers) aangevoerd. Naast de nieuwe sporeninrichting krijgt het vernieuwde emplacement een complete nieuwe bovenleiding.
→ Langs spoor 4a hebben de kerende treinen van vervoerder Qbuzz van de MerwedeLingelijn (R-NET Dordrecht Geldermalsen) de hun langste tijd gehad. Na de ombouw (vanaf 10 augustus 2020) heeft deze vervoerder zijn eigen perron en een 3e spoor naar/van Geldermalsen Aansluiting. Er is dan geen sprake meer van een cross-platform voor overstappende reizigers; deze gaan gebruik maken een nieuwe en meer centraal gelegen tunnel.
↑ ↓ ↓ Geldermalsen, 5 juni 2020. In de eerste week van juni konden, na het verleggen van kabels, de eerste perronkeerwanden geplaatst worden en het zandpakket gestort worden langs spoor 1 ten behoeve van het te bouwen zijperron.
Geldermalsen, 5 juni 2020. De voetbrugtraverse die in 2010 werd aangebracht (als vervanging van de brug uit 1891) zal verdwijnen. Hier is het oostelijke deel over de sporen 1, 2 en 3 te zien. Langs het spoor loopt de Genteldijk.
↑ → Geldermalsen, 5 juni 2020. De blik is naar het zuiden gericht. Vanaf de westelijke voetbrugtraverse (stationsuitgang naar P&R en busstation) zijn de sporen 4, 5 en 6 te zien met op de voorgrond de eerste aanzet van de bouwput voor de aan te leggen reizigerstunnel. Het eilandperron zal aanzienlijk ingekort worden. Op de achtergrond ligt de splitsing naar Tiel en 's-Hertogenbosch. De perronkeerwanden van het nieuwe perron langs spoor 6 zijn voor een groot deel geplaatst, met uitzondering waar nog bouwmachines nodig zijn. Dit perron krijgt aan de andere zijde een nieuw kopspoor 7.
Webcam De Lingense Alliantie/ProRail. Vrijdag 12 juni 2020. Station Geldermalsen, sporen 1 t/m 3. De webcam registreerde dit beeld om 10:20 uur. De blik is naar het zuidwesten gericht. Powered by: The Timewriters en Bouwtimelapse.nl Tot en met 10 augustus kan er mee gekeken worden met de werkzaam-heden via de website. Kijk hier voor de beelden (ook terugkijken naar eerdere dagen). Een time lapse camera legt foto’s vast met een interval tussen iedere foto. Zodra alle werkzaamheden zijn afgerond, wordt er een filmpje gemaakt van de hele periode. De webcam staat op het liftschachtportaal van de zuidelijke lift aan de Genteldijk (oostzijde station); deze weg loopt gedeeltelijk langs het spoor en hier te zien links op de foto. Op spoor 3b staat een sprinter van Tiel naar Woerden met SLT-materieel. Spoor 1 is sinds begin juni buiten dienst genomen voor de werkzaamheden aan de aanleg van het nieuwe zijperron. Hiervoor geldt een werkplek-beveiligings instructie (WBI).
↑ → Geldermalsen, 12 juni 2020. Werkzaamheden aanleg nieuwe perron; inhijsen passtuk (hoekverbinding). Dit perron voor de MerwdeLingeLijn krijgt een doorgaand spoor 6 en een kopspoor 7.
↑ → Geldermalsen, 12 juni 2020. Demontage van de monumentale perronoverkapping ten zuiden van het stationsgebouw om ruimte te maken voor de tunnelbouw. De kap zal weer teruggeplaatst worden.
Elk element is genummerd in tijdelijke opslag. De perronkap werd eerder al - in het voorjaar van 2013 - gerenoveerd èn ingekort. Kijk hier voor het verslag en de foto's daarvan op deze website.
↑ ↓ ↓ Geldermalsen, 12 juni 2020. Demontage van de zuidelijke perronoverkapping. Alle onderdelen van de zadeldakconstructie zijn genummerd voor de herplaatsing. De pilaren, spanten, liggers, verbindings- en koppelstukken, dakplaten, goten krijgen na revisie en conservering hun exacte plaats weer terug. Het stationsgebouw en de overkappingen hebben een monumentale status.
Geldermalsen, 12 juni 2020. Spoor 6 (506) wordt nog gebruikt als wachtspoor voor goederentreinen naar het zuiden. De lege dolimetrein 47627 (Veendam Hermalle-sous-Huy/België) met de NMBS-locs 7783 (v) en 7771 (a) is aan de kant genomen om ingehaald te worden door een intercity (over spoor 5). De vervoerder is Lineas die voor Nedmag rijdt. De treincyclus rijdt 3 à 4 keer per week, is beladen naar de fabriek in Veendam, leeg terug. Meer info over dit vervoer, kijk hier en hier.
↑ → ↓ Geldermalsen, 12 juni 2020. Aanleg nieuw zijperron langs spoor 1, gezien naar het noorden.
↑ → Geldermalsen, 12 juni 2020. Bij het ontgraven van de ruimte voor de bouw van het zijperron ter hoogte van de nieuwe stationsentree (oostzijde) kwam niet onverwachts nog een obstakel “boven water”. De voormalige reizigerstunnel die in 1973 was aangelegd, in de weinig aantrekkelijke vorm van een soort rioolbuis, was bepaald geen archeologische vondst en moest verwijderd worden. Deze tunnelbuis werd destijds onder de sporen 1-3 geperst. Het was de eerste tunnel van het station Geldermalsen.
↓ Toen en Nu ↑
↑ Geldermalsen, 1973. In 1973 kreeg het station Geldermalsen zijn eerste reizigerstunnel als verbinding tussen het stationsplein (oostzijde) en het middenperron onder de sporen 1 - 3. Het was geen comfortabele tunnel (hoewel wat opgefleurd met wandschilderingen en voorzien van verlichting) maar wel met een nieuwe techniek. In feite was het een persbuis die onder de sporen door geschoven werd. De luchtbrug traverse over deze sporen kwam toen vervallen en werd opgebroken.
Foto: Visser & Smit Bouw (voor deze website beschikbaar gesteld). Het bedrijf heeft een rijke geschiedenis die terug gaat tot 1867 en heeft tal van bouwprojecten in Nederland op zijn naam staan.
↑ → Geldermalsen, mei 1973. Ter vergelijking met de foto’s hiervoor. De eerste reizigerstunnel van het station Geldermalsen werd in mei 1973 in gebruik genomen. Meer dan een rioolbuis van fors formaat was het niet. Meer over de historie en de fotoverantwoording is te vinden in het thema Uitgelicht, pagina 2. De enige vooruitgang was, dat men droog het perron kon bereiken; de oostelijke, niet overdekte voetbrug werd toen afgebroken, de westelijke bleef bestaan tot 2010.
↑ → Tricht, 12 juni 2020. De onderdoorgang Lingedijk is in ruwbouw gereed (de wegverhardingen voor het verkeer volgen nog) en wordt in het weekend van 4 juli in gebruik genomen (bij de start van de grote buitendienststelling). De ahob KM 25.1 gaat dan meteen buiten dienst. De nieuwe brug over de Linge ten behoeve van het 3e spoor is ook klaar en staat op hydraulische vijzels om nog te zakken naar spoorniveau, hiermee komt de brug definitief op de landhoofden en pijlers te rusten. Daarna kan begonnen worden met het aanleggen van het 3e spoor.
Update juni 2020 - Video Lingense Alliantie
Geldermalsen, 17 juni 2020. Vervoerder RTB Cargo (RTBC Rurtalbahn) met meerspannings elektrische locomotief 193 791 (Siemens Vectron) met een lange sleep containerwagens aan de haak passeert om plm. 13:57 uur de werkzaamheden in Geldermalsen (links het in aanbouw zijnde Qbuzz-perron voor het R-Net Dordrecht Geldermalsen en rechts de demontage van de perronoverkapping) en is als trein 42305 onderweg van Almelo via Amersfoort, Utrecht, Geldermalsen via de Meteren/Betuweroute naar Emmerich en verder Duitsland in. Deze trein komt normaal niet door Geldermalsen maar was omgeleid. Een dag eerder was de trein in Almelo gestrand (defecte loc) en werd alsnog via deze omleidingsroute in het rond dit tijdstip beschikbare goederenpad naar Duitsland gestuurd. Achterop reed de defecte loc in opzending mee. Deze trein komt uit Pernis en heeft als eindbestemming Frankfurt (Oder) en rijdt normaliter via de grensovergang Oldenzaal - Bad Bentheim. Verspreid over de dag en week is in Geldermalsen nog goederenverkeer aan te treffen. RTB Cargo vervoert goederen per spoor tussen diverse zeehavens en het Europese achterland.
↑ → Geldermalsen, 17 juni 2020. Demontage van de perronoverkapping. De zadeldakconstructie wordt nauwkeurig en voorzichtig verwijderd en de onderdelen worden genummerd. Van de gietijzeren zuilen en spanten worden de herbruikbare delen geconserveerd en waar nodig blijvende, slechte delen vervangen. Het monumentale karakter en aanzicht blijft behouden door herplaatsing.
↑ → Geldermalsen, 17 juni 2020. Blokken, betonvoeten, palen en liggers van de te vernieuwen bovenleiding zijn aangevoerd en worden verzameld op het westelijke bouwterrein en waar nodig voorgemonteerd.
↑ → Geldermalsen, 17 juni 2020. Het middenperron aan de noord- en zuidzijde zal aanzienlijk ingekort worden. Op de foto links het beeld aan de noordzijde met de (uitrij)seinen 70, 72, 74 en 76 voor respectievelijk de sporen 5, 4a, 3a en 2 richting Geldermalsen Aansluiting. Rechts: op spoor 1 vindt zandtransport plaats met een kraan op lorries ten behoeve van het aanbrengen van het zandpakket voor het nieuwe zijperron.
↑ → Geldermalsen, 17 juni 2020. Herhalingssein 96R langs spoor 3a. Een herhalingssein gaat vooraf aan het hoofdsein (met gelijk seinnummer) wanneer dit slecht zichtbaar (of te laat) is of de zichtlengte voor de machinist te kort is. Meestal bij (geringe) boogstralen of objecten (perronwanden of perronoverkappingen). Spoor 3a ligt een geringe boogstraal. Het geeft de machinist eerder kennis van de stand van het hoofdsein. Als de witte lampen in een horizontale lijn branden, dan betekent dit dat het eerstvolgende sein rood of geel knipper toont. Als de witte lampen in een diagonale lijn branden, dan betekent dit dat het eerstvolgende sein een beter seinbeeld toont dan geel knipper. Het herhalingssein is voor het eerst toegepast in 1971, ook in combinatie met armseinen. Het sein is duidelijk geïnspireerd op de standen die een armsein kan aannemen. Kijk ook eens op de website Langs de Rails van Nico Spilt, klik hier. Omdat dwergsein 96 in de nieuwe situatie niet meer terugkomt, zal ook het herhalingssein verdwijnen. Zie sporenplan hierboven, oude en nieuwe situatie. Rechts: de treinen van vervoerder Qbuzz van de MerwedeLingeLijn hebben hun langste tijd als vaste keerplek op spoor 4a gehad. Met een derde spoor en een eigen nieuw perron komt dit treinverkeer afzonderlijk te liggen.
↑ → Geldermalsen, 17 juni 2020. Markeringen op het middenperron geven aanwijzingen waar toekomstige layout begint. Op de foto rechts wordt een zandpakket gestort van het nieuwe perron voor de MerwedeLingeLijn.
Geldermalsen, 17 juni 2020. Het dagelijkse beeld in Geldermalsen gaat vanaf 10 augustus 2020 veranderen. Een Intercity passeert over spoor 5 (richting ’s-Hertogenbosch en verder) een trein van de MerwedeLingeLijn op spoor 4a (naar Dordrecht). Dit tafereel vindt elk half uur plaats (foto om 15:08). Direct na passage van de IC vertrekt vervoerder Qbuzz over het Linker Spoor naar Geldermalsen Aansluiting en buigt dan af naar Leerdam en verder. Deze situatie komt in de nieuwe situatie niet meer voor en rijden de treinen van de MLL over een eigen, derde spoor.
↑ → Geldermalsen, 17 juni 2020. Aanleg nieuw zijperron langs spoor 1.
↑ → Geldermalsen, 17 juni 2020. Aanleg nieuw zijperron langs spoor 1.
↑ → Geldermalsen, 17 juni 2020. De gedemonteerde perronoverkapping gezien vanaf de voetbrugtraverse. Rechts het nieuwe perron in aanleg voor de MerwedeLingeLijn.
Geldermalsen, 17 juni 2020. Zand, heel veel zand is nodig voor het nieuwe perron voor de MerwedeLingeLijn. Vanuit een tijdelijk depot bij het station wordt het zand met vrachtauto’s aangevoerd.
Geldermalsen, 25 juni 2020. Vervoerder PKP Cargo met meerspannings elektrische locomotief 193 514 (Siemens Vectron) met een lange sleep containerwagens aan de haak passeert om plm. 13:55 uur de werkzaamheden in Geldermalsen (links het in aanbouw zijnde Qbuzz-perron voor het R-Net Dordrecht Geldermalsen) en is als trein 48486 onderweg van Duitsland en de grensovergang Bad Bentheim via Amersfoort, Utrecht, Geldermalsen op weg naar zijn eindbestemming, het logistiek centrum Tilburg Industrie. De trein bevat containers uit China die de landroute naar Europa volgen; dit staat ook wel bekend als de Nieuwe Zijderoute. De trein is op spoor 6 aan de kant genomen voor het voorbij rijden door een Intercity. Er zijn meerdere cargo-railvervoerders die in dit segment opereren (o.a. LTE)
↑ → Geldermalsen, 25 juni 2020. Goederentrein 48486 op spoor 6 wordt gepasseerd door een Intercity over spoor 5 in de richting Eindhoven. De containertrein vertrekt blokvrij er achter en zal bij Vugt Aansluiting zijn weg richting Tilburg Industrie (Tbi) vervolgen. Dit dagelijkse (planmatige) goederenpad tussen de frequente reizigerstreinen wordt ook door andere cargovervoerders benut. Rechter foto: een doorkijkje in het trapportaal van het middenperron naar de ontmanteling van de zuidelijke perronoverkapping.
↑ → Geldermalsen, 25 juni 2020. Demontage van de zuidelijke perronoverkapping.
Geldermalsen, 25 juni 2020. Een omgeleide hoge snelheidstrein ICE, treinstel 4652 van Duitsland naar Amsterdam (via de oostelijke Betuweroute, Meteren) wegens een verstoring op de normale route tussen Arnhem en Ede-Wageningen passeert om 15:15 uur over spoor 2.
↑ → Geldermalsen, 25 juni 2020. Ondertussen wordt het station steeds kaler. De demontage van de zuidelijke perronoverkapping en overdekte wachtruimte voor reizigers (abri) ten behoeve van de te bouwen reizigerstunnel ter plaatse vordert zichtbaar.
↑ → Tricht, 25 juni 2020. Het asfalteren van de nieuwe onderdoorgang in de Lingedijk is bijna gereed. De ongelijkvloerse nieuwe kruising met het spoor komt vrijdag 3 juli in dienst met de gelijktijdige opheffing en verwijdering van de naastgelegen ahob. Het baanvak tussen station Geldermalsen en Geldermalsen Aansluiting wordt driesporig.
↑ → Tricht, 25 juni 2020. Asfalteren onderdoorgang Lingedijk.
Geldermalsen, 25 juni 2020. Jarenlang vertrouwd beeld: spoor 4a als de vaste plek op het station Geldermalsen voor de treinen van de Merwede Linge Lijn naar Dordrecht. Eerst door vervoerder NS, vervolgens door regionaal vervoerder Arriva en de laatste jaren door Qbuzz. Op donderdag 2 juli zal dit beeld voor het laatst te zien zijn. Een nieuw perron (links op de foto) met aansluitend een derde spoor zal deze lijn loskoppelen van het overige treinverkeer.
↑ → Geldermalsen, 25 juni 2020. Jarenlang vertrouwd beeld: spoor 4a als de vaste plek op het station Geldermalsen voor de treinen van de Merwede Linge Lijn naar Dordrecht. Van spoor 5 komt een sprinter van vervoerder NS uit de richting (Utrecht - ) Culemborg naar perronspoor 4b.
↑ → Geldermalsen, 25 juni 2020. Het nieuwe perron voor de MerwedeLinge Lijn is betegeld. Langs dit perron ligt het bestaande spoor 6 (506) en komt een nieuw kopspoor 7. Over spoor 5 blijven ook in de nieuwe situatie de Intercity’s naar het zuiden passeren. Spoor 4 bestaat nog uit de perronsecties 4a en 4b, maar zal in de nieuwe situatie nog uit 1 perronsectie bestaan, waarbij het middenperron zowel aan de noord- als aan de zuidzijde aanzienlijk ingekort zal worden. Hetzelfde voor spoor 3 (oostzijde). Er zal geen rechtstreekse verbinding meer bestaan tussen de westelijke en oostelijke Betuwelijn (Dordrecht Geldermalsen Tiel e.v.) maar in toekomstige dienstregelingontwikkelingen en groei van kwantitatieve reizigersstromen is daar naar verwachting ook geen behoefte aan. Reizigers in deze relatie zullen dus altijd in Geldermalsen over moeten stappen (wat nu ook het geval is) waarvoor de accommodatie wordt verbeterd (reizigerstunnel en kortere loopafstand). Dit werkt ook gunstiger voor de overstappen in de richtingen ’s-Hertogenbosch en Utrecht. De crossplatform overstap van spoor 4a (van Dordrecht) naar 4b (’s-Hertogenbosch/Tiel en naar 3a (Culemborg/Utrecht) en omgekeerd komt echter te vervallen. Spoor- en seintechnisch kan vanaf de westelijke Betuwelijn (spoor QA) via wisseloverloop 543/545 naar spoor 6 nog wel naar Meteren (spoor BK) en verder naar ’s Hertogenbosch gereden worden.
Geldermalsen, 25 juni 2020. Strukton Rail locomotief 303001 (type MaK G 1206) is aan de kant genomen op spoor 6.
↑ → ↓ ↓ Geldermalsen, 30 juni 2020. Tijdelijke noodvoorziening als in- en uitgang voor reizigers die van het nieuwe perron voor vervoerder Qbuzz gebruik maken. Deze situatie zal met het gereedkomen en in gebruik nemen van de nieuwe reizigerstunnel weer vervallen. Ter hoogte van de tunnelbouw is een hulpbrug in het perron gemaakt.
↑ → Geldermalsen, 30 juni 2020. Tijdens de meerdaagse buitendienststellingen, bouwstap 300A (3 tot 7 juli, 4 dagen) en 300C (21 tot 27 juli, 6 dagen) is de voetbrugtraverse gesloten.
Geldermalsen, 30 juni 2020. De plek van de toekomstige reizigerstunnel met perrontrappen in het middenperron moet nog uitgegraven worden.
↑ → Geldermalsen, 30 juni 2020. Doorkijkje sporen 1, 2 en 3, met op de rechter foto de dwergseinen 122 en 124 in respectievelijk de sporen 502b en 503b, gezien in zuidelijke richting.
Geldermalsen, 30 juni 2020. Het (afgesloten) dienstoverpad aan de zuidzijde van het middenperron. Dit overpad was vroeger een beveiligde toegang naar het perron waar reizigers per autobus naar de treinen gebracht werden; daarom had het perron een schuine afrit/toerit. Bij de huidige ombouw maakt werk-materieel gebruik om vanaf de Genteldijk op het perron te komen. De oversteek mag alleen in overleg met en toestemming van de treindienstleider plaatsvinden bij in dienst zijnde sporen. Aan dit einde van het middenperron stond vroeger ten tijde van de klassieke beveiliging een seinhuis. Het wisselcomplex op de achtergrond wordt heringericht.
↑ → Geldermalsen, 30 juni 2020. Van de gietijzeren zuilen en spanten van de perronoverkapping worden de herbruikbare delen geconserveerd en waar nodig blijvende, slechte delen vervangen. De zuilen zijn genummerd voor herplaatsing. Op de voorgrond de dakgoten.
↑ → Geldermalsen, 30 juni 2020. Gietijzeren kolommen in de opslag op het middenperron.
Geldermalsen, 30 juni 2020.
Foto links: de nieuwe portaalmasten ter hoogte van de voetbrugtraverse zijn geplaatst.
Foto hierboven: het trapportaal van de voetbrugtraverse na verwijdering van de aansluitende perronoverkapping.
Terug naar Toen
Aan de vooravond van de grote emplacementswijziging in juli 2020 wordt teruggeblikt naar vroeger tijden met enkele fraaie foto's die de gerenomeerde fotografen Roef Ankersmit, Kees van de Meene en Peter van der Vlist beschikbaar stelden voor deze website.
↑ → Geldermalsen, 17 januari 1957. Stoomloc 3715 met goederentrein 6880 uit Tiel loopt het station binnen op spoor 7. Foto's: Roef Ankersmit.
↑ Geldermalsen, 13 juli 1982. DE-loc 2295 rangerend met stukgoedwagens en links een DE3 op spoor 4a voor de dienst naar Dordrecht. De eikenbomen op het middenperron hebben de tijd ook niet overleefd. Geldermalsen was in de avonduren het uitwisselingsknooppunt voor de stukgoedtreinen van Van Gend en Loos uit verschillende richtingen, die door vernuftig rangeerwerk met “trekjes en stootjes” in nieuwe treinsamenstellingen werden geformeerd. Zie hiervoor het artikel De Betuwelijn in perspectief in het thema Uitgelicht, kijk hier. Rechts de VG&L-loods. Foto: Roef Ankersmit.
↑ Geldermalsen, 12 april 1988. E-loc 1634 met een intercity naar het zuiden. Links op de achtergrond staat een geparkeerde DE3 als spitsdienstversterker. Doorgaans stonden deze de hele dag in de daluren hun dienst af te wachten. De voetgangerstraverse werd in 2010 vervangen door een ander exemplaar en deze verdwijnt weer met de komst van een nieuwe rreizigerstunnel. Foto: Roef Ankersmit.
↑ Geldermalsen, 22 juli 1971. De foto toont de toen gebruikelijke aansluiting tussen oostelijke en westelijke Betuwelijn: treinstel DE2 103 vertrekt van spoor 3A als trein 6154 Arnhem - Utrecht en heeft aansluiting gegeven op de DE5 187 die straks als trein 7154 Geldermalsen - Dordrecht zal vertrekken van spoor 4A. Deze crossplatformoverstap is in de nieuwe situatie komen te vervallen. Het beeld is grondig veranderd. Een groot deel van de perronoverkapping is verdwenen (ingekort), het perron is ingekort en de markante eikenbomen op het perron leven ook niet meer. Ook het gebruikelijke stukje Linker Spoor rijden, eerst door NS, later door Arriva en recent door Qbuzz, van de treinen naar Dordrecht tussen station Geldermalsen en de aftakking Geldermalsen Aansluiting (Gdma), gelegen in het (over de Lingekruising) dorpje Tricht zal met het derde spoor niet meer nodig zijn. Foto: Peter van der Vlist.
↑ Emplacement Geldermalsen, 13 september 1959. Het station Geldermalsen, gezien vanuit het zuiden, in noordelijke kijkrichting met links het onderstation en aan de kop van het eilandperron (sporen 3b en 4b) post T in de tijd van de klassieke, mechanische beveiliging. Hier lag ook vanaf de Genteldijk een bewaakte, gelijkvloerse overgang naar het perron. Vroeger kwamen de autobussen op het perron om de reizigers te brengen en af te halen. De schuine oprit was (tot de huidige verbouwing in 2020) in het perron nog altijd zichtbaar. De mechanische beveiliging van het emplacement Geldermalsen heeft bestaan tot 14 juni 1964, op deze datum ging de besturing van de seinen en wissels en daarmee het aanbieden van rijwegen voor het treinverkeer over naar NX/CVL vanuit Post Utrecht. Foto: Kees van de Meene.
Werkzaamheden in juli 2020
↑ → Geldermalsen, 2 juli 2020. De voorbereidingen voor de eerste grote buitendienststelling, bouwstap 300A die op vrijdag 3 juli om 01:00 uur ingaat, zijn getroffen.
Geldermalsen, 2 juli 2020.
↑ → Geldermalsen, 2 juli 2020.
Webcam De Lingense Alliantie/ProRail. Vrijdag 3 juli 2020. Onderdoorgang Randweg. Werkzaamheden t.b.v. inschuiven spoordek. De webcam registreerde dit beeld om 14:37 uur. De blik is naar het westen gericht. Het in voorbouw gebouwde driesporige spoordek bij Geldermalsen Aansluiting werd in de nacht van zaterdag 4 op zondag 5 juli ingeschoven en op zijn plaats gezet. Deze voorgebouwde, zogenaamde spoormoot met een gewicht van 3300 ton werd in het spoor gereden op 3 rijen van SPMT’s (Self Propelled Modular Transporter) van Sarens, voorzien van 99 assen met elk 4 wielen (396 wielen in totaal!). De spoormoot moest een afstand afleggen van ongeveer 150 meter, waarbij het gedeelte tussen de damwanden precisiewerk vereiste. Om 01.15 uur lag de spoormoot op zijn plek en klonk er applaus. Foto: Powered by: The Timewriters en Bouwtimelapse.nl Tot en met 10 augustus kan er mee gekeken worden met de werkzaamheden via de website. Kijk hier voor de beelden (ook terugkijken naar eerdere dagen). Een time lapse camera legt foto’s vast met een interval tussen iedere foto. Zodra alle werkzaamheden zijn afgerond, wordt er een filmpje gemaakt van de hele periode.
SPMT's
Een beproefde en succesvolle bouwtechniek die elders in het land ook vaak wordt toegepast, is om grote kunstwerken (bruggen, viaducten en spoordekken voor tunnels) in voorbouw gereed te maken en daarna naar de plek in het spoor te manoeuvreren. Het voordeel is dat het buitendienst nemen van de bestaande rail- of weginfrastructuur zo kort mogelijk wordt gehouden, deze snel terug te bouwen of weer te openen is en de overlast zo klein mogelijk gehouden kan worden. Het vraagt wel de inzet van zeer zwaar rollend of glijdend materieel. Meestal wordt hydraulische besturingstechniek toegepast. Het spoordek ten behoeve van de onderdoorgang in de Randweg in Tricht werd ingereden met behulp van 3 rijen van SPMT’s (Self Propelled Modular Transporters) van Sarens, voorzien van 99 assen met elk 4 wielen (396 wielen in totaal). De spoormoot moest een afstand afleggen van ongeveer 150 meter, waarbij het gedeelte tussen de damwanden precisiewerk vereiste. Sarens Nederland BV is een wereldspeler op het gebied van horizontaal en verticaal transport.
Webcam De Lingense Alliantie/ProRail. Zaterdag 4 juli 2020. Station Geldermalsen, sporen 1 t/m 3. De webcam registreerde dit beeld om 09:20 uur. Werkzaamheden ten behoeve van de bouw van de reizigerstunnel. De blik is naar het zuidwesten gericht. Powered by: The Timewriters en Bouwtimelapse.nl Tot en met 10 augustus kan er mee gekeken worden met de werkzaamheden via de website. Kijk hier voor de beelden (ook terugkijken naar eerdere dagen). Een time lapse camera legt foto’s vast met een interval tussen iedere foto. Zodra alle werkzaamheden zijn afgerond, wordt er een filmpje gemaakt van de hele periode. De webcam staat op het liftschachtportaal van de zuidelijke lift aan de Genteldijk (oostzijde station); deze weg loopt gedeeltelijk langs het spoor en hier te zien links op de foto.
↑ ↑ → → Geldermalsen, 4 juli 2020. Bij de Lingebrug aan de noordzijde van het emplacement komen de sporen 1 - 6 samen in een tweesporig baanvak richting Geldermalsen Aansluiting (Gdma). Na de ombouw ligt er dan ook een derde, vrij liggend spoor voor de MerwedeLinge Lijn. Vanwege de fasering van de werkzaamheden wordt een tijdelijke bypass-verbinding aangelegd van spoor 4a naar het Rechter Spoor (spoor GJ). Hetzelfde wordt aan de zuidzijde toegepast: een tijdelijke verbinding van spoor CK naar spoor 4b/a. Spoor 4 kan dan tijdelijk gebruikt worden voor treinen naar het noorden, zolang de sporen 1-3 nog in de ombouwfase zitten. Zie schema’s hierboven. Op deze foto’s de werkzaamheden ter hoogte van de Lingebrug in het lange weekend van 3 t/m 6 juli 2020.
↑ ↑ ↑ → → → Geldermalsen, 4 juli 2020. Werkzaamheden noordelijk emplacement bij Lingebrug.
↑ → Geldermalsen, 4 juli 2020. Werkzaamheden noordelijk emplacement bij Lingebrug.
Geldermalsen, 4 juli 2020. Werkzaamheden noordelijk emplacement bij Lingebrug.
↑ → Tricht, 4 juli 2020. De onderdoorgang Lingedijk werd op 3 juli in gebruik genomen. De gelijkvloerse spoorwegovergang, ahob KM 25.1 werd gesloten en opgeheven. Het straat-, fietspad- en voetpadprofiel werd hierop aangepast.
↑ → Tricht, 4 juli 2020. De westelijke toerit van de onderdoorgang in de Lingedijk. De maximale doorrijdhoogte voor wegvoertuigen bedraagt 3,30 meter, hetgeen voor het lokale bestemmingsverkeer voldoende geacht wordt.
↑ → Tricht, 4 juli 2020. De onderdoorgang in de Lingedijk. De maximale doorrijdhoogte voor wegvoertuigen bedraagt 3,30 meter. Foto rechts de oostelijke toerit. Het fietspad maakt ook gebruik van de onderdoorgang maar buigt hier ook af over de Lingebrug naar het Trichtsevoetpad naar Geldermalsen, een populaire fiets- en wandelroute in de omgeving.
↑ ↑ Tricht, 4 juli 2020. Lingebrug voor het derde spoor ten behoeve van de Qbuzz-treinen Geldermalsen - Dordrecht. De brug staat nog op hydraulische vijzels en moet nog zakken naar spoorniveau.
Webcam De Lingense Alliantie/ProRail. Zondag 5 juli 2020. Onderdoorgang Randweg. Werkzaamheden t.b.v. inschuiven spoordek. De webcam registreerde dit beeld om 16:53 uur. De blik is naar het westen gericht. Het in voorbouw gebouwde driesporige spoordek bij Geldermalsen Aansluiting werd in de nacht van zaterdag 4 op zondag 5 juli ingeschoven en op zijn plaats gezet. Powered by: The Timewriters en Bouwtimelapse.nl Tot en met 10 augustus kan er mee gekeken worden met de werkzaamheden via de website. Kijk hier voor de beelden (ook terugkijken naar eerdere dagen). Een time lapse camera legt foto’s vast met een interval tussen iedere foto. Zodra alle werkzaamheden zijn afgerond, wordt er een filmpje gemaakt van de hele periode.
Webcam De Lingense Alliantie/ProRail. Zondag 5 juli 2020. Station Geldermalsen, sporen 1 t/m 3. De webcam registreerde dit beeld om 19:55 uur. Werkzaamheden ten behoeve van de bouw van de reizigerstunnel. De blik is naar het zuidwesten gericht. Powered by: The Timewriters en Bouwtimelapse.nl Tot en met 10 augustus kan er mee gekeken worden met de werkzaamheden via de website. Kijk hier voor de beelden (ook terugkijken naar eerdere dagen). Een time lapse camera legt foto's vast met een interval tussen iedere foto. Zodra alle werkzaamheden zijn afgerond, wordt er een filmpje gemaakt van de hele periode. De webcam staat op het liftschachtportaal van de zuidelijke lift aan de Genteldijk (oostzijde station); deze weg loopt gedeeltelijk langs het spoor en hier te zien links op de foto.
↑ Geldermalsen, 7 juli 2020. Niet eerder waren een R-Net trein van vervoerder Qbuzz en het stations-gebouw in deze positie samen in één beeld te vangen. De R-Net treinen maken sinds 7 juli 2020 gebruik van spoor 6 voor de korte kering naar Dordrecht, in afwachting van het nog niet beschikbare kopspoor 7 (en het derde spoor). De sporen 4, 5 en 6 zijn in deze fase beschikbaar voor de treindienst; de sporen 1 -3 zijn buiten dienst. De stationsklok was nog niet bij de tijd; de foto is gemaakt om 15:05 uur.
↑ Geldermalsen, 7 juli 2020. Op spoor 4 een sprinter naar Utrecht/Den Haag Centraal, op spoor 5 een intercity richting ‘sHertogenbosch en verder en op spoor 6 een R-Net trein naar Dordrecht. De nieuwe en tijdelijke situatie kwam met een paar uur vertraging als gevolg van uitgelopen werkzaamheden rond 09:30 uur in dienst. Alleen in deze fase van het omvangrijke spoorwerk (bouwstap 3B, zie schema hierboven) zijn de sporen 4, 5 en 6 beschikbaar voor de treindienst; de sporen 1 -3 zijn buiten dienst.
↑ Geldermalsen, 7 juli 2020. Heien stalen damwandplanken voor de ontgraving van de ruimte voor de nieuwe reizigerstunnel. Als eerste wordt de "spoorbak" 1 -3 gereed gemaakt.
↑ Geldermalsen, 7 juli 2020. Slopen voormalige persbuis onder de sporen 1 3. Deze betonnen buis, plaatselijk ook wel bekend als de rioolpijp, heeft gediend als reizigerstunnel tussen het middenperron en de oostelijke stationsuitgang. Zie ook foto’s hierboven onder Toen en Nu.
↑ ↑ → → Geldermalsen, 7 juli 2020. Slopen voormalige persbuis onder de sporen 1 3. Heien stalen damwandplanken.
Geldermalsen, 7 juli 2020. Hier komt de oostelijke stationsentree.
Geldermalsen, 7 juli 2020. Inkorten middenperron zuidzijde en aanleg zijperron.
↑ → Geldermalsen, 7 juli 2020. Inkorten middenperron zuidzijde en aanleg zijperron.
↑ → Geldermalsen, 7 juli 2020. Herinrichting sporen 1 3 zuidzijde. Nieuw ballastbed en nieuwe bovenleidingsportalen.
↑ → Geldermalsen, 7 juli 2020. In dèze lopende bouwperiode (bouwstap 300B van 7 juli tot 21 juli 01:00 uur) beperkt treinverkeer over de beschikbare sporen 4 - 6: Sprinters naar Ut/Gvc via spoor 4 en via hulpspoor (tijdelijke bypass-verbinding) naar Rechter Spoor (spoor GJ). IC's naar het zuiden over spoor 5, IC's naar het noorden over 4, Qbuzz-treinen keren op spoor 6, Sprinters naar het zuiden via spoor 6. Sporen 1 - 3 buiten dienst. Geen treinen naar/van Tiel, businzet. Op de foto rechts het inkorten en ontgraven van het middenperron noordzijde. Hiervoor zijn veel zandauto’s nodig. Het zand wordt opgeslagen in een tijdelijk depot.
↑ → Geldermalsen, 7 juli 2020. Hulpspoor in S-boog als tijdelijke bypass-verbinding van het voormalige spoor 4a naar Rechter Spoor (spoor GJ). Op de voorgrond de verbroken wisselverbinding van spoor 5 naar spoor 4a. In een volgende fase komt deze verbinding weer terug.
↑ Geldermalsen, 7 juli 2020. Ook aan de zuidzijde van het emplacement is een tijdelijke, rechtstreekse verbinding van het rechter hoofdspoor CK (Meteren Geldermalsen) naar spoor 4 gemaakt wegens het buiten dienst zijn van de sporen 1 3 in deze fase van de werkzaamheden. Op deze foto is de kijkrichting naar het zuiden.
↑ Geldermalsen, 7 juli 2020. Sein 92 is buiten dienst, gedoofd en dus afgekruist (geen betekenis) wegens de verbroken wisselverbinding 91A/91B (van spoor 5 naar 4b). De nog aanwezige wissels zijn geklemd en worden in de volgende fase verwijderd en gebouwd als recht spoor. De sprinters naar het zuiden worden afgehandeld op spoor 6 langs het nieuwe perron. Zie ook de foto's van 25 juni hierboven.
↑ → Geldermalsen, 7 juli 2020. Graafmachines maken het middenperron aan de noordzijde korter. In deze bouwfase wordt gewerkt aan de sporen 1 - 3).
↑ Geldermalsen, 7 juli 2020. Spoor 4 is aan de noordzijde met een tijdelijk hulpspoor aangesloten op het Rechter Spoor (GJ) richting Culemborg.
↑ Geldermalsen, 7 juli 2020. Een Qbuzz-trein van de MerwedeLinge Lijn arriveert op spoor 6 en maakt sinds 7 juli gebruik van het nieuwe perron.
↑ → Geldermalsen, 7 juli 2020. Graafmachines en geen treinen over de sporen 1 -3 bepalen in deze bouwfase (bouwstap 300B van 7 juli tot 24 juli 01:00 uur) de aanblik van het station aan de noordzijde waar zowel gewerkt wordt aan het nieuwe zijperron langs spoor 1 als aan het inkorten van het middenperron. Tevens wordt de bovenleiding vernieuwd.
↑ → Geldermalsen, 7 juli 2020. Foto links: herinrichting sporen 1 3 noordzijde. Rechts: werkzaamheden nieuwe reizigerstunnel op middenperron.
↑ → Geldermalsen, 7 juli 2020. Het nieuwe perron met spoor 6 en nog aan te leggen kopspoor 7. Op deze datum werd voor het eerst gebruik gemaakt van dit perron voor treinen van Qbuzz van de MerwedeLinge Lijn en de NS-sprinters naar het zuiden. De Qbuzz-treinen keren hier in 6 minuten (.03/.09 en .33/.39). Deze foto’s werden gemaakt om 16:33 uur.
Geldermalsen, 7 juli 2020. In de treinvrije periodes van de bouwstappen 300A en 300B, van 3 juli tot 24 juli tussen Geldermalsen en Tiel wordt op dit baanvak ook gewerkt aan vernieuwingen van de bovenbouw, o.a. vervangen van overwegvloeren tussen Geldermalsen en Wadenoijen: ahob Rijksstraatweg in Geldermalsen en ahob Randweg in Meteren en spoorvernieuwingen. Daarvoor rijden in de aan- en afvoer van materialen diverse werktreinen over de oostelijke Betuwelijn. Loc 203-2 van Volker Rail heeft een Robeltrein aan de haak en is rond 17:00 uur geparkeerd op spoor 1 in Tiel, op de terugweg naar Arnhem Goederen (vertrokken om plm. 19:00 uur). Foto: Gérard van Teeffelen.
Eerste deel reizigerstunnel station Geldermalsen geplaatst: 10 juli 2020
↑ ↑ Webcam De Lingense Alliantie/ProRail. Vrijdag 10 juli 2020. Station Geldermalsen, sporen 1 t/m 3. De webcam registreerde deze beelden om respectievelijk 01:45 en 04:39 uur. De blik is naar het zuidwesten gericht. Powered by: The Timewriters en Bouwtimelapse.nl Tot en met 10 augustus kan er mee gekeken worden met de werkzaamheden via de website. Kijk hier voor de beelden (ook terugkijken naar eerdere dagen). Een time lapse camera legt foto’s vast met een interval tussen iedere foto. Zodra alle werkzaamheden zijn afgerond, wordt er een filmpje gemaakt van de hele periode. De webcam staat op het liftschachtportaal van de zuidelijke lift aan de Genteldijk (oostzijde station); deze weg loopt gedeeltelijk langs het spoor en hier te zien links op de foto. Met een gigantische mobiele hijskraan van Sarens zijn in de nacht van donderdag 9 op vrijdag 10 juli in Geldermalsen dertien betonnen tunnel-elementen in een gat van spoor 1 - 3 gehesen. Tezamen vormen ze het eerste deel van de nieuwe reizigerstunnel op station Geldermalsen. Eind deze maand volgt het tweede deel onder de westelijke sporen dat uit nog eens elf elementen bestaat. De nieuwe tunnel wordt eind 2021 in gebruik genomen. Meer foto's op de website van de Lingense Alliantie in het actuele Nieuwsoverzicht.
↑ → ↓ ↓ Geldermalsen, 10 juli 2020. In dèze lopende bouwperiode (bouwstap 300B van 7 juli tot 21 juli 01:00 uur) wordt in Geldermalsen gewerkt aan de sporen 1 3. Er wordt een reizigerstunnel gebouwd, worden sporen opnieuw aangelegd, wordt de bovenleiding vernieuwd en wordt een zijperron langs spoor 1 aangelegd. Over de sporen 4 6 wordt het treinverkeer afgewikkeld. Aansluitend volgt een nieuwe fase C zonder treinverkeer. Zie faseringsschema hierboven.
↑ → Geldermalsen, 10 juli 2020. Werkzaamheden reizigerstunnel.
↑ → Geldermalsen, 10 juli 2020. Werkzaamheden reizigerstunnel.
↑ → Geldermalsen, 10 juli 2020. Werkzaamheden reizigerstunnel.
↑ Geldermalsen, 10 juli 2020. Bovenleidingsportalen zuidzijde.
↑ Geldermalsen, 10 juli 2020. Bovenleidingsportalen noordzijde.
Geldermalsen, 10 juli 2020. Intercity (achterzijde trein) richting Utrecht e.v. op het noordelijke hulpspoor 4a naar Rechter Spoor (spoor GJ) ter hoogte van de Lingebrug.
↑ → Geldermalsen, 10 juli 2020. Werkzaamheden spoor 1 3. Zandtransporten, afvoer vuile ballast en vernieuwing bovenleidingconstructies; noordzijde.
↑ → Geldermalsen, 10 juli 2020. Werkzaamheden spoor 1 3. Zandtransporten, afvoer vuile ballast en vernieuwing bovenleidingconstructies; noordzijde.
↑ ↑ ↑ → → → Geldermalsen, 10 juli 2020. Plaatsen horizontale balk van een bovenleidingsportaal boven spoor 1 - 3, zuidzijde. In Nederland hangt de bovenleiding van de trein meestal op 5,50 meter hoogte boven de kop van de spoorstaaf. De minimale hoogte is 5,10 meter. Met hulp van twee kranen op lorries (krols) wordt de balk op de steunankers van de masten gehesen. Dat vraagt venige precisie en vaardigheid van de vier spoorwerkers. Op de balk zijn de geleide-isolatoren voor de hangdraad reeds voorgemonteerd. De rijdraad wordt aan zijwaartse pijpen bevestigd.
Geldermalsen, 10 juli 2020. Montage horizontale balk op steunankers masten, sporen 1 - 3.
↑ ↑ Geldermalsen, 10 juli 2020. Montage horizontale balk op steunankers masten, sporen 1 - 3.
↑ → ↓ Geldermalsen - Wadenoijen, 10 juli 2020. Gebruik makend van de werkzaamheden in Geldermalsen waarbij een paar weken geen treinverkeer naar/van Tiel mogelijk was, werd de meerdaagse treinvrije periode tevens benut voor spoorvernieuwingen tussen Wadenoijen KM 37.0 en Geldermalsen KM 44.0. Van dit tweesporige traject werden van het EN-spoor diverse elementen vernieuwd waaronder dwarsliggers en overwegbevloeringen. Ter hoogte van afvalverwerkingsbedrijf AVRI bij het spoorviaduct in de Betuweroute (Zeekade) is aannemer Swietelsky hier met een werktrein (kettinghor) bezig de dwarsliggers te vervangen. Als trekkracht is locomotief van Rail Transport Service GmbH RTS, type G1206 in dienst. Op het andere spoor, niet zichtbaar, zijn 2 DBC locs serie 6400 in de weer met goederenwagens om de vuile ballast af te voeren naar een tijdelijk depot in een weiland naast de Bommelweg tussen Wadenoijen en Tiel Passewaaij. De werktreinen waaronder ook de ballasttreinen en de stopmachine werden aan- en afgevoerd van en naar Arnhem Goederen (Ahg) via Tiel.
Webcam De Lingense Alliantie/ProRail. Vrijdag 10 juli 2020. Station Geldermalsen, sporen 1 t/m 3. De webcam registreerde dit beeld om 20:19 uur. De blik is naar het zuidwesten gericht. Powered by: The Timewriters en Bouwtimelapse.nl Tot en met 10 augustus kan er mee gekeken worden met de werkzaamheden via de website. Kijk hier voor de beelden (ook terugkijken naar eerdere dagen). Een time lapse camera legt foto’s vast met een interval tussen iedere foto. Zodra alle werkzaamheden zijn afgerond, wordt er een filmpje gemaakt van de hele periode. De webcam staat op het liftschachtportaal van de zuidelijke lift aan de Genteldijk (oostzijde station); deze weg loopt gedeeltelijk langs het spoor en hier te zien links op de foto. Dit oostelijke deel van de nieuwe reizigerstunnel is succesvol geplaatst. De dertien tunnelmoten vormen tezamen de onderdoorgang onder de sporen 1 - 3. Eind deze maand volgt het tweede deel onder de westelijke sporen dat uit nog eens elf elementen bestaat. De nieuwe tunnel wordt eind 2021 in gebruik genomen. Meer foto's op de website van de Lingense Alliantie in het actuele Nieuwsoverzicht.
Geldermalsen, 13 juli 2020. Links Qbuzz trein R-Net 7219 met GTW 2/8 6357 + GTW 2/6 6351 uit Dordrecht loopt binnen op spoor 6 (aankomst 07:03 uur).
Rechts op hulpspoor (4a naar Rechter Spoor GJ) VIRM 9506 als trein IC 3918 naar Enkhuizen. Foto: Gérard van Teeffelen.
↓ Trajectvideo railinfrastructuur Geldermalsen Aansluiting (Gdma)- station Geldermalsen (Gdm, via spoor 5) - Meteren Aansluiting (Mtna)
In deze video passeert trein IC 3519, op weg van Schiphol naar Venlo het station Geldermalsen. De video begint bij Geldermalsen Aansluiting, kort vóór en ten noorden van Geldermalsen en eindigt bij de aansluiting naar de Betuweroute in Meteren. Opname vanuit treinstel 8638, cabine 1 op woensdag 8 juli 2020. De trein rijdt over het nieuwe spoordek van de tunnel in de Randweg (geplaatst in de nacht van zaterdag 4 juli op zondag 5 juli) in Tricht en in station Geldermalsen over spoor 5. Op spoor 6 staat een trein van de MerwedeLinge Lijn en de sprinter naar Utrecht/Den Haag Centraal is vertrokken van spoor 4. De cabview is gemaakt in de vroege ochtend om plm. 07:10 uur door Bas van Heezik.
↑ → Geldermalsen, 15 juli 2020. Spoorbouw sporen 1 3 zuidzijde en plaatsen perronkeerwanden zijperron langs spoor 1 langs de Genteldijk.
↑ → Geldermalsen, 15 juli 2020. Spoorbouw sporen 1 3 zuidzijde en plaatsen perronkeerwanden zijperron langs spoor 1 langs de Genteldijk.
↑ → Geldermalsen, 15 juli 2020. Spoorbouw sporen 1 3 zuidzijde en plaatsen perronkeerwanden zijperron langs spoor 1 langs de Genteldijk.
↑ → Geldermalsen, 15 juli 2020. Spoorbouw sporen 1 - 3 noordzijde. Het spoor rechts is de toekomstige verbinding van spoor 512 (uit de richting Utrecht) via wissel 539 naar spoor 4 (wissel 541) en naar spoor 3 (wissel 549); zie sporenschema in de nieuwe situatie.
Geldermalsen, 15 juli 2020. Een Intercity richting ’s-Hertogenbosch passeert om 16:08 uur over spoor 5.
Geldermalsen, 15 juli 2020. Een stapeltje tegels kan soms uitkomst bieden om over bouwhekken te kunnen fotograferen.
↑ → Geldermalsen, 15 juli 2020. Nieuwe en oude railinfrastructuur. De MerwedeLinge Lijn maakt gebruik van spoor 6 tot het nieuwe derde spoor gereed is. Dan kunnen de kerende treinen van en naar Dordrecht ook gebruik maken van kopspoor 7 langs het nieuwe perron.
↑ → Geldermalsen, 15 juli 2020. Nieuwe sporen 1 3 noordzijde.
↑ → Geldermalsen, 15 juli 2020. Werkzaamheden aan het spoor, plaatsen perronkeerwanden en tunnelbouw onder spoor 1 3.
↑ → Geldermalsen, 15 juli 2020. Plaatsen perronkeerwanden langs spoor 1 en 3.
↑ → Geldermalsen, 15 juli 2020. Plaatsen perronkeerwanden en dwarsliggers leggen met een kraan op lorries met behulp van de “bielzenuitlegtang”; sporen 1 3. Deze bedienbare tang plaatst de dwarsliggers op juiste afstand. In de spoorwegbouw is veel gemechaniseerd.
↑ → Geldermalsen, 15 juli 2020. Plaatsen perronkeerwanden en dwarsliggers leggen met een kraan op lorries met behulp van de “bielzenuitlegtang”; sporen 1 3. Deze bedienbare tang plaatst de dwarsliggers op juiste afstand. In de spoorwegbouw is veel gemechaniseerd.
↓ Trajectvideo railinfrastructuur Meteren Betuweroute aansluiting noord (Mbtwan) - station Geldermalsen (Gdm, via perronspoor 4 om 14:12 uur) - Geldermalsen aansluiting (Gdma)
In deze video passeert trein IC 846, op weg van Roermond (i.p.v. Maastricht) naar Schiphol Airport (i.p.v. Amsterdam CS/Alkmaar), afwijkend vertrek- en eindstation i.v.m. werkzaamheden tussen Roermond en Sittard en tussen Amsterdam CS en Amsterdam Bijlmer, het station Geldermalsen via het perronspoor 4. De video begint in het spoorknooppunt bij Meteren waar de aansluiting ligt met de Betuweroute voor goederentreinen, kort vóór en ten zuiden van Geldermalsen. Opname vanuit treinstel 8729, cabine 1 op zaterdag 18 juli 2020. Vanaf spoor 6 rijdt een trein van de MerwedeLinge Lijn gelijk op en rijdt hier Linker Spoor tot Geldermalsen Aansluiting waar deze afbuigt richting Beesd, Leerdam en verder naar Dordrecht via Gorinchem. Het afwijkende spoorgebruik is een tijdelijke situatie zolang de sporen 1 3 aan de oostzijde van het station buiten dienst zijn vanwege de bouw van de nieuwe sporenlayout (bouwstap 300B van het faseringsplan). Zowel aan de noord- als aan de zuidkant van het station zijn tijdelijke hulpsporen gebouwd. Zie hierboven. De cabview duurt 4 minuten is gemaakt van 14:10 tot 14:14 uur door Bas van Heezik.
↑ → ↓ Geldermalsen, maandag 20 juli 2020. Op deze laatste dag vóór de grote buitendienststelling van bouwstap 300C (geen treinverkeer van dinsdag 21 t/m zondag 25 juli 2020 in heel Geldermalsen, zie hierboven het faseringsschema) kampte het traject tussen Geldermalsen en ’s-Hertogenbosch in de middaguren een paar uur met een seinstoring. De toch al aangepaste dienstregeling werd hierdoor gehinderd. Er reden in beide richtingen geen Intercity’s, werd de sprinterdienst serie 6900 Den Haag Centraal ’s-Hertogenbosch in Geldermalsen beëindigd waardoor deze op spoor 6 moest keren wat weer gevolgen had voor de MerwedeLinge Lijn, die verhuisde naar spoor 4b. Dit leverde unieke en eenmalige beelden op in combinatie met het fraaie stationsgebouw. Een dag later was de complete infra van de sporen 4 6 al tot werkterrein verheven; de bovenleiding was weg, spoorsecties uitgenomen en werd druk gewerkt om het nog lange perron langs spoor 4a te ontmantelen en uit te graven voor de definitieve inkorting. Op de foto komt een Qbuzz-trein met wat vertraging om plm. 14:10 uur binnen op spoor 4a >4b.
Geldermalsen, maandag 20 juli 2020. Bij vertrek om 14:16 uur (14:09 + 7) van spoor 4b.
↑ ↓ ↓ Geldermalsen, 20 juli 2020. Een half uurtje later, om 14:33 uur, speelt zich hetzelfde ritueel af. De R-Nettrein van Qbuzz komt binnen en keert op spoor 4a > 4b, de sprinter naar Den Haag Centraal keert op spoort 6 (v: 14:38), het gevolg van een seinstoring tussen Geldermalsen en ’s-Hertogenbosch. De vrij unieke situatie is een herhaling van het vorige half uur. Vanwege de wisselende zonneschijn en met een iets ander fotostandpunt, toch maar vastgelegd.
Geldermalsen, maandag 20 juli 2020. En bij vertrek om 14:41 uur (14:39 + 2) van spoor 4b.
↑ → Geldermalsen, 20 juli 2020. Om 14:45 uur komt de eerste Intercity na het herstel van de seinstoring richting ’s-Hertogenbosch weer voorbij, maar over spoor 4a > 4b. Daarna herstelt zich de normale treinenloop en het normale spoorgebruik, die behoort bij de treinafwikkeling vanwege bouwfase 300B. Foto rechts: vier minuten later maar de andere kant op, opnieuw over spoor 4b >4a passeert een slooptransport, bestaande uit vier stuurrijtuigen oud Dubbeldekkermaterieel (Bvk’s DDAR) van NS, op weg van Eindhoven naar Amersfoort. We zien hier de achterzijde van de trein, die getrokken wordt door een dieselloc van Volker Rail.
Webcam De Lingense Alliantie/ProRail. Maandag 20 juli 2020. Station Geldermalsen, sporen 4 t/m 6. Rond het middaguur werd de webcam verplaatst van de oostelijke liftschacht naar de westelijke liftschacht van de voetbrug traverse bij het P&R-terrein en busstation. Hierdoor is het beeld veranderd en zijn nu de sporen 4 - 6 te zien. Het eerste beeld vanuit deze positie werd getoond om 12:29:13. Dit met het oog op het meekijken naar de bouw van de oostelijke reizigerstunnel die hier onder deze sporen komt te liggen. De webcam registreerde ook het slooptransport uit de vorige foto bij de doorkomst over spoor 4 om 14:49 uur. De blik is naar het zuidoosten gericht. Powered by: The Timewriters en Bouwtimelapse.nl Tot en met 10 augustus kan er mee gekeken worden met de werkzaamheden via de website. Kijk hier voor de beelden (ook terugkijken naar eerdere dagen). Een time lapse camera legt foto’s vast met een interval tussen iedere foto. Zodra alle werkzaamheden zijn afgerond, wordt er een filmpje gemaakt van de hele periode.
Geldermalsen, 20 juli 2020. Montage bovenleiding spoor 1 3.
↑ → Geldermalsen, 20 juli 2020. Montage bovenleiding en afwerken zijperron langs spoor 1.
↑ → Geldermalsen, 20 juli 2020. Montage bovenleiding en afwerken zijperron langs spoor 1.
↑ Geldermalsen, 20 juli 2020. Nieuwe seinen spoor 1 3, noordzijde.
↑ Geldermalsen, 20 juli 2020. Oude seinen spoor 4 en 5, noordzijde. Het hier zichtbare perrongedeelte langs spoor 4a gaat verdwijnen en zal worden afgegraven. Dit gebeurt in bouwfase 300C, de buitendienst-stelling van 21 t/m 26 juli 2020. Ingaande 27 juli 2020 komen de nieuwe sporen 1 -3 en het zijperron langs spoor 1 in dienst.
↑ Geldermalsen, 20 juli 2020. Nieuwe seinen spoor 1 - 3, noordzijde.
↑ Geldermalsen, 20 juli 2020. Nieuwe perroneinden langs spoor 1 en 3.
↑ → Geldermalsen, 20 juli 2020. Nieuwe seinen spoor 1 3, noordzijde.
Geldermalsen, 20 juli 2020. Nieuwe perroneinden aan de noordzijde; bij het middenperron ongeveer 15 meter buiten de bestaande perronoverkapping. Het ingekorte middenperron is 213 meter lang, voldoende voor maximaal 12 bakken sprintermaterieel (SLT). Een treinsamenstelling met SLT-materieel bestaande uit twee 6-wagentreinstellen (12 bakken) is 201 meter lang. Een treinsamenstelling met SLT-materieel bestaande uit drie 4-wagentreinstellen (12 bakken) is 208 meter lang. Kortere varianten passen dus altijd. Een treinstel SLT 4 is 69,4 meter en een treinstel SLT 6 is 100,5 meter lang.
↑ Geldermalsen, 20 juli 2020. VIRM-treinstel 8628 is als Intercity op weg richting ’s-Hertogenbosch en passeert om 16:14 uur via spoor 5 het station.
↑ Geldermalsen, 20 juli 2020. Vervoerder Rotterdam Rail Feeding (RRF) heeft zijn elektrische locomotief 4402 (ex NS 1609) ingezet om ketelwagentrein 49790 te vervoeren vanuit Duitsland (grensovergang Bad Bentheim) en is op weg naar Rotterdam IJsselmonde en vandaar naar zijn eindbestemming Pernis in Europoort. De trein is omgeleid vanwege werkzaamheden op zijn normale route vanaf Amersfoort via Hilversum, Weesp, Zuidtak, Abcoude, Breukelen, Gouda naar Rotterdam vanwege werkzaamheden bij Amsterdam. Het is één van de laatste goederentreinen die de oude infrastructuur hier passeert (via spoor 5 om 16:24 uur); aan het einde van deze dag, in de nacht van maandag 20 op dinsdag 21 juli werden de sporen 4 6 afgesloten voor exploitatie ten behoeve van bouwstap C. Met ingang van 27 juli komen de sporen 1 3 in dienst, maar de sporen 4, 5 en 6 blijven tot en met 9 augustus 2020 buiten dienst. In deze periode worden het ballastbed, de sporen, wissels, de seinen en bovenleidingen vervangen en wordt het westelijke deel van de reizigerstunnel gebouwd.
↑ Geldermalsen, 20 juli 2020. Merktekens zeggen iets over een toekomstige situatie. Op het nog bestaande perron langs spoor 4a een verwijzing naar spoor 504.
↑ Geldermalsen, 20 juli 2020. Een nieuwe ES-las in het spoor, in dit geval in de verbinding van spoor 3 naar spoor 4 aan de noordzijde van het emplacement. Een elektrische scheidingslas (ES-las), isolatielas of lijmlas is een verbinding tussen aansluitende spoorstaven die de spoorstaven elektrisch van elkaar isoleert. In spoorwegjargon is een 'las' een verbinding tussen aansluitende spoorstaven. Een elektrische scheidingslas is een belangrijk onderdeel van de spoorwegbeveiliging. Met een elektrische scheidingslas worden spoorsecties van elkaar gescheiden. Bron: Wikipedia.
↑ Geldermalsen, 20 juli 2020. Zicht op de nieuwe perroneinden van spoor 1 en 3 aan de noordzijde.
↑ Geldermalsen, 20 juli 2020. De bekende dubbele woning langs het Trichtsevoetpad, bouwjaar 1860, is een markant object langs het spoor in Geldermalsen. Vanwege de inkorting van het middenperron aan de noordzijde is een dergelijke “ingelijste” foto niet meer mogelijk vanuit dit fotostandpunt.
Geldermalsen, 20 juli 2020. Bovenleidingmontage spoor 1 3 noordzijde.
↑ → Geldermalsen, 20 juli 2020. Glimmende en in de zon weerkaatsende koperdraden begeleiden het werk aan het nieuwe zijperron langs spoor 1, waar het zandpakket gestort wordt en de betegeling en verdere inrichting kan beginnen. Op maandag 27 juli 2020 stapten hier de eerste reizigers in- en uit van de weer opgestarte treindienst van en naar Tiel. In de nieuwe bouwfase 300D rijdt de treinserie 6900 Tiel Den Haag Centraal en stopt dan planmatig op spoor 1 in beide richtingen. De IC’s (alleen de series 800 en 3500 rijden dan) rijden in beide richtingen over spoor 2. Spoor 3 wordt tijdelijk gebruikt voor de kerende treinen van Qbuzz, de MerwedeLinge Lijn, treinserie 7200. Dit alles in afwachting van de eindsituatie als ook de sporen 4 - 6 klaar zijn, dus tot 10 augustus.
↑ Geldermalsen, 20 juli 2020. De blik is nog een keer naar het zuiden gericht. Met de start van bouwfase C op 21 juli zal het hier drastisch veranderd zijn als ook de sporen 4 - 6 buiten dienst gaan.
↑ Webcam De Lingense Alliantie/ProRail. Maandag 20 juli 2020. Station Geldermalsen, sporen 4 t/m 6. De webcam registreerde dit beeld om 21:05 uur. Wanneer enkele uren later, in de vroege nacht naar dinsdag 21 juli om 01:00 uur Einde Reizigersdienst zich aandient, gaan de sporen buiten dienst en breekt bouwfase C aan (van 21 t/m 26 juli 2020) waarin ook de westelijke tunnel onder de sporen gebouwd wordt. Dat is op deze webcam te volgen. Powered by: The Timewriters en Bouwtimelapse.nl Tot en met 10 augustus kan er mee gekeken worden met de werkzaamheden via de website. Kijk hier voor de beelden (ook terugkijken naar eerdere dagen). Een time lapse camera legt foto’s vast met een interval tussen iedere foto. Zodra alle werkzaamheden zijn afgerond, wordt er een filmpje gemaakt van de hele periode.
↑ Geldermalsen, 25 juli 2020. Op deze zaterdag zijn met succes en volgens planning de 11 betonnen elementen van de reizigerstunnel in de (bouwput van de) sporen 4, 5 en 6 gehesen met hulp van de bouwkraan van Sarens. Elk element weegt zo’n 4.200 kilogram en werd met de hijskraan van het transport getakeld, rechtop gezet en in het spoor gehesen. Het eerste element lag om 08:19 uur op zijn plaats (registratie webcam), de andere volgden in de loop van de dag. Daarmee kwam ook een einde aan het heiwerk van de stalen damwandplanken en fundatiepalen dat aan het werk voorafging. Op het middenperron en het zijperron langs spoor 1 worden nog tijdelijke voorzieningen aangebracht, zoals een aanpassing bij de middentrap, twee tijdelijke delen van het perron, lift en trap bij perron 1. Maandag 27 juli 2020 werd de nog beperkte treindienst opgestart op de nieuwe sporen 1 3. Tot en met 9 augustus 2020 wordt nog gewerkt aan het terugbouwen van de sporen 4 6 met bijbehorende railinfra (wissels, seinen en bovenleiding). De komende maanden zal op diverse plekken de verdere afbouw plaatsvinden waarvoor geen treinvrije periode meer gepland is. Foto: De Lingense Alliantie.
↑ Webcam De Lingense Alliantie/ProRail. Zaterdag 25 juli 2020. Station Geldermalsen, sporen 4 t/m 6. De webcam registreerde dit beeld om 09:13 uur. In bouwfase C (van 21 t/m 26 juli 2020) werd ook de westelijke tunnel onder de sporen gebouwd en werd tevens het middenperron verder ingekort. Dat is op deze webcam te volgen. Powered by: The Timewriters en Bouwtimelapse.nl Tot en met 10 augustus kan er mee gekeken worden met de werkzaamheden via de website. Kijk hier voor de beelden (ook terugkijken naar eerdere dagen). Een time lapse camera legt foto’s vast met een interval tussen iedere foto. Zodra alle werkzaamheden zijn afgerond, wordt er een filmpje gemaakt van de hele periode. Tot en met 9 augustus 2020 wordt nog gewerkt aan het terugbouwen van de sporen 4 6 met bijbehorende railinfra (wissels, seinen en bovenleiding).
De Basis Spoor Opstelling - BSO - voor Geldermalsen
In Geldermalsen is ingaande 27 juli 2020 een nieuwe, tijdelijke situatie ontstaan in het spoorgebruik. De sporen 1, 2 en 3 kwamen in dienst, de sporen 4, 5 en 6 gingen buitendienst. Allereerst enige uitleg over het begrip “BSO”. De BSO geeft schematisch weer hoe de sporen over een standaarduur door de treinen gebruikt worden. De BSO is de nadere uitwerking per station van het Basis Uur Patroon (BUP): het regelmatig afwikkelen van de treinen over de 60 minuten van het uur conform de dienstregeling. Per spoor is te zien op welk tijdstip de treinen aankomen, vertrekken of doorrijden, de pijltjes geven de richtingen aan. Het gebruik van de sporen is vooraf gepland in rijwegenplannen. Uiteraard is zo’n spoorgebruik getoetst aan de veiligheidsnormen en planningsnormen. Zo is te zien dat spoor 2 in Geldermalsen (in vaktermen 502) in beide richtingen gebruikt wordt voor doorgaande Intercitys (wat neerkomt op enkelspoorgebruik over een langere afstand!), spoor 1 voor de treinen naar en van Tiel en spoor 3 voor de kerende treinen van het R-Net van vervoerder Qbuzz voor de MerwedeLinge Lijn. Dit alles is mogelijk dankzij gebruikmaking van beschikbare overloopwissels ten noorden en ten zuiden van Geldermalsen (zie sporenplan). Deze situatie heeft een zeer tijdelijk karakter en geldt dus zolang spoor 4-6 en de bijbehorende wisselaansluitingen in de ombouwfase zitten, dus concreet voor de periode van 27 juli tot 10 augustus 2020, dit zijn de kalenderweken 31 en 31 en ten behoeve van bouwstap D. Hierbij opgemerkt dat in het weekend van 8 9 augustus een treinvrije periode is om de resterende wisselaansluitingen in gebruik te nemen die de sporen 4 6 bereikbaar zullen maken. Dit gefaseerde plan is vastgelegd in een faseringsschema, hierboven gepresenteerd. In de BSO zijn geen eventuele extra treinen, goederentreinen of vertragingen vermeld. In de uitvoering is het aan de treindienstleider daar praktische invulling aan te geven in overleg met de vervoerders; in die gevallen gelden er specifieke afhandelingsdraaiboeken en voor geplande goederentreinen zijn specifieke goederen”paden” beschikbaar. De tekening is gemaakt door Gérard van Teeffelen
Samengevat:de treinserie 6900 Tiel Den Haag Centraal en stopt planmatig op spoor 1 in beide richtingen. De IC’s (alleen de series 800 en 3500 rijden) rijden in beide richtingen over spoor 2. Spoor 3 wordt tijdelijk gebruikt voor de kerende treinen van Qbuzz, de MerwedeLinge Lijn, dit is treinserie 7200.
↑ → ↓ → Geldermalsen, 27 juli 2020. Op deze maandag kwamen de sporen 1, 2 en 3 weer in dienst en gingen de sporen 4, 5 en 6 gelijktijdig buiten dienst. Hiermee werd bouwfase 300C afgesloten en aansluitend werd fase 300D van kracht (zie schema hierboven). Hierdoor was weer beperkt treinverkeer mogelijk over de sporen 1, 2 en 3 met de meest haalbare benutting en capaciteitsverdeling. Hoewel er incidentele afwijkingen kunnen zijn, is het spoorgebruik als volgt: de treinserie 6900 Tiel - Den Haag Centraal stopt planmatig op spoor 1 in beide richtingen. De IC’s (alleen de series 800 en 3500 rijden) rijden in beide richtingen over spoor 2. De IC’s naar het zuiden rijden Linker Spoor via de overloopwissels bij Geldermalsen Aansluiting (Gdma) en bij Meteren Betuweroute aansluiting zuid (Mbtwaz). Spoor 3 wordt tijdelijk gebruikt voor de kerende treinen van Qbuzz, de MerwedeLinge Lijn, dit is treinserie 7200. Er rijden geen sprinters tussen Geldermalsen en ’s-Hertogenbosch, treinvervangend busvervoer; de treinserie 6900 uit de richting Utrecht (naar spoor 1 richting Tiel) en 7200 uit de richting Gorinchem (naar spoor 3) maken dus ook gebruik van de overloopwissels bij Gdma. De rijtijden en dienstregelingen zijn waar nodig aangepast. Deze situatie duurt 2 weken, tot de voorlopig laatste buitendienststelling met een treinvrije periode in het weekend van 8 en 9 augustus. In dat weekend worden de aansluitingen weer gemaakt om de sporen 4, 5 en 6 te kunnen bereiken van en naar de hoofdsporen. Dan is het werk nog lang niet klaar. Er wordt de komende maanden verder gewerkt aan de afbouw van de reizigerstunnel (gereed in 2021) en het derde spoor voor het R-Net en de aanleg van kopspoor 7. Uiteraard gaan de nieuwe stationsentrees ook hun vorm krijgen.
↑ → Geldermalsen, 27 juli 2020. Van links naar rechts: de nieuwe seinen 560, 562 en 564 van respectievelijk spoor 1, 2 en 3 zuidzijde met op de foto rechts een Intercity over spoor 2 in de tegenrichting.
↑ → Geldermalsen, 27 juli 2020. Van links naar rechts: de nieuwe seinen 550, 552 en 554 van respectievelijk spoor 3, 2 en 1 noordzijde met op de foto rechts een binnenkomende sprinter op spoor 1, bestaande uit de SLT6 treinstellen 2604 (v) en 2619 (a), dus 12 rijtuigen/bakken uit de tegenrichting, eindbestemming Tiel. De trein komt uit Den Haag Centraal, Geldermalsen a: 17:52 v: 17:57 en rijdt dus in de treinserie 6900 op maximale spitsversterking. De trein is 201 meter lang en past dus langs het 213 meter lange nieuwe zijperron.
↑ Geldermalsen, 27 juli 2020. De nieuwe sporen 1, 2 en 3 met langs spoor 1 het nieuwe zijperron.
↑ Geldermalsen, 27 juli 2020. Het afgegraven en daarmee ingekorte middenperron aan de noordzijde.
↑ → Geldermalsen, 27 juli 2020. Op de eerste dag van de exploitatie van de sporen 1 3 waren er geen verstoringen. De gewijzigde dienstregeling is vanwege het enkelspoor rijden over spoor 2 in beide richtingen voor de Intercity’s goed uitvoerbaar gebleken. De treinserie 6900 wordt op spoor 1 afgewikkeld in beide richtingen en de kerende treinserie 7200 op spoor 3; de afwikkeling van het treinverkeer verloopt zonder vertragingen, zo wordt waargenomen.
↑ Geldermalsen, 27 juli 2020. In de bouwput van de reizigerstunnel onder het middenperron werd een robuust stenen kolom aangetroffen, bekleed met hout. Naar verluidt een onderdeel van een vroegere waterkering. Het obstakel zal nog verwijderd moeten worden.
↑ Geldermalsen, 27 juli 2020. Het middenperron krijgt aan alle zijden nieuwe perronkeerwanden. Hier langs spoor 4. De spoorvernieuwing van de sporen 4 6 is in uitvoering.
↑ → Geldermalsen, 27 juli 2020. In bouwstap 300 D, van 27 juli tot 8 augustus, de werkweken 31 en 32 worden de sporen 4 6 volledig vernieuwd, inclusief bovenleidingconstructies en de beveiliging met nieuwe seinen. De voetbrug traverse is een dankbaar fotostandpunt.
↑ Geldermalsen, 28 juli 2020. In de vroege ochtend staan twee treinen klaar voor vertrek. Links op spoor 1 een SLT-treinstel als trein 6916 via Utrecht Centraal naar Den Haag Centraal (v: 06:36 uur) en rechts op spoor 3 een GTW R-Net als trein 7216 via Gorinchem naar Dordrecht (v: 06:39 uur). Foto: Gérard van Teeffelen.
↑ Geldermalsen, 28 juli 2020. Een trein van de MerwedeLinge Lijn, vervoerder Qbuzz, keert als trein 7246 op spoor 3 (14:03 - 14:09). Deze tijdelijke situatie duurt slechts 2 weken, van 27 juli t/m 9 augustus 2020. Dit is de periode van bouwfase 300D i.v.m. de ombouw van de sporen 4 -6 en de bijbehorende wisselaansluitingen. Met ingang van 10 augustus keert deze trein weer op spoor 6 en in de verdere toekomst op kopspoor 7 als het derde spoor klaar is. Foto: Mark Grootendorst.
↓ Trajectvideo railinfrastructuur Geldermalsen Aansluiting (Gdma)- station Geldermalsen (Gdm, via spoor 2) - Meteren Betuweroute Aansluiting zuid (Mbtwaz)
In deze video passeert trein IC 3569, op weg van Schiphol naar Venlo het station Geldermalsen. De video begint bij Geldermalsen Aansluiting, kort vóór en ten noorden van Geldermalsen en eindigt bij de aansluiting zuid naar de Betuweroute in Meteren. Opname vanuit treinstel 8735, cabine 1 op dinsdag 28 juli 2020. De trein rijdt over het nieuwe spoordek van de tunnel in de Randweg (geplaatst in de nacht van zaterdag 4 juli op zondag 5 juli) in Tricht en in station Geldermalsen over spoor 2. Op spoor 3 staat een trein van de MerwedeLinge Lijn en de sprinter naar Utrecht/Den Haag Centraal staat op spoor 1. De cabview is 7 minuten en de passage Gdm is om 19:35 uur, gemaakt door Bas van Heezik.
↑ → Geldermalsen, 30 juli 2020. Plaatsen perronkeerwanden langs spoor 6.
↑ → Geldermalsen, 30 juli 2020. Nieuwe portalen voor de bovenleiding maken het zicht op de monumentale westgevel van het stationsgebouw contrastrijk. Langs spoor 6 worden perronkeerwanden geplaatst.
↑ Geldermalsen, 30 juli 2020. Een R-Net trein van vervoerder Qbuzz vertrekt om 15:09 uur stipt op tijd van spoor 3 naar Dordrecht. Uiteindelijk zal de treinserie 7200 naar de westkant verhuizen als spoor 6 en 7 klaar zijn. Het derde spoor wordt in de loop van 2020 aangelegd.
↑ Geldermalsen, 30 juli 2020. Inmiddels een vertrouwd beeld: de treinen van het R-Net van de MerwedeLinge Lijn van vervoerder Qbuzz keren op spoor 3. Hier de aankomst van de trein om 13:03 uur die om 13:09 uur weer zal vertrekken. Toch is dit niet de definitieve situatie. Als spoor 6 en 7 en het derde spoor Gdm - Gdma klaar zijn, verhuist de treinserie 7200 naar de westzijde van het station. Foto: Waldex Kooijman.
↑ → Geldermalsen, 30 juli 2020. Nog veel werk te doen.
↑ → Geldermalsen, 30 juli 2020. Spooraannemer BAM Infra Rail heeft zijn stopmachine met stabilisator ingezet. Met deze machine wordt de ballast verdicht en de dwarsliggers met daarop de sporen in de juiste positie gestabiliseerd door het te schiften en te lichten. Dit gebeurt volledig geautomatiseerd. Het railvoertuig is op deze foto’s bezig om spoor 5 gereed te maken voor het treinverkeer.
↑ → Geldermalsen, 30 juli 2020. Spooraannemer BAM Infra Rail heeft zijn stopmachine met stabilisator ingezet.
↑ Geldermalsen, 30 juli 2020. De stopmachine met stabilisator van Spooraannemer BAM Infra Rail aan het werk op spoor 5.
↑ Geldermalsen, 30 juli 2020. Draad trekken boven spoor 5.
↑ → Geldermalsen, 30 juli 2020. Montage bovenleiding spoor 5.
↑ Geldermalsen, 30 juli 2020. Sporen 4 - 6 zuidzijde met stopmachine.
↑ → Geldermalsen, 30 juli 2020. Inhijsen seinportaal sporen 4 6 zuidzijde. De seinen 566 en 568 (= de seinen van spoor 4 en 5 richting Tiel en ’s-Hertogenbosch) hangen aan een seinportaal bij KM 25.896. Sein 570 (spoor 6 naar ‘s-Hertogenbosch/Betuweroute) heeft een andere positie en staat op een eigen paal bij KM 26.047, zuidelijker ten opzichte van deze portaalseinen. Hierdoor kon de spoorlengte van spoor 6 vergroot worden van 630 naar 745 meter als nuttige maximaal bruikbare lengte. Dit was altijd een knelpunt bij omgeleide goederentreinen. Spoor 6 heeft zijn wachtspoor(inhaal)-functie behouden.Foto's: Waldex Kooijman.
↑ → Geldermalsen, 30 juli 2020. Draad trekken boven spoor 4.
Werkzaamheden in augustus 2020
In het weekend van vrijdag 7 t/m zondag 9 augustus 2020 vindt de (voorlopig) laatste grote buitendienststelling plaats, bouwstap 300E (schema hierboven): het aansluiten van de wisselverbindingen van de sporen 4 t/m 6 met de hoofdsporen aan de noord- en zuidzijde van het emplacement. Ingaande maandag 10 augustus bij Aanvang Reizigersdienst start dan een nieuwe dienstregeling en vast spoorgebruik in het station Geldermalsen. Tijdens dit laatste werkweekend is in alle richtingen geen treinverkeer mogelijk en wordt treinvervangend busvervoer ingezet.
Dienstregeling en spoorgebruik ingaande 10 augustus 2020 (minuuttijden Geldermalsen):
Treinserie 6900 Tiel Den Haag Centraal v.v.
richting Utrecht a/v .04/.12 en .34/.42 van spoor 1 (stop van 8 minuten)
richting Tiel a/v .16/.24 en .46/.54 van spoor 4 (stop van 8 minuten)
Treinserie 6000 ’s-Hertogenbosch Woerden v.v.
richting Utrecht a/v .18/.23 en .48/.53 van spoor 1 (stop van 5 minuten)
richting ’s-Hertogenbosch a/v .06/.11 en .36/.41 van spoor 4 (stop van 5 minuten)
Treinserie 7200 Geldermalsen Dordrecht v.v.
Kerend Geldermalsen a/v .03/.09 en .33/.39 van spoor 3 (keertijd 6 minuten)
IC’s van zuid naar noord over spoor 2, van noord naar zuid over spoor 5.
Goederentreinen van zuid naar noord over spoor 2 en van noord naar zuid over spoor 5 (doorgaand naar Betuweroute) en spoor 6 (richting ’s-Hertogenbosch en verder, eventueel met stop ten behoeve van inhalingen)
De treinen van Qbuzz serie 7200 gaan pas weer naar de westzijde als het derde spoor klaar is en maken dan gebruik van kopspoor 7. Dit is voorzien in bouwstap 400 ingaande 28 augustus 2021. Het komende jaar wordt verder gewerkt aan de afbouw van de reizigertunnel en tot deze in gebruik genomen gaat worden, blijft de voetbrug traverse voor reizigers in gebruik. De overweg in de Nieuwsteeg wordt vervangen door een onderdoorgang voor voetgangers en fietsers. De Randwegtunnel wordt verder afgebouwd.
↑ → Geldermalsen, 6 augustus 2020. Na het inkorten van het zuidelijke middenperron biedt de blik in zuidelijke richting een andere ruimtelijke indeling. De laatste hand wordt gelegd aan de bekabelingen. Foto rechts: het betegelen van het middenperron is in volle gang.
↑ Geldermalsen, 6 augustus 2020. Het betegelen van het middenperron is deels gemechaniseerd: een heftruckje met zuignappen plaatst een tiental tegels in één keer op de juiste plek. In de brandende zon vanwege een hittegolf wordt de klus geklaard.
↑ → Geldermalsen, 6 augustus 2020. Na het inkorten van het noordelijke middenperron biedt de blik in noordelijke richting (Tricht en Lingebrug) een andere ruimtelijke indeling. Rechts op deze foto’s de sporen 1 3 en links de sporen 4 6. Tot de laatste afwerkingen hoort het aanbrengen van grijs porfiergruis als verharding voor de (schouw)paden langs het spoor. Het aanleggen van het derde spoor ten behoeve van de Merwede-Linge Lijn volgt de komende maanden. Volgens de planning komt dit samen met kopspoor 7 in 2021 in dienst. Pas dan is feitelijke sprake van ontvlechting van het overige treinverkeer.
↑ → Geldermalsen, 6 augustus 2020. Zicht op de sporen 4 6 aan de noordzijde van het emplacement; deze sporen komen 10 augustus 2020 weer geheel vernieuwd in dienst.
↑ → Geldermalsen, 6 augustus 2020. Aanpassen trappenhuis van de voetbrug traverse op het middenperron om ruimte te maken voor de bouw van de reizigerstunnel. De middentrapopgang is verplaatst naar twee zijwaarts van het tussenbordes gelegen trappen. De fundering van het trappenhuis is vrij gegraven.
↑ Geldermalsen, 6 augustus 2020. Fundering van het trappenportaal van de voetbrug traverse op het middenperron. Deze moet aangepast worden om ruimte te maken voor de trappen van de nieuwe reizigerstunnel. De betonliggers rusten op buispalen. De stalen verbindingsankers zijn aangebracht om de stabiliteit te handhaven bij de aanpassing.
↑ → Geldermalsen, 6 augustus 2020. Met het zicht naar het zuiden heeft emplacement, het ingekorte middenperron en de bouwput voor de nog af te bouwen reizigerstunnel zijn nieuwe vorm gekregen. Links op deze foto's de sporen 1 - 3, rechts de sporen 4 - 6.
↑ Geldermalsen, 6 augustus 2020. Seinportaal voor de sporen 6, 5 en 4 aan de noordzijde met respectievelijk de seinen 544, 546 en 548 (van links naar rechts op deze foto). Sein 548 staat op een aparte paal en met verlaagde hoogte vanwege de zichtlijnen bij vertrek van spoor 4 richting Geldermalsen Aansluiting en verder. Er komen in Geldermalsen geen dwergseinen meer voor met als betekenis voorbijrijden met maximaal 40 km/u. De nieuwe wissels laten hogere snelheden toe. De meeste wissels hebben een hoekverhouding van 1:15 wat betekent dat ze in de afbuigende stand berijdbaar zijn met maximaal 80 km/uur. Enkele andere wissels hebben een andere hoekverhouding die met lagere snelheden te berijden zijn. Dit wordt in de seingeving aangegeven.Waar van toepassing om de snelheid aan te geven zijn de seinen voorzien van lichtbakken met cijfer-aanduiding die branden bij een ingestelde rijweg. De ter plaatse geldende baanvaksnelheid wordt met cijferborden aangegeven.
↑ Geldermalsen, 6 augustus 2020. Slopen oude fundaties in bouwput reizigerstunnel in het middenperron.
↑ → Geldermalsen, 6 augustus 2020. Slopen oude fundaties in bouwput reizigerstunnel in het middenperron.
↑ Geldermalsen, 6 augustus 2020. Overzicht noordzijde emplacement na de inkorting van het middenperron. Rechts de sporen 1 3, links de sporen 4 6.
↑ Webcam De Lingense Alliantie/ProRail. Vrijdag 7 augustus 2020. Station Geldermalsen, sporen 4 t/m 6. De webcam registreerde dit beeld om 06:20 uur. In bouwfase E (van 7 t/m 9 augustus 2020) wordt het emplacement verder aangesloten op de noordelijke en zuidelijke hoofdsporen. De Strukton stop- en schiftmachine is bij zonsopkomst al bezig de sporen een laatste profielbeurt te geven. De werkzaamheden zijn op deze webcam tot en met 10 augustus te volgen. Powered by: The Timewriters en Bouwtimelapse.nl Kijk hier voor de beelden (ook terugkijken naar eerdere dagen). Een time lapse camera legt foto’s vast met een interval tussen iedere foto. Zodra alle werkzaamheden zijn afgerond, wordt er een filmpje gemaakt van de hele periode. Tot en met 9 augustus 2020 wordt nog gewerkt aan het terugbouwen van de sporen 4 - 6 met bijbehorende railinfra (wissels, seinen en bovenleiding) en de inrichting van het middenperron.
↑ Webcam De Lingense Alliantie/ProRail. Vrijdag 7 augustus 2020. Station Geldermalsen, sporen 4 t/m 6. De webcam registreerde dit beeld om 20:46 uur. Zonsondergang op de avond van de eerste dag van de buitendienststelling van bouwfase E (van 7 t/m 9 augustus 2020). "Code oranje" is hier niet van toepassing: de uitvoering van het werk verloopt volgens de planning. Voor deze eerste dag gold de code voor het weeralarm overigens wel voor de heersende hittegolf. De werkzaamheden zijn op deze webcam tot en met 10 augustus te volgen. Powered by: The Timewriters en Bouwtimelapse.nl Kijk hier voor de beelden (ook terugkijken naar eerdere dagen). Een time lapse camera legt foto’s vast met een interval tussen iedere foto. Zodra alle werkzaamheden zijn afgerond, wordt er een filmpje gemaakt van de hele periode. Tot en met 9 augustus 2020 wordt nog gewerkt aan het terugbouwen van de sporen 4 - 6 met bijbehorende railinfra (wissels, seinen en bovenleiding) en de inrichting van het middenperron.
↑ Geldermalsen, 10 augustus 2020. Op deze maandag kwam de volledige railinfra weer beschikbaar voor het treinverkeer, waarmee bouwfase 300E werd afgerond. De komende maanden wordt verder gewerkt aan de afbouw van de reizigerstunnel, de aanleg van het derde spoor (zie hierboven) en kopspoor 7. Bij Tricht worden geluidsschermen geplaatst en de overweg Nieuwsteeg wordt vervangen door een onderdoorgang voor fietsers en voetgangers. De Randweg wordt verder aangelegd. VIRM-treinstel 9574 passeert om 13:48 uur over spoor 5 en is als Intercity op weg naar het zuiden. Op spoor 4 staat SLT-treinstel 2407 (a: 13:46/v: 13:54) die zijn rit naar Tiel zal vervolgen als trein 6947 en gestart is in Den Haag Centraal.
↑ Geldermalsen, 10 augustus 2020. New look met een nostalgische perronkap. Vanaf het ingekorte middenperron is de blik naar het noorden drastisch veranderd. In 38 dagen (vanaf 3 juli) is, in vijf fases, de gehele spoorinfra: rails, bovenleidingen, seinen vernieuwd. Rechts op deze foto de sporen 1 - 3, links de sporen 4 - 6.
↑ Geldermalsen, 10 augustus 2020. De nieuwe seinen 544, 546 en 548 (van links naar rechts) voor respectievelijk de sporen 6, 5 en 4 bij vertrek of doorkomst in noordelijke richting, gezien vanaf het einde (ingekorte) middenperron. Sein 548 staat op een aparte paal en met verlaagde hoogte vanwege de zichtlijnen bij vertrek van spoor 4 richting Geldermalsen Aansluiting en verder. Het snelheidsbord geeft de vaste snelheid (max. 80 km/u.) aan tot de eerstvolgende seinopdracht.
↑ Geldermalsen, 10 augustus 2020. Oud en nieuw gaan samen in de nieuwe spooromgeving. Gezien naar het noorden.
↑ Geldermalsen, 10 augustus 2020. Vanaf deze datum geeft het ingekorte middenperron aan de noordzijde deze aanblik. Het perron steekt nog ongeveer 15 meter buiten de overkapping.
↑ Geldermalsen, 10 augustus 2020. Het trappenportaal van de voetbrug traverse op het middenperron heeft een aanpassing gekregen. Het tussenbordes is aan weerszijden voorzien van tijdelijke op-/afgangen ter vervanging van de trappartij naar de perronvloer. Deze moet aangepast worden om ruimte te maken voor de trappen van de nieuwe reizigerstunnel.
↓ Trajectvideo railinfrastructuur Meteren Betuweroute Aansluiting zuid (Mbtwaz) - station Geldermalsen (Gdm, via spoor 2) - Geldermalsen Aansluiting (Gdma)
In deze video passeert trein IC 3536, op weg van Venlo naar Schiphol Airport, het station Geldermalsen via het gebruikelijke doorrijdspoor 2. De video begint in het spoorknooppunt Meteren Aansluiting, kort vóór en ten zuiden van Geldermalsen. Opname vanuit treinstel 9520, cabine 2 op dinsdag 11 augustus 2020. Op spoor 1 staat een Sprinter van ’s-Hertogenbosch naar Woerden de voorbijrijding af te wachten (volgens dienstregeling) en deze vertrekt om 11:23 uur naar Utrecht. De cabview is gemaakt om plm. 11:20 uur door Bas van Heezik.
Kijktips en overzicht trajectvideo’s
In dit artikel worden 6 trajectvideo’s gepresenteerd. Per richting 3, op de volgende data.
Per datum is telkens sprake van een gewijzigde railinfrastructuur. Begonnen is in april de bestaande, oude situatie vast te leggen, daarna de gewijzigde. De beelden zijn handsfree vastgelegd met een mobiele telefoon. Waar nodig en waar het kon is zoveel mogelijk de frontruit vooraf gereinigd.
In de aanheftitel van elke video is verwerkt met welk materieel is gereden, vanuit welke cabine en het treinnummer, met vertrek en eindstation van de rit. De video’s zijn alle gemaakt door instructiemachinist Bas van Heezik tijdens de normale dienstuitvoering.
De werkzaamheden in Geldermalsen startten op vrijdag 3 juli en waren gereed op maandag 10 augustus.
Gdma = Geldermalsen Aansluiting
Mtn = Meteren, dit bestaat uit 2 dienstregelingpunten:
Mbtwan = Meteren Betuweroute Aansluiting Noord
Mbtwaz = Meteren Betuweroute Aansluiting Zuid
Hier tussen in ligt een middenspoor, dat gebruikt kan worden als wachtspoor.
Naar het zuiden: van Utrecht Centraal naar ’s-Hertogenbosch:
Gdma - Mtn (1): rit 26 april
Gdma - Mtn (2): rit 8 juli
Gdma - Mtn (3): rit 28 juli
In deze richting is met IC's zowel over spoor 5 als over spoor 6 gereden.
Naar het noorden: van ’s-Hertogenbosch naar Utrecht Centraal:
Mtn - Gdma (1): rit 23 april
Mtn - Gdma (2): rit 18 juli
Mtn - Gdma (3): rit 11 augustus
In deze richting is zowel over spoor 2 als over spoor 4 gereden.
Wanneer de data afzet worden tegen de bouwfases op die dagen, dan zie je steeds een andere infrastructuur.
In fase B was spoor 1 - 3 buiten dienst
In fase D was spoor 4 - 6 buiten dienst
In fase A werden de hulsporen aangelegd
In fase E werden de hulpsporen "omgeklapt".
Alle varianten zijn zo op beeld vastgelegd, inclusief de oude situatie in april.
De verdere afbouw in 2020 en de planning van de werkzaamheden in 2021:
Na de grote buitendienststelling van 4 juli t/m augustus 2020 waarin vooral de sporenlayout werd gewijzigd, vond in 2020 de verdere afbouw plaats waarvoor geen grote Trein Vrije Periodes (TVP) en buitendienststellingen (BTD) nodig waren, behalve voor enkele nachtelijke werkzaamheden. De nadruk lag vooral op de verdere afbouw waarvoor het treinverkeer niet of nauwelijks stil gelegd hoefde te worden. Met name werd gewerkt aan het aanbrengen van geluidschermen, de afwerking van de verkeerstunnel in de Randweg en de verdere afwerking en inrichting van de reizigerstunnel op het station met de bijbehorende nieuwe stationsentrees aan de oost- en westzijde.
In het onderstaande schema is dit samengevat, ook met de planning voor 2021. Van 23 t/m 28 augustus vindt dan een vijfdaagse buitendienststelling plaats waarbij dan de voetbrugtraverse gesloopt zal worden, de perronkappen weer aangebracht worden, het derde spoor voor de Qbuztreinen van de Merwede Linge Lijn wordt aangesloten en de tunnelelementen in de Nieuwsteeg ingehesen zullen worden.
Datum/Periode
Werkzaamheden
Locatie
Hinder
Bijzonderheden
oktober 2020 november 2020
Aanbrengen stijlen en bovenbouw geluidschermen oostzijde
Randweg - Lingedijk - station oostzijde
geen hinder
Gereed
november 2020 december 2020
Aanbrengen stijlen en bovenbouw geluidschermen oostzijde
Station Tunnelweg oostzijde
beperkte bereikbaarheidshinder (Genteldijk)
Gereed
januari 2021 februari 2021
Aanbrengen stijlen en bovenbouw geluidschermen westzijde
Nieuwsteeg station westzijde
geen hinder
oktober 2020 augustus 2021
Afbouw reizigerstunnel Station Geldermalsen
Station Geldermalsen
beperkt (transporten) tot geen hinder
oktober 2020 maart 2021
Afbouw tunnel Randweg
Randweg
beperkt tot geen hinder (transporten)
maart 2021 april 2021
Aanleg 3de spoor (Merwede Linge Lijn)
Randweg Lingedijk
beperkte hinder (geluid/stof/transporten)
BUITENDIENSTSTELLING
23 augustus 2021 01:00 uur t/m
28 augustus 2021 05:00 uur
Verwijderen Traverse (loopbrug station Geldermalsen)
Plaatsing Perronkap oost en Perronkap west
Inhijsen tunnelelementen Nieuwsteeg
Aansluiten 3de spoor MerwedeLingelijn
Station Geldermalsen
Nieuwsteeg Tricht
5 dagen geen treinverkeer
Geluidshinder
Verkeershinder Genteldijk/Stationsplein
Gedurende de buitendienststelling wordt er 24/7 gewerkt aan of nabij het spoor
wordt onderdoorgang voor voetgangers en fietsverkeer
Bron: De Lingense Alliantie
Op zondag 7 februari 2021 brak de echte winter aan: veel sneeuw, stormachtige oostenwind en diepvrieskou. Het trein- ,weg- , en luchtvaartverkeer raakte ontregeld en kwam uiteindelijk vrijwel stil te liggen door (te veel) storingen aan de infrastructuur. Het was code “rood” voor heel Nederland. Na enkele dagen herstelde de verkeerschaos zich en kon aanvankelijk met sprinterdiensten weer gereden worden. Het intercityverkeer kwam ook na enkele dagen weer op gang. De weersomstandigheden verbeterden in de loop van de week toen het droog werd, de zon ging schijnen en de opgedreven sneeuwduinen opgeruimd waren. Het bleef snijdend koud, maar de wind was minder. Na dit “natuurgeweld” lag de spoorinfra er fraai bij. Op vaarten, plassen, meren en grachten kon geschaatst worden. Op vrijdag 12 februari werd rond 14:00 uur RTB-loc (Rurtalbahn) 193 791 met de volbeladen unit-cargotrein 51402 met containers vastgelegd bij de passage over spoor 5 in Geldermalsen richting Venlo. De trein, ook wel de “Blerick-shuttle” genoemd, was omgeleid vanuit het Rotterdamse havengebied Maasvlakte via Utrecht wegens een draadbreuk op zijn normale Brabantroute (tussen Zevenbergsche Hoek Aansluiting en Breda). Het nieuwe bovenleidingportaal ontsiert de blik op het historische stationsgebouw, vanaf de voetbrugtraverse (zie oudere foto’s hierboven). De open lucht-traverse zal volgens planning in augustus 2021 verwijderd worden in een 5-daagse, treinvrije buitendienststelling en dan zijn “luchtfoto’s” in Geldermalsen alleen nog maar uit vliegtuigen of met drones te maken. In februari werd verder gewerkt aan de afbouw van de nieuwe reizigerstunnel en de beide nieuwe stations-entrees oost- en westzijde.
Geldermalsen, 2 februari 2021. Plaatsing van de liftschacht met behulp van een kraan voor de tunnel westzijde. De niet overdekte voetbrugtraverse zal in augustus 2021 verwijderd worden met de gelijktijdige ingebruikneming van de nieuwe reizigerstunnel. Dit zal gebeuren in een vijfdaagse buitendienststelling. Foto: Fotobureau William Hoogteyling. Met toestemming voor publicatie op deze website.
Geldermalsen, 2 februari 2021. Overzicht station gezien vanuit het zuidwesten. Langs spoor 1 en 4 staan de sprintertreinen met SLT-materieel. De niet overdekte voetbrugtraverse zal in augustus 2021 verwijderd worden met de gelijktijdige ingebruikneming van de nieuwe reizigerstunnel. Dit zal gebeuren in een vijfdaagse buitendienststelling. Foto: Fotobureau William Hoogteyling. Met toestemming voor publicatie op deze website.
↑ ↑ → → ↓ ↓ In februari 2021 werd sneeuw, ijs en striemende oostenwind trotserende verder gewerkt aan de afbouw van de nieuwe reizigerstunnel en de beide nieuwe stationsentrees oost- en westzijde. Op 12 februari werd onder meer de stalen overkapping verder afgemonteerd van de luifel van de nieuwe westelijke stationstoegang. In de zomer komt deze in gebruik en zal de voetbrugtraverse verdwijnen. De reizigers hebben dan een comfortabele, overdekte verbinding tussen de perrons en de stationstoegangen. Een soortgelijke architectuur wordt gebouwd aan de oostzijde van het station.
Geldermalsen, 30 maart 2021. Het treinverkeer op de noord-zuidcorridor, met aantakkingen op de Betuweroute (in Meteren), biedt veel variatie. Sprinters, Intercity’s, commercieel goederenverkeer, passerende werktreinen, leeg materieel voor overbrengingritten en (omgeleide) internationale treinen bieden veel fotomomenten. Vanwege werkzaamheden op het Duitse deeltraject tussen Emmerich en Oberhausen en werkzaamheden op de Betuweroute bij Valburg Aansluiting Oost (Brvalo-Zvbtwa), werden de internationale ICE’s naar Keulen en verder eind maart omgeleid via ’s Hertogenbosch (- Eindhoven -) en Venlo. Om 14:52 uur passeert ICE 157 (Amsterdam v: 14:08 Utrecht v: 14:38) over spoor 5 naar het zuiden. Links het nieuwe perron voor de treinen van de Merwede-Linge Lijn (komt in augustus 2021 in dienst, inclusief derde spoor van/naar Geldermalsen Aansluiting ), rechts nog zichtbaar de kop van het ingekorte eilandperron van de sporen 3 en 4.
↑ → Geldermalsen, 30 maart 2021. Foto links: de nieuwe luifel van de stationsentree westzijde. Op maandag 29 maart werd de stationsnaam en de klok (nog niet werkend) aangebracht. Meer foto’s op de website van ProRail, klik hier. Foto rechts: de voetbrugtraverse met trappen en de lift worden in augustus 2021 verwijderd (zie bovenstaande planning), de nieuwe reizigerstunnel komt dan in dienst.
↑ → Geldermalsen, 30 maart 2021.
↑ ↑ → → Geldermalsen, 30 maart 2021. Stationsentree westzijde.
↑ → Geldermalsen, 30 maart 2021. Stationsentree westzijde.
↑ → Geldermalsen, 30 maart 2021. De open tunnelbak in het eilandperron van de sporen 3 en 4 is in ruwbouw gereed, inclusief de schachtruimte voor de lift. De constructie en betonfundering van het oude trappenhuis van de voetbrugtraverse moet nog verwijderd worden. Daarna zal de open tunnelbak overdekt worden met de oorspronkelijke zadeldak perronoverkapping die al geruime tijd in depot (op het perron) ligt in genummerde onderdelen.
↑ Geldermalsen, 30 maart 2021. In het goederenpad van 15:55 uur passeert eloc 186 500 (fabrikant Bombardier, type Traxx) van Railpool een door vervoerder Lineas gereden containertrein over spoor 5 naar het zuiden.
Geldermalsen, 30 maart 2021:
↑ Spoor 7 ten behoeve van het gebruik van de kerende treinen van Qbuzz van de MerwedeLinge Lijn en het aansluitende derde spoor naar Geldermalsen Aansluiting zal in het voorjaar 2021 aangelegd worden. Tot die tijd keren de treinen nog op spoor 3 wat bij vertrek nog Linker Spoor Rijden betekent. Als alle werkzaamheden klaar zijn zal er feitelijk sprake zijn van het vrij liggen van deze treindienst.
→ De westgevel van het stationsgebouw staat ’s middags in de zon.
↑ Geldermalsen, 13 april 2021. In het goederenpad van 13:55 uur passeert eloc 186 501 (fabrikant Bombardier, type Traxx) van Railpool de door vervoerder Lineas gereden containertrein 48554 over spoor 5 naar het zuiden. Deze trein vervoert intermodale transporten tussen Oost-Europa en de Antwerpse Havens over de corridor/route Gliwice(Polen) - Frankfurt/Oder Potsdam Güterglück Magdeburg Braunschweig Hannover Osnabrück Rheine Hengelo Almelo Deventer Apeldoorn Amersfoort Utrecht Geldermalsen - ’s-Hertogenbosch Tilburg Breda Roosendaal Essen - Antwerpen Noord. De Belgische goederenvervoerder Lineas rijdt in samenwerking met PCC Intermodal. De trein staat ook bekend als de Silesia Xpress of Poland Xpress.
↑ Tricht, 13 april 2021. De R-Nettreinen van de Merwede Linge Lijn maken tot augustus 2021 nog gebruik van de hoofdsporen tussen Geldermalsen Aansluiting en Geldermalsen. Daarna komt het nieuwe vrij liggende derde spoor in gebruik. Trein 7249 (treinstel Qbuzz 6352, ex Arriva 10 501, GTW-EMU 2/8 Stadler) uit Dordrecht passeert ter hoogte van de voormalige gelijkvloerse spoorwegovergang in de Lingedijk, die is vervangen door een onderdoorgang, kort voor aankomst (a: 14:33) in Geldermalsen waar gekeerd wordt op spoor 3. De treinen gaan gebruik maken van het nieuwe perronspoor 7. Meer informatie over dit materieeltype en de inzet, klik hier.
↑ → Geldermalsen, 28 mei 2021. Er wordt gewerkt aan de afbouw van de nieuwe reizigerstunnel en de nieuwe stationsentrees aan de oost- en westzijde van het station. Op diverse plaatsen wordt aan het nieuwe, derde spoor tussen Geldermalsen Aansluiting en het station gewerkt, eindigend in kopspoor 7. De voorbereidingen voor de onderdoorgang in de Nieuwsteeg (inhijsen tunnelelementen) verlopen volgens plan. Kopspoor 7 langs het nieuwe perron is in aanbouw: het cunet is gegraven en funderingsblokken voor de bovenleidingmasten zijn geplaatst. Binnenkort wordt de ballast gestort en de bovenbouw (dwarsliggers, rails, bovenleiding en beveiliging) verder gereed gemaakt. De voetbrugtraverse gaat in augustus verdwijnen en daarmee verdwijnt de mogelijkheid voor "luchtfotografie". De volgende, vijfdaagse buitendienststelling is van 23 tot 28 augustus 2021. Dan komt de tunnel in gebruik, wordt de traverse verwijderd en verhuizen de Qbuzz-treinen (Dordrecht Geldermalsen) van spoor 3 naar spoor 7.
↑ Geldermalsen, 28 mei 2021. Het beeld van het westelijk emplacement is drastisch veranderd.
↑ Geldermalsen, 1 juni 2021. Over spoor 5 passeert om 15:25 uur Europool Lineas met containertrein 46253 (Volvo), loc 186 494, naar het Belgische Essen (de eerste wagens achter de loc zijn onbeladen) en verder naar Gent Zeehaven.
↑ Geldermalsen, 1 juni 2021. Een half uur later wordt de NIAG-kolentrein uit de Amsterdamse Westhaven naar het Duitse Emmerich en verder een kwartiertje aan de kant genomen op spoor 6 (15:55 - 16:14), volgens plan en op tijd, om andere treinen te laten passeren, en vervolgt zijn weg naar de Betuweroute bij Meteren Aansluiting. Treklocs: 189 207 en 189 284. NIAG is de verkorting voor spooronderneming ‘Niederrheinische Verkehrsbetriebe Aktiengesellshaft'.
↑ → Geldermalsen, 1 juni 2021. Om 16:09 uur zijn alle westelijke sporen even kort bezet. Over spoor 5 haalt Intercity-trein 3555 (Schiphol - Venlo) twee treinen in. Rechts op spoor 4 de sprintertrein 6055 (Woerden ’s-Hertogenbosch), aankomst 16:06, vertrek 16:11, links op spoor 6 de kolentrein uit de Amsterdamse Westhaven naar de Betuweroute richting Duitsland, aankomst 15:55, vertrek 16:14. Het bovenleidingsportaal ontsiert helaas de blik op de westgevel van het monumentale stationsgebouw.
↑ → Geldermalsen, 1 juni 2021. Op deze datum is het cunet voor kopspoor 7 langs het nieuwe perron reeds gegraven. De funderingsblokken voor de bovenleidingmasten zijn geplaatst. Binnenkort wordt de ballast gestort en wordt de bovenbouw (dwarsliggers, rails, bovenleiding en beveiliging) verder gereed gemaakt.
Beesd Geldermalsen Aansluiting, 4 juni 2021.Tussen Beesd en de aansluiting Geldermalsen staat bij KM 47.470 een voorsein V929 (daglichtsein met lampen) nog van het type lichtseinstelsel 1954. Dit sein heeft een horizontale bovenzijde van het achtergrondscherm. Op verzoek van deze website fotografeerde machinist Mark Grootendorst van vervoerder Qbuzz dit speciale sein, dat na 28 augustus op dié plek niet meer aanwezig zal zijn. Wat was de functie van dit sein? Komende uit Beesd (spoor QA) krijg je de aansluiting Gdma in Tricht met wissel 45 op het spoor GT en direct gevolgd door de overloopwissels 47A/B. Deze aansluiting wordt beveiligd door hoofdsein 44 vanaf de MerwedeLingelijn (en de seinen 40 en 42 vanuit de richting Culemborg). Sein 44 wordt dus voorafgegaan door het betreffende voorsein. Deze combinatie van V929 en 44 wordt aangepast in augustus waarbij het voorsein zijn oorspronkelijke nummer behoudt maar het daaropvolgende inrijsein nieuw nummer 524 krijgt. Per 28 augustus is de aansluiting vervallen en is wissel 45 is verwijderd. Sein 524 wordt geplaatst op KM 24.722 langs het nieuwe spoor en wordt uiteraard voorafgegaan door het voorsein, nu met toegevoegde cijferbak als V929 op KM 47.000 langs spoor QA). Het seinbeeld in sein 524 geeft de opdracht voor het berijden van spoor 6 richting ’s-Hertogenbosch of kopspoor 7. Spoor 6 is in principe bedoeld als te gebruiken wachtspoor voor goederentreinen in zuidelijke richting, kopspoor 7 voor de kerende treinen van Qbuzz; hiertoe is wissel 543 (en daarna 545) bepalend.
Bij stoptonend uitrijsein 570 van spoor 6 zal het voorsein V929 seinbeeld Geel 4 tonen en de inrijder 524 Geel. Bij doorrijden naar Zaltbommel e.v. is het seinbeeld in sein 524 Groen knipper.
Naar spoor 7 (normale situatie straks) toont het voorsein V929 Groen en het inrijsein 524 Geel. Er is daarna nog een kleine 1085 meter remweg ter beschikking tot aan het stootjuk van spoor 7.
Naar Tiel kan alleen via spoor 6, doorrijden naar Oud-Zaltbommel, daar kopmaken, via Meteren terug naar spoor 2 of 3 in Geldermalsen en dan naar Tiel. Dit gaat dus nooit gebeuren, maar is wel een spoortechnische mogelijkheid. Overigens was de Betuwelijn ook vaak in gebruik ‘s nachts voor diesel-gereden goederentreinen (vanaf Arnhem/Nijmegen) en omgeleide treinen met elektrische tractie of werktreinen. Dat is allemaal niet meer mogelijk. Dat kan straks alleen nog door via Oud Zaltbommel links te gaan rijden of links vanaf de Betuweroute te komen.
Geldermalsen, 9 juni 2021. In het goederenpad van 15:25 uur passeert een kolentrein over spoor 5 met als trekkracht eloc 189 052 van vervoerder DB Schenker Rail met een iets te vroege doorkomsttijd om 15:22 uur. Rechts de sprinter van Den Haag Centraal naar Tiel op spoor 4, die om 15:24 vertrekt als trein 6953.
↑ → Geldermalsen, 9 juni 2021. In de tweede week van juni werd het ballastbed van kopspoor 7 gestort en lagen de spoorstaven langszij. Het spoor komt op 28 augustus in dienst en beschikbaar voor de kerende treinen van vervoerder Qbuzz die de Merwede Linge Lijn exploiteert. Het derde, geheel vrijliggende spoor van/naar Geldermalsen Aansluiting kan dan, na ruim anderhalf jaar verbouwen van het emplacement Geldermalsen, geheel gebruikt worden.
Geldermalsen, 9 juni 2021. De westelijke lift en trap van de voetbrugtraverse. Dit beeld is eind augustus verdwenen.
↑ → Geldermalsen, 9 juni 2021. Vanaf het nieuwe westelijke perron is dit het uitzicht op de sporen 4, 5 en 6, de voetbrugtraverse en de nieuwe stationsentree. Dit beeld zal eind augustus 2021 veranderen als de voetbrugtraverse, de trappenhuizen en de oude liften zijn verwijderd. De nieuwe tunnel met bijkomende reizigersvoorzieningen komt op 28 augustus in gebruik. Op de foto rechts staat Sprinter SLT 2631 als trein 6055 van Woerden naar ’s-Hertogenbosch klaar voor vertrek om 16:11 uur.
Geldermalsen, 9 juni 2021. Het trappenhuis op het middenperron van de sporen 3 en 4 zal gesloopt worden. Daarna keert een aantal spanten terug van de zadeldakoverkapping die ruim anderhalf jaar in depot gestaan hebben aan het einde van het perron. Deze perronoverkapping wordt in zijn oude constructie weer teruggebouwd (zie ook de foto’s aan het begin van dit document).
↑ ↓ Geldermalsen Aansluiting, 10 juni 2021. Vanaf 28 augustus zal aansluitwissel 45 worden opgebroken en krijgt het spoor van de westelijke Betuwelijn (Dordrecht Geldermalsen) een eigen, vrijliggend spoor naar/van het station Geldermalsen. Hiermee wordt na bijna 138 jaar definitief de verbinding tussen westelijke en oostelijke Betuwelijn verbroken, althans in spoortechnische zin. Nog even terug naar de geschiedenis. De Betuwelijn is de onofficiële naam van een Nederlandse spoorweg door de Betuwe van Elst via Geldermalsen naar Dordrecht. De Betuwelijn werd naar aanleiding van een initiatief van enkele Dordtse notabelen aangelegd door de Staat volgens de wet van 10 november 1875, onder de naam "Merwe- en Waalspoorweg". Op 1 november 1882 werd Elst - Geldermalsen in gebruik genomen, op 1 december 1883 Geldermalsen - Gorinchem en op 16 juli 1885 Gorinchem - Dordrecht. In 1886 werd bovendien het baanvak Amersfoort - Kesteren (via Rhenen) in gebruik genomen. Door de ingebruikname van deze spoorlijnen ontstonden alternatieve verbindingen van Amsterdam naar Duitsland via Amersfoort - Kesteren - Nijmegen - Kleef en van Rotterdam naar Duitsland via Dordrecht - Geldermalsen - Nijmegen - Kleef. Om de concurrentie te stimuleren werd deze spoorlijn in exploitatie gegeven aan de Staatsspoorwegen. Na de aansluiting van de spoorlijn Amersfoort - Kesteren kreeg de Staatsspoorwegen concurrentie van de Hollandsche IJzeren Spoorweg Maatschappij (HSM). Na de herverdeling van de exploitatie van staatsspoorlijnen kwam de gehele lijn in exploitatie van de HSM. De westelijke Betuwelijn heet tegenwoordig ook wel Merwede Linge Lijn (MLL) en werd - na de NS-periode - aanvankelijk geëxploiteerd door Arriva, daarna door Qbuzz in de provinciale, regionale contractsector. De lijn werd in 1992 elektrisch. Beide foto’s zijn gemaakt vanuit de Linker Spoor rijdende positie. Dit is na de wijziging niet meer nodig en ook niet meer mogelijk. Op de bovenste foto in het midden is wissel 45 te zien in de afbuigende stand, op de voorgrond een deel van wissel 523, deel uitmakend van de (reeds omgenummerde) wisseloverloop 523-525 (oud wissel 47A/47B).
↑ → Geldermalsen, 24 juni 2021. Het nieuwe perron langs spoor 6 en 7 is zo goed als gereed. Overdekte wachtruimte, verlichting, omroepinstallatie, treinaanwijzers en kopspoor 7 zijn klaar. Het aanbrengen van de bovenleiding van spoor 7 volgt nog. De reizigerstunnel is in de afbouwfase, inclusief de lift. Foto’s: Mark Grootendorst.
↑ → Geldermalsen, 24 juni 2021. In verband met hijswerkzaamheden van de in depot staande kapspanten en kolomdragers van de overkapping van het perron spoor 3 en 4, was spoor 3 tijdelijk buiten dienst en spanningsloos. Dit betekende, dat de treinen van het R-Net van vervoerder Qbuzz tot ongeveer 09:10 uur op deze dag van spoor 3 naar spoor 6 gewijzigd werden. De linker foto toont R-Net treinstel 6353 tijdens de kering van trein 7227 op trein 7226 van en naar Dordrecht op spoor 6, van 09:03 tot 09:09 uur. Op foto rechts is men de zadeldakconstructie van de perronoverkapping aan het terugbouwen. Foto’s: Mark Grootendorst.
↑ Geldermalsen, 24 juni 2021. De westgevel van het monumentale stationsgebouw bevat een opmerkelijk detail wat veel reizigers niet vaak en mogelijk zelfs nooit zal zijn opgevallen. Het bijzondere raam in de zolderverdieping van de woning van de restaurateur, met de davidster. Uiteraard zijn we op zoek gegaan naar de historische herkomst ervan op deze plek. In de beschrijving van de historische waardestelling van het gebouw is het ornament niet terug te vinden. Foto: Mark Grootendorst.
Het stationsgebouw dateert van 1886 en is rijksmonument. Een beschrijving en waardestelling is hier te lezen.
Geraadpleegde bronnen: jaarverslagen van de Raad van Toezicht, RvT 1884 blz. 9, RvT 1886 blz. 12 en JV SS 1886: stationsgebouw II Geldermalsen kwam in 1886 in dienst.
Wikipedia: klik hier.
↑ ↓ Geldermalsen Aansluiting. Na 135 jaar komt het begrip Geldermalsen Aansluiting (in dienstregelingtermen Gdma) eind augustus 2021 te vervallen met de ingebruikneming van het derde, vrij liggende spoor naar/van het station. Een overzicht vanuit de lucht, gemaakt met een drone geeft de situatie fraai weer. Op de bovenste foto passeert een Intercity (VIRM), op weg richting Utrecht, de nieuwe onderdoorgang in de noordelijke Randweg van Tricht. Met deze onderdoorgang komen twee gelijkvloerse kruisingen te vervallen, de ahobs in de Lingedijk en de Nieuwsteeg. De onderste foto toont een R-Nettreinstel van vervoerder Qbuzz dat als trein 7257 zijn eindbestemming Geldermalsen bijna bereikt heeft (a: 16:33 v: 16:39) om daar te keren voor de terugrit naar Dordrecht. Kopspoor 7 wordt het vaste spoor voor deze treinen. Met het derde spoor wordt geen gebruik meer gemaakt van de sporen Utrecht Geldermalsen ‘sHertogenbosch en is ook het stukje Linker Spoor rijden (Gdm Gdma) definitief verleden tijd. Op 28 augustus 2021 komt de nieuwe situatie in dienst. De bovenzijde van beide foto's laat het aan de Linge gelegen dorp Tricht zien, deel uitmakend van de fusiegemeente West-Betuwe. Dronefoto’s: Fotobureau William Hoogteyling. Met exclusief toestemming voor publicatie op deze website.
De werkzaamheden in juni en juli 2021
In juni en juli 2021 vonden weer beeldbepalende werkzaamheden plaats die op zich geen buitendienststelling noodzakelijk maakten. Het treinverkeer vond dus doorgang. Er werd gewerkt aan de verdere afbouw, detaillering van diverse objecten en slopen wat reeds verwijderd kon worden, zowel overdag als in de avond- en nachturen.
Een samenvatting:
Vanaf 21 juni (week 25) werd op het middenperron gewerkt aan de herbouw, c.q. terugplaatsing van de monumentale perronkap aan de zuidzijde. De onderdelen hiervan (pilaren, dakspanten, afdekplaten en regengoten) hebben ruim een jaar in depot gelegen aan het einde van het perron. Elk onderdeel was uniek genummerd met een label, zodat alles in de juiste volgorde en op zijn oorspronkelijke plek teruggeplaatst kon worden. De zadeldakconstructie komt in zijn oorspronkelijke vorm weer terug boven de trappartijen van het open tunnelgedeelte van het middenperron. De oude staanders zijn teruggeplaatst met een torenkraan op hun plek, aangevuld met één nieuw spant dat door Smederij Oldenhave exact is nagemaakt op basis van de oorspronkelijke spanten. In de 3 weken hierna wordt de kap verder opgebouwd. Tijdens de buitendienststelling van het spoor, van 23-28 augustus, wordt het dak bóven het open tunnelgedeelte voorzien van nieuwe beglazing. Hierdoor wordt zo veel mogelijk natuurlijk daglicht in de centrale hal gerealiseerd; de rest van het dak wordt met dakplaten dicht gelegd. Ook wordt de verlichting in de kap aangebracht. In de nacht van 4 op 5 juli werden ook nachtelijke werkzaamheden gepland rondom het middenperron voor de bevoorrading (óver het spoor 4 - 6) van materialen voor de nieuwe kap. Dit gebeurde met een kraan die aan de Deilse kant (westzijde) was opgesteld. Twee weken later, van zondag 18 op maandag 19 juli wordt het glazen dak geleverd via deze kraan op het middenperron. Voor beide nachten werd beperkte geluidshinder verwacht.
Van 7 tot 10 juli vonden nachtelijke werkzaamheden plaats aan de oostzijde. De bouwcombinatie (Lingense Alliantie) heeft de omwonenden geïnformeerd (via een blog) dat deze werkzaamheden enige (geluids)hinder zal veroorzaken. Er is gekozen in de nachten te werken om zo de veiligheid van de reizigers te waarborgen.
In de nacht van 7 op 8 juli is de oude trap en de oude lift aan de oostzijde van het station verwijderd. Op het stationsplein (Genteldijk) stond een grote kraan die de trap en lift in zijn geheel heeft uitgehesen. Er stonden verkeersregelaars bij om het verkeer en de reizigers te begeleiden. Het verkeer werd een paar keer stilgelegd om de hijswerkzaamheden veilig uit te voeren. In de nacht van 8 op 9 juli is de oude beton fundatie (kelderruimte) van de lift aan de oostzijde gesloopt. Dit is gedaan door middel van een zogenaamde prikker op een rupskraan. Er is begonnen pas na 20.00 uur in verband met de treinreizigers. Er is de hele nacht doorgewerkt, maar geprobeerd is de werkzaamheden met de meeste geluidshinder tussen 20.00 en 24.00 uur uit te voeren. De nacht van 9 op 10 juli was een reserve nacht voor de werkzaamheden die in de eerdere nachten niet voltooid konden worden.
De voetbrugtraverse is ingaande maandag 5 juli afgesloten met de gelijktijdige ingebruikneming van de nieuwe tunnel, die zo goed als klaar is. Er vonden nog wel werkzaamheden plaats (vooral bij enkele trappartijen), maar de reizigers konden op een veilige manier van de nieuwe tunnel gebruik maken, inclusief 3 nieuwe liften (oostzijde, middenperron en westzijde) die toegang geven naar de tunnel. De ingebruikneming vond zonder feestelijk vertoon plaats, maar waren noodzakelijk om verdere voorbereidende werkzaamheden te kunnen uitvoeren voor de grote klus in augustus: het verwijderen van de ijzeren voetbrugtraverse. Vanaf 5 juli is de brug niet meer toegankelijk, zodat ook luchtfoto’s maken definitief tot het verleden behoort.
Aan kopspoor 7 en het derde spoor wordt nog gewerkt. Ballast en rails zijn geplaatst. Het RAWI- stootjuk moet nog aangevoerd en geplaatst worden. Op 5 juli raakte de stopmachine defect: het verdichten van het ballastbed liep enige vertraging op, maar kon na een dag voortgezet worden. De machine is ter plekke gerepareerd. De werkzaamheden werden alsnog op maandag 5 juli en in de nacht van 5 op 6 juli uitgevoerd. Dan werd ook het spoor tussen het station Geldermalsen en de Nieuwsteeg klaargemaakt: het spoor werd goed op zijn plek gelegd, d.w.z. richten, schiften en verdichten. De eerder gestorte ballast wordt ingetrild in en naast het spoor. De stopmachine is voorzien van een zelfrijdende machine welke aan een eigen rail vast zit en het spoor enkele millimeters tot enkele centimeters kan oplichten om vervolgens met zogenaamde pikkels ballast onder de dwarsliggers te stoppen waardoor het spoor uiteindelijk in een strakke lijn komt te liggen.
ProRail heeft op zijn website aangekondigd, dat na augustus nog gewerkt zal worden aan het bouwen in Geldermalsen van een opstelgelegenheid voor de overnachting van R-Net-materieel als compensatie voor Dordrecht waar het nachtelijk parkeren als geluidshinder voor omwonenden daar ervaren wordt. Rond het station Geldermalsen zijn geen woonhuizen maar voornamelijk fruithallen. Of dit een verstandig besluit is, is aan het oordeel van de lezer.
Met ingang van 28 augustus zullen de R-Nettreinen van Qbuzz (Merwede Linge Lijn, MLL)) verhuizen van spoor 3 naar spoor 7 en dan is het eigenlijke doel bereikt: het vrijliggen van treinverkeer van de MLL van de overige sporen. Op het perron 6/7 nog een overkapping krijgt is op dit moment nog niet duidelijk. Bij slecht weer hebben de (overstappende) reizigers nog wel wat regen te trotseren (indien die valt….).
Hieronder een impressie in foto's gemaakt op donderdag 8 juli 2021.
↑ → Geldermalsen, 8 juli 2021. De oude stationstoegang (voetbrugtraverse) en de nieuwe (tunnel) aan de westzijde van het station.
↑ → Geldermalsen, 8 juli 2021. De voetbrugtraverse is ingaande maandag 5 juli afgesloten met de gelijktijdige ingebruikneming van de nieuwe tunnel, hier gezien aan de westzijde. Het voorplein werd deels ontgraven en aansluitend gemaakt op het nieuwe niveau en bestraat met klinkers. De fundering van de liftschacht werd ook ontgraven in voorbereiding op de verwijdering in augustus.
↑ → Geldermalsen, 8 juli 2021. Foto links de tunnelmoot onder de sporen 4 - 6. Rechts de centrale hal onder het middenperron spoor 3/4 met trappen en (niet zichtbaar) een lift.
Geldermalsen, 8 juli 2021. De centrale hal onder het middenperron spoor 3/4 met lift. Rechts de tunnelmoot onder de sporen 4 - 6, Deilse zijde. De verdere wandafwerking moet nog plaats vinden.
↑ → Geldermalsen, 8 juli 2021. Foto links: centrale hal onder het middenperron spoor 3/4 met trappen. Foto rechts: entree-gevel en de liftschacht-fundering van de reeds verwijderde liftschacht aan de oostzijde van het station.
↑ → Geldermalsen, 8 juli 2021. Foto links: oostelijke stationsentree (centrum zijde), gezien vanaf zijperron spoor 1. Foto rechts: trap middenperron, spoor 3/4. Vanwege de nog te slopen constructie en fundering van de voetbrugtraverse zijn de halve trapbreedtes in gebruik genomen.
↑ → Geldermalsen, 8 juli 2021.
↑ → Geldermalsen, 8 juli 2021. Foto links: op het voorplein centrumzijde (Genteldijk) liggen de trappen en het oude liftportaal om verder versneden te worden in transportabele stukken voor de verder afvoer per truckoplegger. Het uithijsen is gebeurd in de nacht van 7 op 8 juli. Foto rechts: tijdens de vijfdaagse buitendienststelling van eind augustus (23 tot 28 aug., zie schema hierboven) zal ook de voetbrugtraverse in zijn geheel (oost en westzijde) verwijderd worden. Het gevolg is ook, dat de bovenleiding die aan de traverse verbonden is, opnieuw aangepast moet worden. Op deze foto het deel boven de sporen 1 3, gezien in noordelijke richting. De treinen van het R-Net van de Merwede Linge Lijn verhuizen daarna van spoor 3 naar kopspoor 7.
Geldermalsen, 8 juli 2021. Dit fraaie beeld zal eind augustus 2021 niet meer te zien zijn. Deze foto is gemaakt om 16:05 uur en derhalve met de zon in het westen. Op spoor 1 een NS-sprinter in de richting Utrecht (trein 6954, a: 16:04 v: 16:12 van Tiel naar Den Haag Centraal, SLT 2652), over spoor 2 wordt deze voorbij gereden door een NS-Intercity en op spoor 3 staat trein 7254 (a: 16:03 v: 16:09 naar Dordrecht van Qbuzz van de Merwede Linge Lijn kering te maken. Het beeld is in noordelijke richting gemaakt en toont dus de achterzijde van deze treinen. Op deze foto de luchtbrugtraverse boven de sporen 1 3. De treinen van het R-Net van de Merwede Linge Lijn naar en van Dordrecht verhuizen ingaande 28 augustus van spoor 3 naar kopspoor 7 aan de oostzijde van het station. Links op de foto wordt gewerkt aan de herbouw van de perronoverkapping.
↑ → Geldermalsen, 8 juli 2021. Herbouw van de oorspronkelijke perronoverkapping middenperron spoor 3 en 4.
↑ → Geldermalsen, 8 juli 2021. Foto links: Herbouw van de oorspronkelijke perronoverkapping middenperron spoor 3 en 4. Foto rechts: met het verwijderen van de voetbrugtraverse (hier zichtbaar over de sporen 1 - 3) zal de bovenleiding aangepast moeten worden, deze is nog aan de brug bevestigd.
Geldermalsen, 8 juli 2021. De draagkolommen van de perronoverkapping zijn opnieuw gefundeerd in een betonvoet en met stelschroeven op de juist hoogtemaat gebracht.
Geldermalsen, 23 juli 2021. Een overbrengingsrit van e-loc 1752, als losse loc op weg van Maastricht richting Amsterdam/Watergraafsmeer, passeert in het standaard goederenpad van 16:34 uur het station Geldermalsen over spoor 2. Op spoor 3 staat treinstel 6351 van vervoerder Qbuzz als R-Net stoptrein 7256 naar Dordrecht (kering a: 16:33/v: 16:39). Met ingang van 28 augustus 2021 (Aanvang Reizigers Treindienst) zal deze trein verhuizen naar het nieuwe kopspoor 7 aan de westzijde van het station en zal de gehele voetbrugtraverse, hier zichtbaar aan de oostzijde, ook verdwenen zijn. Deze verandering zal gerealiseerd zijn na de 5-daagse buitendienststelling van 23 augustus (vanaf 01:00 uur) tot 28 augustus (tot 05:00 uur). De ontvlechting (vrijligging) van de Merwede Linge Lijn met een nieuw, eigen derde spoor tussen Geldermalsen Aansluiting en station Geldermalsen is dan na ruim 2 jaar verbouwen een feit.
↑ → Geldermalsen, 23 juli 2021. Op spoor 1 komt binnen NS-treinstel SLT 2637 als trein 6956, op weg van Tiel naar Den Haag Centraal voor een stop van 8 minuten (a: 16:34 - v: 16:42) voor voorbijrijden Intercityverkeer. Op spoor 3 staat treinstel 6351 van vervoerder Qbuzz als R-Net stoptrein 7256 naar Dordrecht (kering a: 16:33/v: 16:39). Met ingang van 28 augustus 2021 (Aanvang Reizigers Treindienst) zal deze trein verhuizen naar het nieuwe kopspoor 7 aan de westzijde van het station en zal de gehele voetbrugtraverse, hier zichtbaar aan de oostzijde, ook verdwenen zijn.
↑ ↑ → → Geldermalsen, 23 juli 2021. De onttakeling van de voetbrugtraverse is, - vooruitlopend op de werkzaamheden in augustus waarbij de hele brug verwijderd zal worden, - ook aan de westkant (Deilse kant) al in gang gezet. De liftschacht en de trap is hier ook al verwijderd in de nacht van 14 op 15 juli. Het P&R-terrein aan deze zijde van het station is gedeeltelijk afgezet en ingericht als tijdelijk bouwterrein om ruimte te maken voor verder transport en afvoer van de gesloopte delen. Aan deze kant staat de bouwhijskraan van Mammoet al opgesteld.
↑ ↑ Geldermalsen, 24 juli 2021. Op deze zaterdag reed museumtreinstel Plan V 876 van het Nederlands Spoorwegmuseum een conditierit die onder meer naar Zuid Limburg voerde en terug via de Brabantroute (Tilburg Breda) en Rotterdam terug naar Utrecht. Rond 10:00 uur was er een korte passeerstop op spoor 6, op weg richting het zuiden. Plan V-materieel was trouwens jarenlang een bekende verschijning op de trajecten Utrecht - ’s-Hertogenbosch/Tiel als stoptreinen. De bouwkraan van Mammoet staat klaar om wat hijsklussen uit te voeren , in afwachting ook van de werkzaamheden van 23 28 augustus. Foto’s: Nico Spilt, website Langs de rails.
Geldermalsen, 11 augustus 2021. Tot 21 augustus maken de treinen van vervoerder Qbuzz op de Merwede Linge Lijn bij de kering in Geldermalsen nog gebruik van spoor 3. Dit betekent bij vertrek uit Geldermalsen Linker Spoor Rijden tot Geldermalsen Aansluiting. In de nieuwe situatie is het vrijliggen van deze treinen met gebruikmaking van een derde spoor (Gdm - Gdma) en een nieuw perron met kopspoor 7 na ruim twee jaar bouwen en verbouwen een feit. De buitendienststelling begint op 21 augustus. Dus de feitelijk laatste dag voor Qbuzz oude situatie (kerend op spoor 3) is 20 augustus. De periode 21-28 aug. is opgedeeld in meerdere faseringen wat nog wel kan rijden en wat niet meer. Ter plaatse worden de reizigers met borden geïnformeerd en in lokale media en in de reisplanners van NS en Qbuzz. De foto toont de aankomst van treinstel 6355 in Geldermalsen via de wisselverbinding (539 541 549) van hoofdspoor 512 naar spoor 3 voor de kering om 15:33/15:39 uur.
↑ → Geldermalsen, 11 augustus 2021. Kopspoor 7 is, op de elektrificatie ervan na, gereed. Het RAWIE-stootjuk met energie absorberende inrichting zal nog geplaatst worden; het afsluitbord is tijdelijk. De bouwdirectiekeet van de aannemerscombinatie De Lingense Alliantie (Dura Vermeer, Mobilis en ProRail) staat letterlijk naast het spoor. De planning ligt op schema. De voetbrugtraverse is grotendeels ontmanteld en zal in de week van 23 28 augustus verwijderd worden.
↑ → Geldermalsen, 11 augustus 2021. Foto links: de reeds ontmantelde voetbrugtraverse aan de westzijde van het station. Foto rechts: het trekken van de draagkabel voor de bovenleidingconstructie boven het nieuwe derde spoor, gezien naar het noorden vanaf einde perron.
↑ → Geldermalsen, 11 augustus 2021. Trekken van de draagkabel voor de bovenleidingconstructie boven het nieuwe derde spoor, gezien naar het noorden vanaf einde perron. Foto links: het uitrijsein 542 van spoor 7. Bord 10 is een snelheidsbord (Seinreglement SR 314) en geeft de toegelaten maximale snelheid ter plaatse aan: 100 km/uur.
↑ → Geldermalsen, 11 augustus 2021. Trekken van de draagkabel voor de bovenleidingconstructie boven spoor 7.
↑ → Geldermalsen, 11 augustus 2021. Trekken van de draagkabel voor de bovenleidingconstructie boven spoor 7.
↑ → Geldermalsen, 11 augustus 2021. Tijdelijk en provisorisch bevestigen van de draagkabel aan het eindportaal. De luchtbrugtraverse zit nog even in de weg tot de buitendienststelling.
↑ → Geldermalsen, 12 augustus 2021. In de vroege ochtend (06:40 uur) een sfeervol plaatje: Qbuzz-treinstel GTW 6351 (ex Arriva 408) vertrekt als trein 7216 uit Geldermalsen van spoor 3 naar Dordrecht. Links staat vervoerder NS met treinstel SLT 2644 als trein 6916 Tiel Den Haag Centraal te wachten op vertrektijd. Foto’s: Gérard van Teeffelen. Dit beeld is in dit fotostandpunt na 20 augustus 2021 niet meer te maken.
↑ → Geldermalsen, 13 augustus 2021. Regelmatig passeren internationale reizigers- en goederentreinen het station Geldermalsen, op weg naar of komend van Europese bestemmingen. Het levert vaak kleurrijke beelden op. Foto links: een vanwege werkzaamheden elders omgeleide ICE (treinstel 4682), op weg van Amsterdam naar Keulen en verder (via Venlo) heeft om plm. 14:53 uur vrije doorgang over spoor 5. Foto rechts: even later om 15:06 uur passeert tegentrein ICE (treinstel 4685) uit Duitsland over spoor 2.
↑ Geldermalsen, 13 augustus 2021. Ruim een jaar hebben de treinen van R-Net van vervoerder Qbuzz van de Merwede Linge Lijn naar Dordrecht gebruikt gemaakt van spoor 3. Per 21 augustus komt daar een einde aan en vanaf 28 augustus verhuist de twee maal per uur (.09 en .39) rijdende treinserie 7200 naar zijn vaste keerspoor 7. Na drie jaar bouwen en verbouwen van het project Spoor Omgeving Geldermalsen (SOG) met tal van infrastructurele verbeteringen voor spoor- en wegverkeer, is daarmee het doel bereikt: een eigen, vrij liggend derde en kruisingvrij spoor langs een nieuw perron aan de westzijde en een nieuw zijperron langs spoor 1 aan de oostzijde. Reizigers krijgen een meer comfortabele overstap via een tunnel (trappen en liften) naar de andere perronsporen en ook naar het dichterbij gelegen P&R-terrein. De 11 jaar oude open voetbrugtraverse is dan verleden tijd.
↑ ↑ Geldermalsen, 13 augustus 2021. De werkzaamheden gedurende 7 dagen op de noord-zuid corridor hebben grote gevolgen voor het treinverkeer. De reizigersinformaties maakt het de treinreizigers inzichtelijk.
Overweg Nieuwsteeg buiten gebruik
Vanaf 31 juli 2021 om 07:00 uur werd de overweg Nieuwsteeg buiten gebruik genomen voor alle vormen van verkeer. De weken hierna werden voorbereidingen getroffen voor de buitendienststelling in augustus. Vanaf 21 augustus wordt een week lang 24 uur per dag gewerkt aan de bouw van de nieuwe voetgangersonderdoorgang: de tunneldelen worden met een kraan ingehesen. Ter voorbereiding op deze buitendienststelling werd op 29 juli een informatiestand georganiseerd om de omgeving te informeren over de werkzaamheden en de verwachte hinder. Bron: Nieuwsbericht 31 juli Lingense Alliantie.
↑ → Tricht, 31 juli 2021. Vanaf deze datum om 07:00 uur werd de overweg Nieuwsteeg buiten gebruik genomen voor alle vormen van verkeer. Foto’s: De Lingense Alliantie/Ab Donker Fotografie.
↑ Tricht, 31 juli 2021. Vanaf deze datum om 07:00 uur werd de overweg Nieuwsteeg buiten gebruik genomen voor alle vormen van verkeer. Foto: De Lingense Alliantie/Ab Donker Fotografie.
Rondweg Tricht in gebruik met nieuwe naam: Hooglandsche weg
Een unieke gelegenheid in Tricht: het Betuwse dorp is een belangrijke weg rijker, die de dorpskern moet ontzien van vrachtverkeer. De Hooglandscheweg is op 29 juli 2021 geopend door ProRail, gemeente West Betuwe en aannemer van Wijk Nieuwegein. Om de leefbaarheid in stand te houden is de ruim twee kilometer lange Hooglandscheweg om het dorp heen gelegd. Om de veiligheid te verbeteren is er een onderdoorgang onder het spoor door gelegd. De weg is in opdracht van ProRail aangelegd als onderdeel van het project Spooromgeving Geldermalsen. De voorbereiding is begonnen in het tweede en derde kwartaal van 2019 en de daadwerkelijke aanleg in het najaar van 2019. De nieuwe weg start bij Middelweg, kruist daarbij de Langstraat, de spoorlijn, De Meersteeg en vervolgens de Hooglandsche Wetering en sluit dan middels De Twee Morgen aan op de Lingedijk. De tunnel onder het spoor kruist 3 sporen.
De weg is aangelegd als een 60-kilometerweg en is voor een groot deel voorzien van een geluid reducerende deklaag. Ook is de weg middels een aantal vrijliggende fietspaden en fietsstroken geschikt gemaakt voor het drukke fietsverkeer in de schoolperioden.
Ed Goosens, wethouder Verkeer & Vervoer van de gemeente West Betuwe reageerde: “Met deze rondweg wordt een belofte aan onze inwoners van Tricht ingelost. Daar zijn we als gemeente blij mee. Deze rondweg draagt bij aan een betere leefomgeving in het algemeen.”
Dit is allemaal gedaan omdat dwars door Tricht een druk bereden spoorlijn loopt. Vanwege de groei van het treinverkeer is er een extra spoor aangelegd (ten behoeve van de Merwede Linge Lijn) en zijn twee overwegen aangepast. De onderdoorgang Lingedijk is al open voor verkeer de onderdoorgang Nieuwsteeg wordt nu gebouwd en zal later dit jaar in gebruik genomen worden. Doorgaand wegverkeer, en met name vrachtwagens, kunnen nu door de Hooglandscheweg om het dorp heen rijden in plaats van er dwars doorheen. Hiermee wordt niet alleen de dorpskern, maar ook beide woonkernen van Tricht ontlast.
“ProRail hecht er waarde aan om de realisatie van projecten in samenspraak met de omgeving tot stand te laten komen. Dat is ook in Tricht gebeurd, van de planfase tot en met uitvoering”, vertelde Jan Eleveld, projectmanager Spooromgeving Geldermalsen bij ProRail.
Leuke bijkomstigheid is dat de inwoners van Tricht meegedacht hebben over de naam van de weg. De naam Hooglandscheweg is gekozen op initiatief van de inwoners en verwijst naar de nabijgelegen Hooglandsche wetering. Ook bij de landschappelijke inpassing van de Hooglandscheweg in de omgeving hebben de inwoners van Tricht inspraak gehad.
Verrassend veel mensen reageerden op de enquête. Zij zien het liefst verschillende soorten bomen en struiken die bijen en insecten aantrekken. Gedacht wordt aan hoogstamfruitbomen en lindebomen met daaronder ligusterhagen. De gemeente en ProRail nemen dit over en de aanleg hiervan start na de ingebruikname van de weg. Bron: Nieuwsbericht 30 juli Lingense Alliantie.
↑ → Tricht, 29 juli 2021. Rondweg Tricht met onderdoorgang onder het spoor in gebruik genomen met nieuwe naam: Hooglandscheweg. Foto's: De Lingense Alliantie/ProRail/Fotografie Gerrit Serné.
Geldermalsen, 17 augustus 2021. Op deze dag keerde R-Net-treinstel 6353, trein 7240 bij vertrek, incidenteel op spoor 6 (a: 12:33 v: 12:39). Foto: Mark Grootendorst. De voetbrugtraverse omlijst het beeld nog zes dagen.
↑ ↑ Geldermalsen, 19 augustus 2021. Een laatste blik op de voetbrugtraverse, enkele dagen voor de verwijdering. Gezien in noordelijke richting. Rechts de sporen 1, 2 en 3. Links de sporen 4, 5 en 6. Aan de andere perronzijde (links) ligt het nieuwe kopspoor 7 voor de Merwede Linge Lijn. De middengeleiders op de dwarsliggers in de sporen dienen voor versteviging van de eronder liggende nieuwe reizigerstunnel met het aansluitende aarden baanlichaam.
Dronefoto’s: Fotobureau William Hoogteyling. Met exclusief toestemming voor publicatie op deze website.
Geldermalsen, 20 augustus 2021. Op deze vrijdag, de laatste dag vóór de 7-daagse buitendienststelling van 21 t/m 27 augustus vanwege de omvangrijke werkzaamheden, passeerde nog een bonte stoet aan diverse materieelsoorten het station. Een omgeleide ICE-3M (treinstel 4682), inmiddels een bekende verschijning op deze route van Utrecht ( - ’s-Hertogenbosch Eindhoven - ) naar Venlo komt om 12:54 uur over spoor 5 voorbij op weg naar Duitsland. Op de reguliere route via Arnhem Oberhausen waren ook werkzaamheden.
Geldermalsen, 20 augustus 2021. Een kwartier later, om 13:06 uur is een Intercity, bestaande uit ICM, op weg richting Utrecht/Amsterdam en passeert over spoor 2. Gezien het tijdstip en de spoorbezettingsgrafieken zou dit een ICE geweest moeten zijn, zodat aannemelijk is, dat het hier gaat om vervangend materieel vanaf Venlo in verband met een niet tijdig afkomende ICE uit Duitsland. Het ICM rijdt hier doorgaans niet in Intercitydiensten.
Geldermalsen, 20 augustus 2021. Een Intercity met VIRM passeert over spoor 2 richting Utrecht en verder. Een dreigende regenbui dreef over en de zon zette ook de oostelijke voetbrugtraverse nog even in de schijnwerper, maar zijn laatste dagen waren geteld: op maandag 23 augustus werd de brug verwijderd en gesloopt.
Geldermalsen, 20 augustus 2021. Een opmerkelijk transport werd rond 13:30 uur op spoor 6 aan de kant gezet om door andere treinen voorbij gereden te worden. De oranje gekleurde e-loc 9901 van vervoerder Railexperts (ex 1827 van NS) had de voormalige DM90-treinstellen 3420 + 3423 + 3417 + 3422 aan de haak, op weg van het terrein van de werkplaats Zaanstraat naar Venlo. De DM90-stellen hebben geruime tijd op het opstelterrein Dijksgracht gestaan maar moesten daar weg. Railexperts bezit ook de locs 9902 (ex NS 1616), 9903 (ex NS 1611) en 9904 (ex NS 1615) in haar materieelpark. De oranje kleur stamt nog uit het Locon-tijdperk. Op 8 mei 2021 werd bekendgemaakt dat het Duitse RailAdventure een meerderheidsbelang in Railexperts nam. Ter gelegenheid hiervan werd de 9903 (ex NS 1611) in een Railadventure livrei gestoken. Meer informatie over de ontwikkelingen van de loctypen series 1600 en 1800 op Wikipedia, klik hier. Voor DM90 kijk hier.
Geldermalsen, 20 augustus 2021. Het gesleepte DM90-materieel uit de vorige foto stond kort stil op spoor 6 langs het nieuwe perron. Dit spoor is voorlopig beschikbaar als wachtspoor voor goederentreinen en bijzondere extra transporten in zuidelijke richting.
Geldermalsen, 20 augustus 2021. In de treinseries 6000 (Woerden ’s-Hertogenbosch) en 6900 (Den Haag Centraal Tiel) is het SLT-materieel van NS al enige jaren een vertrouwd beeld. De voetbrugtraverse trouwens ook, maar het hier zichtbare westelijke brugdeel verdween een dag later op zaterdag 21 augustus. SLT 2628 is als trein 6045 onderweg naar zijn eindbestemming ’s-Hertogenbosch en heeft op spoor 4 een korte stop van enkele minuten tot zijn vertrek om 13:41 uur.
Geldermalsen, 20 augustus 2021. In de tweeuursdienst met Duitsland is de ICE-verbinding vanuit Amsterdam bij omleidingen een vertrouwde verschijning in zijn standaard omleidingsroute over Geldermalsen naar Venlo en omgekeerd. Stipt op tijd, 14:54 uur passeert IC-3M-treinstel 4653 over spoor 5 richting ’s-Hertogenbosch en verder.
Geldermalsen, 20 augustus 2021. Containertreinen vormen vaak een kleurrijk beeld op het spoor, niet alleen de containers zelf in vele varianten en opschriften maar ook de locomotieven die ze trekken. Vervoerder LTE Logistics & Transport heeft eloc 186 944 ingezet voor een lange en volbeladen containertrein, de Chengdu Shuttle, die op spoor 6 aan de kant wordt genomen voor passeren van snellere Intercity’s. Op spoor 4 heeft treinstel 2661 naar Tiel een ook een korte pauze. Het tafereel was fotografeerbaar om 15:54 uur.
Geldermalsen, 20 augustus 2021. Een tweede transport om DM90-treinstellen over te brengen van Amsterdam naar Venlo ging door technische problemen voor het vertrek uit de Zaanstraat niet door. De loc die de klus zou klaren was al naar Amsterdam gedirigeerd, maar moest onverrichter zake als losse loc retour Venlo. E-loc 1315 is een klassieker; de loc heeft een bewogen geschiedenis achter de rug. Kijk voor meer informatie in het tijdschrift Rail Magazine, klik hier. Ooit kreeg zij het gestileerde stadswapen van Tiel op de zijwanden geplakt in de tijd dat locomotieven bij NS vernoemd werden naar steden. Rond 17:15 uur treffen we de fraaie machine aan op spoor 6 voor een korte pauze.
↑ → Geldermalsen, 20 augustus 2021. Ondertussen werden de voorbereidingen voor de buitendienststelling genomen. De hijskraan van Mammoet werd ingezet om tal van bouwdelen en gereedschappen over de sporen 4 6 te tillen naar en van het middenperron.
Geldermalsen, 20 augustus 2021. Glaspanelen liggen klaar om aangebracht te worden in de perronoverkapping van het middenperron ter hoogte van de tunnel. Hierdoor zal daglicht de centrale tunnelhal verlichten.
Geldermalsen, 20 augustus 2021. Reizigersinformatie voor de buitendienststelling van 21 t/m 27 augustus.
De buitendienststelling van augustus 2021 valt in twee fases in te delen:
Periode: op zaterdag 21 augustus 00:50 uur tot maandag 23 augustus 02:00 uur:
beperkt treinverkeer aan de zuidzijde, spoor 1 - 3 in gebruik in zuidelijke richting. In noordelijke richting geen treinverkeer en de sporen 4 tot en met 7 buiten dienst. Het rechter spoor Geldermalsen ? Meteren Betuweroute Aansluiting Zuid buiten dienst.
Periode: op maandag 23 augustus 02:00 uur tot zaterdag 28 augustus 05:00 uur:
geen treinverkeer, treinvervangende busdiensten.
Treinverkeer rond Geldermalsen in de periode 21 tot en met 27 augustus 2021 als gevolg van werkzaamheden
De werkzaamheden samengevat in het kort:
maken van een onderdoorgang Nieuwsteeg (was ahob), plaatsen tunnelsegmenten in baanlichaam.
wijzigingen in Geldermalsen Aansluiting: vrijleggen en profileren/verkanting derde spoor, QR-spoor aansluiten op derde spoor, opbreken aansluitwissel 45, maken nieuw rechtspoor GT met betonliggers.
verwijderen voetbrugtraverse stationsemplacement: brugdeel oost over sporen 1 -3 en brugdeel west over sporen 4-6; slopen funderingen.
verwijderen opgaande lifttoren en oude trappenhuis middenperron; slopen funderingen; later: kapconstructie zadeldak voltooien en aansluiten.
elektrificatie nieuw derde spoor + spoor 7.
indienststelling wisseloverloop 543/545 van derde spoor/spoor 7 naar spoor 6.
aanpassen bovenleidingen ter plaatse van verwijderde voetbrugtraverse (de bovenleiding zit vast aan de brug) sporen 1-3 en 4 -6.
plaatsen RAWIE-stootjuk kopspoor 7.
bouwen luifel stationsentree oostzijde inclusief steigerwerk en hijswerk.
straatwerk en hekwerken voorplein westzijde.
straatwerk/betegelen middenperron zuidzijde.
De periode valt in twee fases in te delen:
Periode: op zaterdag 21 augustus 00:50 uur tot maandag 23 augustus 02:00 uur:
beperkt treinverkeer aan de zuidzijde, spoor 1 - 3 in gebruik in zuidelijke richting. In noordelijke richting geen treinverkeer en de sporen 4 tot en met 7 buiten dienst. Het rechter spoor Geldermalsen Meteren Betuweroute Aansluiting Zuid buiten dienst.
Tussen Utrecht Centraal en 's-Hertogenbosch is de dienstregeling aangepast en rijden er bussen door werkzaamheden. De extra reistijd kan oplopen tot 45 minuten.
Reisadvies
Reizigers tussen Utrecht Centraal en 's-Hertogenbosch v.v. reizen via Nijmegen.
Reizigers tussen Eindhoven Centraal en Schiphol Airport en Amsterdam Centraal v.v. reizen via Rotterdam Centraal.
Reizigers tussen Houten Castellum en Geldermalsen v.v. reizen via Houten.
De treindienst is als volgt aangepast:
Er rijden bussen tussen Houten, Culemborg en Geldermalsen.
Intercity 800 (Alkmaar - Utrecht C. - Eindhoven C. - Maastricht): rijdt niet tussen Alkmaar en Geldermalsen. De IC-treinen uit en naar Maastricht keren op spoor 3 in Geldermalsen. Vertrektreinen uit Geldermalsen rijden tot Meteren Betuweroute Aansluiting Zuid Linker Spoor en lopen daar over naar Rechter Spoor.
Intercity 2900 (Enkhuizen - Utrecht C. - Eindhoven C. - Maastricht)::
rijdt niet tussen Utrecht Centraal en Geldermalsen
rijdt dit weekend van en naar Nijmegen via Arnhem
Intercity 3100 (Schiphol Airport - Utrecht C. - Nijmegen):
rijdt vandaag van en naar Amsterdam Centraal tussen Amsterdam Bijlmer ArenA en Amsterdam Centraal
rijdt niet tussen Schiphol Airport en Amsterdam Bijlmer ArenA
Intercity 3500 (Schiphol Airport - Utrecht C. - Eindhoven C. - Venlo):
rijdt verder naar Venlo vanaf Eindhoven Centraal
rijdt niet tussen Utrecht Centraal en ’s-Hertogenbosch
Intercity 3900 (Enkhuizen - Utrecht C. - Eindhoven C. - Heerlen): rijdt niet tussen Amsterdam Centraal en Sittard
Sprinter 4400 (Oss - 's-Hertogenbosch - Eindhoven C. - Deurne): rijdt verder naar Deurne vanaf Eindhoven Centraal.
Sprinter 6000 (Woerden - Utrecht C. - 's-Hertogenbosch): rijdt niet tussen Houten Castellum en Geldermalsen. Rijdt wel van en tot Geldermalsen. Treinserie is doorgekoppeld met treinserie 6900 en keren op spoor 1. Vertrektreinen uit Geldermalsen rijden tot Meteren Betuweroute Aaansluiting Zuid Linker Spoor en lopen daar over naar Rechter Spoor.
Sprinter 6900 (Den Haag C. - Utrecht C. - Tiel): rijdt niet tussen Houten Castellum en Geldermalsen. Treinserie is doorgekoppeld met treinserie 6000 en keren op spoor 1.
R-Net 7200 (Gorinchem Geldermalsen): rijdt niet tussen Beesd en Geldermalsen
In de nacht van vrijdag op zaterdag 21 augustus 2021 tussen 00:50 en 02:10 uur: er rijden bussen tussen Utrecht Centraal en 's-Hertogenbosch.
In de nacht van zaterdag op zondag 22 augustus 2021 tussen 00:50 en 02:10 uur: er rijden bussen tussen Utrecht Centraal en 's-Hertogenbosch.
Periode: op maandag 23 augustus 02:00 uur tot zaterdag 28 augustus 05:00 uur:
Volledige vijfdaagse Trein Vrije Periode (TVP): geen treinverkeer met als uiterste begrenzing de stations Houten, Leerdam, Tiel en ’s-Hertogenbosch; vanaf deze stations weer treinverkeer. Treinseries rijden als op zaterdag en zondag, echter uitgebreid met de aanvulling ook geen treinen naar Tiel en ’s-Hertogenbosch.
Zaterdag 21 augustus 2021 - treinverkeer
Tiel, 21 augustus 2021. Flirt 2523 staat klaar voor vertrek (08:48 u.) richting Geldermalsen als trein 6926. Het treinstel is in Tiel uitgekomen vanwege de doorkoppeling van de treindienst Deurne - 's-Hertogenbosch aan de treindienst 's-Hertogenbosch - Geldermalsen, welke in Geldermalsen weer keerde op de trein naar Tiel, omdat er tussen Geldermalsen en Houten Castellum geen treinverkeer mogelijk was. De doorkoppeling van de twee sprinterseries in 's-Hertogenbosch was mede wenselijk ter besparing van bezetting van perronsporen (door keringen) aldaar, omdat de Intercity's uit Venlo daar dit weekend ook moesten keren. Foto: Matthias den Hartog.
Geldermalsen, 21 augustus 2021. Dezelfde Flirt 2523 staat op spoor 1 te wachten voor vertrek richting Deurne. De foto werd gemaakt om 09:05 uur. Deze kan pas vertrekken na het binnenkomen van de Intercity uit Maastricht en twee keer per uur keerde op spoor 3. De Intercity’s van Heerlen, keerden in Sittard. Foto: Matthias den Hartog.
Geldermalsen, 21 augustus 2021. VIRM-treinstel 9417 uit Maastricht is rond 09:10 uur binnengelopen op spoor 3 (vertrek om 09:22), zodat Flirt 2523 vanaf spoor 1 kon vertrekking richting Deurne. Foto: Matthias den Hartog.
Geldermalsen, 21 augustus 2021. Twee dagen lang, zaterdag 21 en zondag 22 augustus was Geldermalsen Intercitystation voor de treinserie 800, van en naar Maastricht. VIRM-treinstel 8647 staat op spoor 3 klaar voor vertrek om 12:22 uur.
Geldermalsen, 21 augustus 2021. De treinstellen FLIRT 2225 en 2202 op spoor 1 maken zich gereed (13:35 uur) voor hun vervolgtraject, terwijl de westelijke sporen 4 - 6 buiten dienst zijn waar het nodige hijswerk wordt uitgevoerd.
Geldermalsen, 21 augustus 2021. VIRM-treinstel 9411 staat op spoor 3 vertrekgereed (13:52 u.) voor de Intercityrit naar Maastricht.
↑ ↑ → → Geldermalsen, 21 augustus 2021. Ondertussen was aan de Deilse kant (westzijde van het station) een grote kraan van het bedrijf Barneveldse Kraan Verhuur bezig met het ontmantelen en hijsen van delen van de constructie van het (overkapte) trappenhuis van het middenperron, teneinde hijshoogte te creëren voor het uiteindelijk in zijn geheel verwijderen van het westelijke brugdeel van de voetbrugtraverse. Deze voorbereidingen namen een groot deel van de zaterdag in beslag.
Geldermalsen, 21 augustus 2021. De IC's naar Maastricht vertrokken om .22 en .52 uit Gdm. Behalve die van 15:22 uur die defect was na ombouwen van het treinstel 8624. De oorzaak was een storing in de mechanische rijrichtingkeuze. Het stel werd uiteindelijk opgehaald/gesleept door een andere VIRM, 9590 waardoor er in totaal 3 “Maastrichtenaren” zijn opgeheven geweest: de treinen 853, 855 en 857. De verstoring met de defecte VIRM heeft zo'n anderhalf uur geduurd met de bijbehorende continue spoorbezetting van spoor 3 in Geldermalsen. De beperkende factor was ook dat tussen Geldermalsen en Meteren slechts één spoor beschikbaar was door de werkzaamheden; hierdoor moest ook gewacht worden op onderweg zijnde treinen. Rond 16:55 uur is de combinatie 9590 + defecte 8624 vertrokken en toen keerde het patroon weer terug.
Zaterdag 21 augustus 2021 - verwijderen westelijk brugdeel voetbrugtraverse boven de sporen 4 - 6
↑ ↑ ↑ ↓ ↓ ↓ Geldermalsen, 21 augustus 2021. Rond het tijdstip van 17:25 uur kwam (onder gunstige weersomstandigheden, licht bewolkt, droog en geen wind) het westelijk brugdeel van de voetbrugtraverse los van zijn oplegstoelen en kon iets opgetild worden, waarna voorzichtig afgezwenkt kon worden naar het parkeerterrein P&R, waarvan een gedeelte was af gezet. De operatie trok bekijks van toeschouwers. Ter plaatse is het brugdeel in vervoerbare stukken gesneden en afgevoerd. Een grote kraan van het bedrijf Barneveldse Kraan Verhuur klaarde de klus.
Geldermalsen, 21 augustus 2021. Ondertussen werden aan de oostzijde van het station de voorbereidingen getroffen om het oostelijke brugdeel van de traverse voor te bereiden voor verwijdering op maandag 23 augustus. De foto toont ook het inmiddels opgebouwde steigerwerk van de stationsentree waarvan de luifel hier opgebouwd zal worden en vrijwel dezelfde architectuur zal krijgen als aan de westzijde.
Maandag 23 augustus 2021 - verwijderen oostelijk brugdeel voetbrugtraverse boven de sporen 1 - 3
↑ Geldermalsen, 23 augustus 2021. Het oostelijk brugdeel van de voetbrugtraverse werd op deze maandag verwijderd. Rond 11:00 uur kwam de brug los van de oplegstoelen en werd voorzichtig afgezwenkt om op een diepladertruck geplaatst te worden. Bron: ProRail Regio Zuid/Fotografie Gerrit Serné. Met verleende toestemming voor publicatie op deze website.
↑ ↓ ↓ ↓ ↓ Geldermalsen, 23 augustus 2021. Het oostelijk brugdeel van de voetbrugtraverse werd op deze maandag verwijderd. Rond 11:00 uur kwam de brug los van de oplegstoelen en werd voorzichtig afgezwenkt om op een diepladertruck geplaatst te worden. Deze stond op de Genteldijk die de hele werkweek voor het verkeer was afgesloten. Vanwege de breedte werden eerst de “zijvleugels” losgebrand met een snijbrander om een veilig wegtransport te waarborgen. Het “convoi exceptionnel” zette zich rond 16:00 uur in beweging met twee begeleidingsauto’s. Links is de keerwand te zien van het perron langs spoor 1. Rechts het restaurant Eten & Drinken aan de Genteldijk.
↑ Geldermalsen, 23 augustus 2021. Einde van een tijdperk.
↑ → Geldermalsen, 23 augustus 2021. Na het uithijsen werden ook de trappen uit het trapportaal van het middenperron verwijderd en op het voorplein van de Genteldijk geplaatst waar het karkas later in stukken werd gesneden.
Zaterdag 28 augustus 2021 - derde spoor en spoor 7 voor Merwede Linge Lijn in dienst
↑ → Geldermalsen, 28 augustus 2021. Op deze zaterdag reden de treinen weer. De R-Net-treinen van vervoerder Qbuzz maakten voor het eerst gebruik van het vrij liggende derde spoor en kregen hun vaste haltering op kopspoor 7. Op beide foto’s van Mark Grootendorst is trein 7240 te zien met treinstel 6357, vertrek om 12:39 uur naar Dordrecht. Ook het werk aan de onderdoorgang Nieuwsteeg in Tricht kwam op tijd gereed; deze nieuwe tunnel onder het nu driesporige baanvak voor fietsers en voetgangers zal de komende maanden verder afgebouwd en ingericht worden. Ook op het station zullen de komende maanden nog diverse werkzaamheden afgerond worden, zoals het plaatsen van de oostelijke luifel en stationsentree, diverse trappen zullen nog betegeld worden en aan de voorpleinen zal nog het nodige straatwerk verricht worden. Ook wordt de laatste hand gelegd aan de overkapping van het middenperron met zijn glazen bedekking ter hoogte van de reizigerstunnel.
↑ → Geldermalsen, 28 augustus 2021. Trein 7242, treinstel 6354 staat op spoor 7 vertrekgereed naar Dordrecht, v: 13:09 u. Het RAWIE stootblok is een energieabsorberend remstootjuk. Deze stootblokken vangen de klap van een eventuele ‘aanrijding’ op en brengen zodoende de trein gecontroleerd tot stilstand. Bij dit type wordt gebruik gemaakt van hydraulische of mechanische schokdempers die een betere bescherming van mens en materiaal garanderen. Hiermee wordt de kans op slachtoffers en schade aan treinen, perrons en gebouwen bij een eventuele aanrijding, aanzienlijk beperkt. Meer informatie, kijk hier.
↑ → Geldermalsen, 28 augustus 2021. De daglicht doorlatende glazen perronoverkapping geeft een open structuur in de centraal gelegen tunnelhal onder het middenperron. De trappen worden nog verder afgewerkt wat pas mogelijk was na verwijdering van de voetbrugfunderingen. Linker foto vanaf tunnelvloer, rechter foto vanaf perronvloer.
↑ Geldermalsen, 28 augustus 2021. De perronoverkapping is bijna gereed.
↑ → Geldermalsen, 28 augustus 2021. De stationsentree met luifel aan de oostzijde langs spoor 1 wordt nog gebouwd.
↑ Geldermalsen, 28 augustus 2021. New look in Geldermalsen: vernieuwd station, nieuwe treinen, nieuwe railinfrastructuur. VIRM-treinstel 9516 passeert over spoor 5.
De eindsituatie
Na de werkzaamheden van de laatste grote buitendienststelling van augustus 2021 ontstaat in Geldermalsen per 28 augustus de definitieve eindsituatie. De nieuwe sporensituatie heeft voor- en nadelen.
De voordelen
Een betere benutting van niet meer gebruikte gronden en railinfra aan de westzijde van het station: sanering van oude rangeer- en opstelsporen en de oude laad- en lossporen.
Een efficiëntere indeling van het nieuwe emplacement; hierdoor minder kruis- of oversteekbewegingen van treinverkeer en daardoor een snellere treinopvolging. Meer treinverkeer mogelijk. Geen perronsecties meer van de perronsporen 3a/b en 4a/b van het eilandperron. De wisselverbindingen hierin vanuit spoor 2 en 5 zijn verwijderd.
Geen samenloopsporen met de treinen van de regionale vervoerder Qbuzz door een extra derde spoor en nieuw perron met kopspoor 7. Geen Linker Spoor meer rijden (2 keer per uur) tussen station Geldermalsen (oud spoor 4a) en Geldermalsen Aansluiting van de vertrektreinen naar Dordrecht; hierdoor extra capaciteiten voor het treinverkeer op de noord-zuid-as. De Qbuzz-treinen keren na een tijdelijk jaar van gebruik van spoor 3 weer terug naar het westelijker gelegen spoor 7. Hierdoor kan spoor 3 weer benut worden voor de “hoekom-verbinding”met crossplatform-overstap tussen de treinseries 6000 (s‘-Hertogenbosch Woerden) en 6900 (Tiel Den Haag Centraal) ten behoeve van overstappende reizigers naar/van Tiel in de relatie Tiel ’s-Hertogenbosch v.v.
Nieuwe en meer comfortabele reizigersaccommodaties met tunnel, liften en nieuwe, overdekte stationsentrees aan de oost- en westzijde. Niet overdekte voetbrugtraverse verwijderd. P&R en busdiensten volledig aan de westzijde. Groter lang parkeren-terrein.
Minder geluidsoverlast voor omwonenden door plaatsing geluidsschermen, vooral in Tricht (ten noorden van de Linge).
Geen gelijkvloerse kruisingen meer met het wegverkeer: onderdoorgangen ter plaatse van de verdwenen overwegen in de Lingedijk (lokaal autoverkeer en voetgangers/fietsers en Nieuwsteeg (voetgangers en fietsverkeer), nieuwe tunnel voor autoverkeer Randweg Tricht/Geldermalsen.
Spoor 6 is gebleven en te gebruiken als wachtspoor voor goederentreinen richting ’s-Hertogenbosch en Betuweroute richting Zevenaar/Duitsland.
Voor goederentreinen liggen de treinpaden naar het zuiden op doorkomsten om .25 en .55 over spoor 5. Naar het noorden om .04 en .34 over spoor 2 (om .00 en .30 als de treinserie 3900 Heerlen - Enkhuizen niet rijdt). Gebruik van de paden hangt af van het vervoersaanbod, frequenties en weekdagen.
De nadelen
Geen crossplatform meer voor reizigers van/naar westelijke Betuwelijn (oud 4a < > 3a). Voor een overstap een langere tijd nodig (via tunnel).
Korte kering Qbuzz-treinen op spoor 7 van 6 minuten is gebleven. Voor rijdend personeel geen toilet- of koffievoorziening binnen deze kering aanwezig.
Definitieve knip (doorkoppeling) van westelijke Betuwelijn (Dordrecht Geldermalsen) en oostelijke (Geldermalsen Tiel Arnhem) Betuwelijn. Hiervoor zou een overloopwissel nodig zijn in het hoofdspoor GH/GT tussen bijvoorbeeld wissel 523 en 533 in spoor 512). Met het verwijderen van (aansluit)wissel 45 kan ook geen gebruik meer gemaakt worden van de bestaande overloop 523-525 (was oude benaming wissel 47A/B). Of er ooit een goed doordacht plan is geweest voor een creatie van een tweede west-oost-corridor door Midden Nederland (Dordrecht Geldermalsen Tiel - Arnhem) als alternatief voor de route Den Haag/Rotterdam Utrecht - Arnhem is moeilijk te achterhalen. Vroeger was daar blijkbaar wel behoefte aan en natuurlijk is er de Brabantroute (Dordrecht Breda Tilburg ’s-Hertogenbosch Nijmegen Arnhem) ook nog.
Het weghalen van de overloop 161A/B komend uit Tiel vlak vóór Geldermalsen (in dubbelspoor EA en EN) is verwijderd. Voor uit Tiel komende treinen is alleen nog spoor 1 te bereiken langs het nieuwe zijperron. Andere (perron)sporen voor deze treinen zijn alleen bereikbaar bij Linker Spoor rijden vanaf Wadenoijen.
De vertrektreinen naar Tiel van spoor 4 (naar rechterspoor EN) maken tussen de wissels 575 en 577 nog gebruik van spoor CK/502 van de tegenrichting uit Zaltbommel. Hier had een kruisingsvrije fly-over de oplossing kunnen zijn voor een geheel conflictvrij treinverkeer. Of daar fysieke en budgettaire ruimte voor is/was, valt lastig te beoordelen. Dit kleine stukje tegenrichting berijden gebeurt 2 keer per uur.
De perrons zijn afwijkend van de rest op 213 meter uitgevoerd, dat is goed voor maximaal 12 bakken SLT-materieel. Alle andere perrons tussen Utrecht en ’s-Hertogenbosch/Tiel hebben de nuttige perronlengte van 270 meter; hierdoor is het niet meer mogelijk om bijvoorbeeld met 10 bakken VIRM in Geldermalsen te stoppen (bij versperringen o.i.d.). De bijsturing wordt hierdoor beperkt. De nuttige perronlengten van Geldermalsen vóór de ombouw waren (het hele spoor dus fase a + b): spoor 3: 550/560 meter en spoor 4: 540/545 meter (waarden verschillen vanwege positie seinen = zichtafstand tot die seinen).
Het eventueel gebruik maken van het middenspoor (wachten of keren) in Meteren is niet mogelijk, omdat dat spoor geen toegang heeft vanuit Geldermalsen.Richting zuiden is spoor 6 te Geldermalsen als wachtspoor voor goederentreinen bedoeld, richting noorden dus spoor 424 tussen Meteren Betuweroute Aansluiting Zuid (Mbtwaz) en Noord (Mbtwan).
Natuurlijk is over de nieuwe inrichting van station goed nagedacht. Echter, de inrichting lijkt gebaseerd op het huidige dienstregelingsmodel. Zoveel mogelijk ontvlechten van treinsoorten. Niet op incidentele bijsturingsmogelijkheden of wensen daarvoor. Het huidige dienstregelingsmodel is gebaseerd op “elke 10 minuten” een trein op de noord-zuidcorridor. Dat wil zeggen: 6 Intercitys per uur per richting en 6 sprinters per uur per richting. De opvolgtijden na passages van Intercity’s kon op 2 minuten gesteld worden bij vertrek van de sprinters (“er direct achteraan blokvrij vertrekken” na doorkomsten IC’s). Daarmee lijkt het model uitvoerbaar, waarbij de 2-sporigheid tussen Geldermalsen en Houten Castellum nog een beperkende factor is, zodat nog geen sprake is van volledige scheiding van alle treinsoorten. De uitbreiding naar viersporigheid is wel een toekomstplan. Verder bepaalt de enkelsporigheid tussen Wadenoijen en Kesteren nog altijd voor een belangrijk deel de dienstregeling in de Betuwe.
Samengevat: railinfra en treinverkeer lijken goed op elkaar afgestemd in het gewenste en beoogde dienstregelingsmodel, maar ingeval van bijsturing of toekomstige andere vormen van treinvervoer op de noord-zuidcorridor zijn er wel beperkingen. Een volledige viersporigheid tussen Utrecht en ’s-Hertogenbosch is dan de enige (radicale) oplossing.
Terug naar 1930
Bovenstaande geeft nog aanleiding terug te blikken naar het jaar 1930. Hoe zag het treinverkeer op de Betuwelijn er toen uit. Gérard van Teeffelen zette de oktoberdienstregeling van dat jaar in schema. Hieronder een overzicht. Er waren toen veel doorgaande treinen Dordrecht Nijmegen en de spoorlijn Amersfoort Nijmegen bestond ook nog (met internationaal treinverkeer over de Rhenense spoorbrug), maar dat waren andere tijden.
Samenstelling: Gérard van Teeffelen. Bron: Tabel 23 en 24 spoorboekje, oktober 1930. Vooral station Kesteren als draaischijf, al dan niet met overstappen of rechtstreeks in de verbindingen tussen Dordrecht, Nijmegen en Amersfoort valt op. Vooral het sneltreinpaar 42/43 in de ochtend en 47/48 in de middag/avond als een soort Intercity tussen Dordrecht en Nijmegen v.v. zal zeker in een behoefte voorzien hebben. De tractiesoorten van de treinen is niet vermeld, maar zal voornamelijk ook uit stoomlocs bestaan hebben. Uit het rijden op de weekdagen blijkt ook, dat de zaterdag nog een gewone werkdag was. En van een "'starre" uurdienst met gelijke minuutmomenten was op deze verbindingen helemaal geen sprake.
Bijzondere momenten
Af en toe zijn in Geldermalsen nog bijzondere treinen te zien, ofwel vanwege hun materieelsamenstelling ofwel wat ze vervoeren.
Geldermalsen, 28 november 2021. Op deze vroege zondagochtend reed materieel van het type SGM een slag in de treinserie 6900 Den Haag Centraal Tiel. Rond 08:30 uur werd de combinatie van tweerijtuigstel 2142 (achterop) en drierijtuigstel 2962 (voorop) aangetroffen in Geldermalsen op spoor 4 als trein 6925 naar Tiel. Het stationnement was in de dienstregeling opgerekt naar maar liefst 20 minuten (van 08:16 tot 08:36 uur in plaats van de gebruikelijke 8 minuten tot 08:24 uur) vanwege het enkelspoor rijden tussen Geldermalsen en Wadenoijen. De oorzaak hiervan is een langdurige buiten gebruik stelling van het EA-spoor wegens toestand van de baan: bij inspectie eerder werden de houten dwarsliggers van dit spoor afgekeurd. Het EN-spoor was een tijdje terug al vernieuwd. Te Geldermalsen moet dus eerst op de tegentrein (uit Tiel) gewacht worden die elkaar normaliter op het 2-sporige traject kruisen. Dit betekent voor de reizigers náár Tiel een reistijdverlenging van 12 minuten. Om niet dagelijks geconfronteerd te worden met vertragingen, werd de reistijdverlenging "voor het gemak" maar verwerkt in de dienstregeling. De kering in Tiel van de treinserie 6900 werd hiermee eveneens ingekort maar de vertrektreinen uit Tiel konden op het oorspronkelijke tijdstip vertrekken (om .23 en .53). De overstap in Tiel op de Arriva-treinen naar Arnhem is slechts een enkele minuut. Hoe lang deze infrabeperking duurt is nog niet bekend. De inzet van SGM bij NS loopt trouwens op zijn einde, maar staat los van de hier beschreven infrabeperking. Foto: Mark Grootendorst.
Op zondag 21 augustus 2022 werd loc 193 766 ingezet als hulploc en werd vanuit de Watergraafsmeer naar Geldermalsen gedirigeerd om daar paraat te staan voor hulpverlening aan de Nightjettrein waarvan de loc met tractieproblemen kampte en onderweg was via de Betuweroute (omgeleid wegens werkzaamheden Arnhem Utrecht). Rond 11:30 uur staat de loc op spoor 6 in Geldermalsen. Een Intercity werd om die reden vast via spoor 4 en Linker Spoor richting Meteren gestuurd, zodat het spoor vanaf de Betuweroute beschikbaar bleef voor het eventueel ophalen van de nachttrein. Uiteindelijk bleek de hulploc niet nodig en deze keerde na een kwartier onverrichter zake als losse loc weer retour Watergraafsmeer. Meer foto's van dit loctype, klik hier.