[0] [1] [2] [3] [4] [5] [6] [7] [8] [8A] [9] [10] [11] [12] [13] [14] [15] [16] [17] [18] [19] [20] [21] [22] [23] [24] [25] [26]

Zwolle Spoort

Station Zwolle krijgt per 9 december 2012 te maken met de indienststelling van de Hanzelijn, een nieuwe verbinding naar Lelystad en van daar aansluitend over de al bestaande en bekende Flevolijn via Almere naar de Randstad, met name naar Schiphol, Den Haag en Amsterdam. Bij Hattemerbroek takt deze nieuwe spoorlijn aan, respectievelijk af van de oude spoorlijn over de Veluwe naar Amersfoort (en verder naar Utrecht, Schiphol, Rotterdam en Den Haag). Hierdoor was de vervanging van de IJsselspoorbrug en de sporenlay-out ten zuiden van Zwolle noodzakelijk (zie pagina 5). De nieuwe verbinding “door de polder” (noordelijk en zuidelijk Flevoland) zal voor de nieuwe dienstregeling per 2013 een ander patroon van Intercityverbindingen met zich mee brengen, immers, er ontstaan nu meerdere wegen "naar Rome". Ook het emplacement van station Zwolle vraagt om infrastructurele aanpassingen en moderniseringen. Zo is een vierde perron gebouwd en wordt de reizigerstunnel vernieuwd en verlengd om de reizigersstromen goed te kunnen verwerken. Dit thema besteedt aandacht aan die veranderingen. Op deze pagina ligt de nadruk op enkele grote veranderingen in 2012. Daar begin ik mee. Spectaculaire bouw- en verbouwklussen, waarbij vooral de meerdaagse buitendienststellingen van een compleet station het meest “voelbaar” waren voor de passerende reiziger. Wie wat meer in infrastructuur is geïnteresseerd, ziet de ingrijpende veranderingen ademloos aan zich voorbij gaan. Ter vergelijking zijn foto’s opgenomen van het “vertrouwde Zwolle”, zoals dat jaren lang een vertrouwde aanblik gaf. Een boeiend station, dat als draaischijf mag gelden in het verkeer tussen de Randstad en noord-oost Nederland. Straks is Zwolle een modern spoorwegknooppunt geworden. Niets herinnert nog aan de oude NCS-spoortijd, nou misschien toch wel: in de stationsoverkapping is nog een kapspant herkenbaar van de oude stationskap. En het stationsgebouw zelf heeft de stoomtreinen nog meegemaakt. Hoe het was, is vastgelegd in beelden uit 2007, 2009 en 2011.

Mijn dank aan de fotoleveranciers: ProRail, Raymond Kiès, Henk Koster, Wim Mulders, Douwe Krijnen, Rob van Ee, Tom Luttekes en Erwin Voorhaar, die hun beeldmateriaal voor deze reportage beschikbaar stelden.

Treinverkeer station Zwolle in de zomer 2012 negen dagen aangepast.
Deze zomer reden er twee weekenden achter elkaar geen treinen van en naar Zwolle. In de tussenliggende vijf dagen reden er geen doorgaande treinen tussen Zwolle en ’t Harde. Ook in de herfst is een periode voorzien van drie dagen zonder treinverkeer van en naar Zwolle. Dat is de uitkomst van overleg tussen ProRail, NS en de andere vervoerders. De tijd wordt gebruikt om een vierde perron te bouwen zodat de Hanzelijn op 9 december kan worden opengesteld.

Oorspronkelijk was het plan om deze zomer vier aaneengesloten weken het treinverkeer in Zwolle stil te leggen. Om de kosten van ZwolleSpoort beter te beheersen is het project begin dit jaar opnieuw gefaseerd, waardoor de vier weken lange buitendienststelling niet meer nodig is.

Alternatief
In de zomer ging het om de weekeinden van 28 en 29 juli en 4 en 5 augustus waarop er van en naar Zwolle geen treinverkeer mogelijk was. Daarnaast was er van maandag 30 juli tot vrijdag 3 augustus geen treinverkeer tussen Zwolle en 't Harde (deel van het traject Zwolle-Amersfoort). Vanaf 23 tot 28 juli en van 6 tot en met 8 augustus konden reizigers te maken krijgen met gewijzigde aankomst- en vertrekperrons. In het weekend van 12 tot en met 14 oktober is er eveneens geen treinverkeer van en naar Zwolle. Op trajecten zonder treinverkeer worden door de vervoerders bussen ingezet. Ook kan er sprake zijn van andere reisroutes en langere reistijden.

In het weekend van 4 en 5 augustus 2012 vond het sluitstuk plaats van de werkzaamheden op het station Zwolle. De tunneldekken voor de in aanbouw zijnde reizigerstunnel werden met transportwagens ingereden. Dat gebeurde op dinsdag 31 juli. Station Zwolle sloot voor de tweede keer daarom haar deuren. Aannemer Dura Vermeer werkte in opdracht van ProRail aan het sluitstuk van de titanenklus. De sporen en perrons werden daarna weer op hun plek gelegd zodat op maandag 6 augustus het treinverkeer hervat kon worden.

In het weekend van 12, 13, en 14 oktober gaat station Zwolle nog een weekend dicht. Het nieuwe perron wordt dan aangesloten. Eind 2014 gaat de nieuwe reizigerstunnel open.

In de week voor de grote operatie is er dag en nacht door bijna tweehonderd man gewerkt aan de verbouwing van station Zwolle. Een groot gapend gat middenin station Zwolle werd gedicht door vier spoordekken van 1000 tot 1400 ton die succesvol op hun plek zijn gereden.

Meer ruimte op station Zwolle
De werkzaamheden zijn een belangrijke mijlpaal van het stationsproject dat in 2010 is gestart. Ze vormen het fundament voor een beter spoorknooppunt Zwolle. Zo is de bouw van het vierde perron nodig om extra capaciteit op het station te krijgen voor de komst van de Hanzelijn die op 9 december 2012 start.

Treinverkeer
Reizigers zullen straks gemak ervaren door het stationsproject, maar voorlopig is er nog enige hinder. Tijdens de werkzaamheden was het treinverkeer stil gelegd, er reden bussen van en naar station Zwolle. Er was een speciaal busstation voor gebouwd aan de zuidzijde van het station.

Dienstregeling
NS had een plan voor alternatief busvervoer opgesteld wat rekening hield met de wensen uit de omgeving. Zo werden er bussen ingezet voor doorgaande reizigers tussen het zuiden en noorden die vanaf 't Harde direct naar Meppel reden en Zwolle oversloegen.

ProRail zorgt voor 7000 kilometer spoor en beheert 397 stations. Over het spoor worden dagelijks circa 1 miljoen treinreizen gemaakt en rijden er ruim 350 goederentreinen met een gezamenlijke vracht van 115.000 ton goederen. Daarmee is het Nederlandse spoorwegnet een van de drukste van Europa. Er zijn 13 verkeersleidingsposten die het treinverkeer in Nederland aansturen. Bij ProRail werken 4000 mensen.

Bron: diverse persberichten van ProRail

Volg de werkzaamheden in Zwolle op de continu webcam, klik hier.

Meer informaties op de website van ProRail, klik hier.

Zwolle in 2012

De 8 foto's hieronder zijn van Raymond Kiès en zijn gemaakt op 26 mei. Daarna 3 foto's van ProRail gemaakt op 31 juli en 2 augustus.

Bouw vierde perron en reizigerstunnel.

Bouw vierde perron en reizigerstunnel vanuit een hoger perspectief. Links het voorbouwen van de vier spoordekken die samen het tunneldak zullen vormen van de nieuwe reizigerstunnel en op 31 juli ingeschoven zijn.

Spoordekken in aanbouw.

Fraaie overzichtsfoto met de uit 1995 stammende stationsoverkapping en op de voorgrond de in aanbouw zijnde spoordekken van de nieuwe reizigerstunnel.

Vierde perron in aanbouw, met bijbehorende sporen.

Kleurig doorkijkje voetgangersbrug.

Een toepasselijke ontmoeting als e-loc E189 285 (ES64 F4-285) met zijn ProRail-reclame "De Hanzelijn verbindt" op de zijwanden de verkeersleidingspost Zwolle passeert. De ProRail-post krijgt de besturing en controle van de Hanzelijn (tot Lelystad) er per 9 december 2012 officieel bij. Tijdens het proefbedrijf in 2012 zijn alle systemen uitvoerig getest.

Het spoorgebruik in Zwolle zal in december 2012 met de ingebruikname van de Hanzelijn veranderen. Jarenlang was spoor 1 het bekende spoor voor Intercitytreinen naar het westen (Amersfoort en verder) en spoor 3 naar het noorden (Groningen en Leeuwarden).

De vier spoordekken stonden ruim op tijd klaar op speciale transportwagens om achtereenvolgens op hun juiste plek ingereden te worden. Dat gebeurde op dinsdag 31 juli. Foto: ProRail.

De ingreep vond plaats in het hart van het station. In de weekeinden van 28 en 29 juli en 4 en 5 augustus was er van en naar Zwolle geen treinverkeer mogelijk. Daarnaast was er in de tussen liggende week van maandag 30 juli tot vrijdag 3 augustus geen treinverkeer tussen Zwolle en 't Harde (deel van het traject Zwolle-Amersfoort). Vanaf 23 tot 28 juli en van 6 tot en met 8 augustus konden reizigers te maken krijgen met gewijzigde aankomst- en vertrekperrons. Foto: ProRail, 2 augustus 2012. Meer foto's, klik hier.

Na het plaatsen van de spoordekken worden de sporen en perrons weer terug gebouwd. Foto: ProRail, 2 augustus 2012. Meer foto's, klik hier.


Ter vergelijking hieronder enkele foto's uit voorgaande jaren, zoals Zwolle jarenlang een vertrouwd beeld gaf. Achtereemvolgens beelden uit 2007, 2009 en 2011.

Zwolle in 2007

De 2 foto's hieronder zijn van Raymond Kiès en zijn gemaakt op 16 september.

Een lange Intercity, bestaande uit ICM vertrekt (aan de westzijde) uit station Zwolle in de richting Amersfoort. Het treindeel uit Groningen en het treindeel uit Leeuwarden zijn in Zwolle samengevoegd. De foto toont de trein van achteren gefotografeerd, achterop loopt een van de eerste gerenoveerde ICM-treinstellen (4013). Links bij de werkplaats niet alledaags bezoek: een class 58 en een eloc 1200 van ACTS.

E-loc 1747 is met een bijzonder klusje bezig, het rangeren met een voormalig TEE-treinstel, dat uit Canada is teruggekeerd. Het TEE-treinstel had toen nog zijn vaste plaats in Zwolle. Op de foto keert het terug tussen twee 1700'en en enkele ICL-rijtuigen (voor de beremming) in Zwolle; het was de dag ervoor aanwezig geweest op de open dag van de werkplaats Zaanstraat ter gelegenheid van het 75-jarig jubileum. Het emplacement is hier naar het westen gefotografeerd, met links achter de werkplaats. De trein rijdt ter hoogte waar in 2012 het vierde perron is gebouwd.

Zwolle in 2009

De 3 foto's hieronder zijn van Henk Koster en zijn gemaakt op 5 april.

Het emplacement Zwolle, gezien naar het westen met op de achtergrond links de werkplaats van NedTrain en op de voorgrond de beroemde boogbrug in beeld .Deze Hogespoorbrug over het spooremplacement van Zwolle, volgens het bestek bestemd voor voetgangers, handkarren en vee, werd gebouwd in 1883, en verbond de stad met het toen nog vrijwel volledig agrarische Schelle. Het ontwerp was van jhr. M.J. Schuurbecke Boeije, ingenieur in dienst van de Staatsspoorwegen. Deze paste voor de overspanning lensliggers toe, een constructie die door de Duitse ingenieur F.A. von Pauli omstreeks 1855 was ontwikkeld. Uit overwegingen van minimalisering van materiaalgebruik bedacht deze een vakwerkligger waarbij de krachten over de gehele lengte van de ligger min of meer gelijk zijn. Bij de Zwolse brug hebben de liggers een zuivere paraboolvorm, die met drie overspanningen van elk ongeveer 36 meter het emplacement overbruggen. Bijzonder is verder dat de brug, in tegenstelling tot veel andere kunstwerken uit die tijd, door een Nederlands constructiebedrijf, de firma H. Dalhuisen in Kampen is gebouwd. Ten behoeve van de elektrificatie van het spoor zijn de jukken en de landhoofden waar de brug op rust in de jaren vijftig verhoogd. Bruggen met deze constructie zijn in Nederland sporadisch gebouwd, en de brug bij Zwolle is de enige die nog rest. De brug is een Rijksmonument. (Bron: Wikipedia).
Hetzelfde fotostandpunt als de vorige foto, maar hier als detail ingezoomd.
Het emplacement Zwolle, gezien naar het oosten met de nieuwbouwkantoren Schellepoort. Zwolle kent van oudsher een grote variatie aan materieel in de treinen die het station aandoen, niet alleen vanwege de nabijheid van de vroegere lijnwerkplaats, maar ook door de veelheid van spoorlijnen die uit diverse richtingen in Zwolle samenkomen of vertakken. De Intercitylijnen naar/van Amersfoort, Groningen, Leeuwarden en Deventer/Arnhem, het Kamperlijntje en de laatste jaren sterk gegroeide lijn naar Emmen. Op de foto is VIRM, ICM en DM90 te zien, maar ook vrijwel alle elektrische locomotieven, oude en nieuwe series en dieselmaterieel waren en zijn in Zwolle te bewonderen (geweest). Wie kent ze nog: het elektrisch Materieel 1936, 1946, 1954, 1964 en SM90. De dieseltjes DE1 en 2, DE3 Plan U of de locomotieven van de series 1000, 1100, 1200 en 1300. Wie nog Mat.’64 wil fotograferen op de lijn naar Emmen moet snel snel zijn. In december 2012 wordt in het kader van de nieuwe concessieverlening deze als Vechtdallijn genoemde spoorlijn overgenomen door Arriva. En ook dan komt hier weer nieuw materieel te rijden, de elektrische versie van de GTW (Gelenk Trieb Wagen) van de Zwitserse fabrikant Stadler, klik hier.

Zwolle in 2011

De 13 foto's hieronder zijn van Raymond Kiès en zijn gemaakt op 28 mei. Wim Mulders maakte een foto van de plaquette op het eerste perron die herinnert aan de geschiedenis van de stationskap.

Het treindeel naar Leeuwarden staat als trein 10541 klaar voor vertrek om 13:20 uur uit Zwolle vanaf spoor 3a. Het Groningse en voorop lopende deel van deze in de Noord-oostverbinding lopende ICM-treinstellen is al enkele minuten eerder vertrokken. Sinds 1995 siert een nieuwe overkapping de sporen 1, 2 en 3, die de oude kap uit 1868 heeft vervangen. Aan het tweede perron wordt gewerkt aan een nieuwe perronkap. Met de komst van de Hanzelijn zal het splitsen en combineren in Zwolle verminderen, wanneer naar en van Groningen en Leeuwarden om en om over de nieuwe verbinding via Lelystad en Almere gereden gaat worden.

Vertrek van de trein uit de vorige foto. Deze passeert hier de tijdelijke voetgangersbrug die is gebouwd met toegangen naar de perrons en de stationsuitgang Schellepoort in verband met de bouw van de nieuwe reizigerstunnel.

Op het eerste perron In Zwolle herinnert een plaquette aan de geschiedenis van de kap. De tekst luidt:

1868 – 1995
In 1868 verrees dit stationsgebouw met een “moderne” ijzeren kap.

Na 125 jaar trouwe dienst in weer en wind maakten corrosie en vervorming vervanging van deze kap noodzakelijk.

Rechts van u in de nieuwe kap herinnert één van de oude sikkelspanten aan de stationskap van weleer. Dit spant is gemaakt van welijzer, dat werd gefrabriceerd door kruiselings opgestapelde ijzerstaven uit te smeden (aaneen te wellen) tot platen.

De smid smeedde ogen aan de trekstangen en bevestigde die met spie en contraspie in knoopplaten. Een stevige bovenrand werd verkregen door een bulijzer en een randplaat op elkaar te klinken. Samengestelde drukstaven geven het spant een levendig silhouet.

Foto: Wim Mulders, 9 oktober 2012.


Trap van de voetgangersbrug naar het vierde perron in aanleg.

Panorama op het oostelijk emplacement met de Hogespoorbrug. In deze richting de spoorlijnen naar/van Herfte Aansluiting ( - Emmen), Meppel (Groningen en Leeuwarden) en Deventer. Op de voorgrond de voorbereidende werkzaamheden voor de bouw van het vierde perron.

Ongeveer hetzelfde fotostandpunt als vorige foto.

Het bouwterrein in zijn volle omvang, gezien naar het westen. Op de achtergrond de werkplaats. Rechts komt het vierde perron. Op de voorgrond zijn de damwanden ingeheid ten behoeve van de ontgraving van de toekomstige reizigerstunnel.

Stationsuitgang, zijde Schellepoort, van de voetgangersloopbrug.

Panorama op het bouwterrein. In de achtergrond het kantorencomplex Schellepoort, genoemd naar de voormalige polder Oud Schelle, nu een buurt in Zwolle die deel uitmaakt van de wijk Zwolle Zuid.

Voetgangersbrug met Intercity 546 uit Groningen, voorop ICM-treinstel 4073, binnen komend op spoor 1, plm. 13:40 uur. In de verte de Hogespoorbrug. Links, achter de trap, liggen de perrons en kopsporen 13, 14 en 15 van de Emmerlijn.

Doorkijkje voetgangersbrug.

Het eerste en tweede perron in Zwolle, gezien en gefotografeerd vanaf de Hogespoorbrug. Intercity 743 naar Groningen vertrekt om 13:47 uur vanaf spoor 3, met voorop ICM-treinstel 4046.

Een VIRM-trein vertrekt om 13:48 uur als trein 3653 van het derde perron, spoor 6b. Rechts ICM-treinstel 4069 op spoor 5b. Links de sporenbundel naar de werkplaats. In 2012 is daar het vierde perron gebouwd.

Voetgangersbrug met de voorbereidende werkzaamheden voor de bouw van het vierde perron.


Herfte Aansluiting

Herfte Aansluiting (verkorting Hea) is de topografische spooraanduiding waar de spoorlijnen naar Meppel (verder naar Groningen en Leeuwarden) en naar Emmen splitsen, c.q. samenkomen. Het betreft een gelijkvloerse vertakking van twee dubbelsporige spoorlijnen ter plaatse met overloopwissels.

Met de intensivering van de treindiensten op beide spoorlijnen is Hea door ProRail aangemerkt als knelpunt met een overbelastverklaring. Dit wil zeggen, dat het baanvak tussen Zwolle en Herfte Aansluiting in 2013 aan de grenzen van zijn capaciteit zit.

ProRail heeft op 2 maart 2012 het tweesporige baanvak Zwolle - Herfte overbelast verklaard. Dat betekent dat het baanvak aan zijn maximale capaciteit zit en uitbreiding alleen mogelijk is als er uitbreidingen aan de infrastructuur plaats vinden. Op 11 juni 2012 werden over de situatie tussen Zwolle - Herfte schriftelijke kamervragen gesteld door de Christen Unie aan de minister. De minister heeft op 29 juni de vragen beantwoord. Volgens de minister zijn de verschillende vervoerders c.q. opdrachtgevers het niet eens over de beschikbare capaciteit op het betreffende baanvak. ProRail reageerde op een dergelijk geschil eerder met het overbelast verklaren van het baanvak. Dat er echter in de toekomst iets moet gebeuren om de capaciteit te vergroten is duidelijk. Dit kan een fly-over zijn bij de splitsing Herfte of een extra derde of vier sporen tussen Zwolle en Herfte om de treindienst geheel te ontvlechten.

Op bijgevoegde foto’s (Edward Bary, 20 september 2012) lijkt er niets aan de hand. Echter de knoop in Zwolle veroorzaakt elk kwartier op het baanvak druk treinverkeer met zeer korte treinopvolgingen. Per dienstregeling 2013 rijdt Arriva 4 keer per uur per richting Zwolle – Coevorden (- Emmen), NS Reizigers 4 keer per uur per richting Zwolle – Groningen en 2 keer per uur per richting Zwolle – Leeuwarden. Daarnaast worden goederenpaden gereserveerd.

In de rapportage van ProRail wordt een analyse gemaakt.

Om 09:52 uur passeert Intercitytrein 727 bestaande uit een ICM-vierwagenstel het knelpunt Herfte Aansluiting, even ten noorden van Zwolle. De trein is om 09:47 uit Zwolle vertrokken. Drie minuten later zal het Leeuwarden-deel voorbij snellen in dezelfde richting.

Om 09:59 uur kruisen te Herfte Aansluiting twee sneltreinen op de Emmer lijn elkaar. Links een plan V als trein 3827 naar Emmen, vertrokken uit Zwolle om 09:56 uur en rechts trein 3832 die in Zwolle zal aankomen om 10:04 uur. Zonder vertragingen past het allemaal net, maar ook niet meer dan dat. In 2013 wordt de dienstregeling op de tot Vechtdallijn omgedoopte spoorlijn door vervoerder Arriva vergroot met meer treinen. Dan zit het baanvak tussen Zwolle en Herfte op zijn maximale capaciteit.

Herfte Aansluiting. Twee druk bereden spoorlijnen maken deze vertakking tot spoorwegknelpunt. Een derde spoor of mogelijk uitbreiding tot een viersporigheid tussen Zwolle en Herfte lijkt noodzakelijk.


De Hanzelijn is klaar voor ingebruikname

Vanaf de nieuwe jaardienstregeling per 9 december 2012 komt de Hanzelijn tussen Zwolle en Lelystad in gebruik. De opening vindt plaats door Koningin Beatrix op 6 december. De voltooiing van deze ontbrekende schakel in het spoornetwerk wordt groots gevierd. Nadat Koningin Beatrix de lijn heeft geopend rijdt de koninklijke trein van Lelystad naar Zwolle met aan boord ook de president-directeur van ProRail, Marion Gout-van Sinderen, president-directeur van NS, Bert Meerstadt en de burgemeesters van de betrokken gemeenten en commissarissen van de Koningin van de provincies Flevoland en Overijssel.

De Hanzelijn biedt een snellere treinverbinding tussen noord-oost Nederland en de Randstad (Schiphol – Den Haag). Er zullen nieuwe Intercityverbindingen ontstaan.

Nadat medio oktober de laatste grote buitendienststelling op het station Zwolle had plaatsgevonden, namelijk ten behoeve van het aansluiten van de sporen van het nieuwe vierde perron op het bestaande emplacement is de railinfrastructuur voor de nieuwe treindienst klaar. Aan de reizigersaccommodaties op het station Zwolle, zoals de nieuwe, verbrede tunnel, wordt overigens nog twee jaar doorgewerkt.

Nieuwe stations Dronten en Kampen Zuid komen in dienst. Station Lelystad is aangepast.

De bouw van de Hanzelijn is ruim binnen de realisatieplanning gereed gekomen en – naar recent bleek – ook binnen de budgettering van het project als geheel gebleven. Onder directievoering van ProRail werd het tracé in zes jaar tijd gebouwd. Het project heeft ruim één miljard euro gekost. De lijn bestaat naast het spoor zelf uit 88 bouwwerken, zoals tunnels en viaducten en is 50 kilometer lang.

Vervoerder NS Reizigers kreeg voldoende tijd en ruimte voor instructieritten voor zijn machinisten en treinpersoneel, beheerder ProRail voor het testen van het beveiligingssysteem en opleiden van het bedieningspersoneel en ontwerper Movares voor de controles van de baantechnische installaties. Ook de Drontermeertunnel is uitgebreid beproefd. De Hanzelijn wordt bediend vanuit de verkeers- en treindienstleidingspost ‘Overijssel’ te Zwolle, tót Lelystad. De bestaande Flevolijn wordt bediend vanuit Post Amsterdam. Ter hoogte van Swifterbant zijn wachtsporen aangelegd ten behoeve van goederentreinen. Bij kilometrering 29,5 ligt de tunnel onder het Drontermeer. Het nieuwe, tweesporige tracé kent geen gelijkvloerse wegkruisingen. Op enkele plekken liggen overloopwissels.

ProRail blijft na de oplevering het beheer, de verkeersleiding en capaciteitsverdeling verzorgen, alsmede de centrale aansturing van de calamiteitenorganisatie en –afwikkeling.

De nieuwe baan is geschikt voor een snelheid van 200 km/uur, maar de dienstregelingssnelheid zal voorlopig beperkt blijven tot maximaal 140 km/uur onder het ATB-regiem. De seintechnische installaties zijn voor de toekomst geschikt voor het ERTMS-systeem. Proefritten met hogesnelheids ICE-treinstellen die onder dit regiem elders rijden hebben uitgewezen, dat de baan en bovenleidingsconstructie van de Hanzelijn de hoge(re) snelheden aan kunnen.

Op 28 oktober 2012 werd ik in de gelegenheid gesteld het nieuwe tracé te verkennen in het kader van de test- en proefritten en een onderzoek onder “proef”-reizigers. Dat leverde onderstaande beelden op (20 foto's).

SLT-treinstel 2615 op het nieuwe station Dronten.

Een korte stop op het nieuwe station Dronten. SLT-treinstel 2615 is op weg van Zwolle naar Lelystad.

Het nieuwe baanvak, gezien in de richting Lelystad.

Wachtsporen voor goederentreinen bij Swifterbant.

De nieuwe baan is inmiddels al goed ingereden met test-, proef- en opleidingstreinen. Vanaf 9 december 2012 kunnen de reizigers genieten van het polderlandschap.

Bij de nadering van Lelystad (op de achtergrond het opstelterrein) wordt een tegentrein gepasseerd, bestaande uit VIRM 8632.

Station Lelystad is verbouwd en aangepast aan de Hanzelijn.

Lelystad; proefrittrein SLT 2615 staat onder kap gereed voor de terugrit naar Zwolle.

SLT 2615 te Lelystad.

Lelystad is niet langer eindstation in de Flevopolder. Met de verlenging van de spoorlijn naar Zwolle door de Hanzelijn ontstaat een nieuwe dienstregelingstructuur met lange afstands IC-verbindingen met noord-oost Nederland vanaf de nieuwe dienstregeling per 9 december 2012.

Lelystad zal ook een belangrijk overstapstation worden voor de regio.

Op zondag 28 oktober werden enkele proefritten gereden met "proef"-reizigers aan wie naar hun ervaringen werd gevraagd. Met de beleving zat het wel goed....onder de uitgenodigde spoormensen.

En toen was er koffie met koek en snoep....

De nieuwe Hanzelijn kent geen gelijkvloerse wegkruisingen. Talrijke nieuw gebouwde viaducten verbinden de regionale wegen in de polder.

Swifterbant, wachtsporen, gezien in de richting Zwolle. De wachtsporen zijn ook voorzien van zogenaamde RIP's, railinzetplaatsen, waar onderhoudsmaterieel (rail-wegvoertuigen) in het spoor gezet kan worden, zoals links en rechts te zien is op deze foto.

In Dronten werd even het nieuwe station bewonderd door reizigers uit de spoorsector ProRail en NS Reizigers.

Drontermeerspoortunnel, zijde Lelystad, vanuit treinstel SLT 2615 richting Zwolle.

Drontermeerspoortunnel, zijde Lelystad, vanuit treinstel SLT 2615 richting Zwolle.

Kampen Zuid. De (oude) verbinding tussen Zwolle en Kampen zal vooralsnog blijven bestaan, hoewel er plannen zijn deze lijn om te bouwen tot tramlijn. Meer informatie hierover op Wikipedia, klik hier.

Op het station Zwolle wordt nog 2 jaar gewerkt aan de afbouw van de reizigerstunnel. De Hanzelijn komt op 9 december 2012 in dienst. Het nieuw gebouwde vierde perron en aansluiting daarvan op het emplacement is klaar. Voor de afwikkeling van het treinverkeer komt een nieuw spoorgebruik in dienst.


Opleiden en instructieritten voor de Hanzelijn

Voordat machinisten op een baanvak mogen rijden moeten zij een zogenaamd wegexamen afleggen waaruit blijkt dat de machinist voldoende kennis bezit van het baanvak om daar veilig op te kunnen rijden. Die zogenaamde wegbekendheid is een wettelijke vereiste. Normaal is het zo dat de machinist die gaat wegleren gewoon mee rijdt met een collega machinist die al wegbekendheid heeft op dat baanvak. Maar met de komst van de nieuwe Hanzelijn kon dat simpelweg niet omdat er nog geen trein reed.

Daarom ontwikkelde NSR een speciaal wegleerprogramma dat gestructureerd wegleren mogelijk maakte in de relatief korte tijd van enkele maanden.
Uit het machinistenkorps van Lelystad en Zwolle werden enkele collega’s als eerste opgeleid om als instructeur dienst te doen tijdens het wegleren. Deze collega-instructeurs zorgden op hun beurt er weer voor dat tussen juli en december 2012, bijna 800 machinisten zullen zijn opgeleid om de treindienst te kunnen rijden op de nieuwe Hanzelijn.
De overige machinisten die nog niet zijn opgeleid zullen na 9 december 2012 met de reguliere treinen meerijden zodat ook zij vertrouwd zullen raken met dit nieuwe baanvak.

Er werd een berekening gemaakt die liet zien dat er vanaf 9 december 2012, de dag van de eerste reguliere diensten op de Hanzelijn, ruim 600 machinisten nodig zijn om de dienst te kunnen uitvoeren.
Het daaraan gekoppelde wegleerplan voorzag er in dat op doordeweekse dagen met twee treinstellen Mat ’64 zowel vanuit Lelystad als Zwolle twee slagen werden gereden. Dit gebeurde zowel in de dagdienst 09:00 – 15:00 uur als in de late dienst tussen 13:00 – 19:00 uur. Er kwamen ook dagen voor dat er alleen in de dagdienst van 11:00 - 17.00 uur werd gereden. Per rit reden steeds drie machinisten mee. Per dag werden zo twaalf machinisten opgeleid. Gemiddeld werden er wekelijks rond de veertig machinisten afgeleverd. De nieuwe spoorlijn is ongeveer 50 kilometer lang, de rijtijd met een Intercity duurt 25 minuten, met een stoptrein (Sprinter) 31 minuten.

Alle wegleerritten zijn uitgevoerd met Mat’64-treinstellen onder treinnummer in de serie 82000. Meestal werd er vanuit Lelystad gekeerd op Zwolle Rgs maar er werd ook wel eens doorgereden naar station Zwolle.
De eerste rit was de zgn. oriëntatierit en werd als intercity afgelegd zonder stops op Dronten en Kampen Zuid. De tweede rit was de stoptreinrit en werden ook alle overloopwissel bereden en zag de machinist gelijk de daarbij behorende seinbeelden.

De volgende standplaatsen zijn opgeleid om voor 9 december 2012 op de Hanzelijn te kunnen rijden. Tussen haakjes het aantal machinisten dat is afgeleverd. Stand 1 november 2012.
Groningen (40), Leeuwarden (25), Zwolle (100), Lelystad Opstel (90), Amsterdam (100), Den Haag Centraal (95), Utrecht (75), Amersfoort (35), Rotterdam (40) en Hoofddorp Opstel (25).
Inmiddels zijn ook de standplaatsen Haarlem en Enkhuizen gestart met wegleren.

Voor hoofdconducteurs is er op standplaats informatie beschikbaar over de nieuwe Hanzelijn. Omdat zowel Dronten als Kampen Zuid zijn voorzien van vertreklichten is voor de hoofdconducteur de informatie beperkter en is wegleren zoals de machinist dat moet doen voor hen niet noodzakelijk.

Bron: deze gegevens zijn ontleend aan een interview met Bas van Heezik, instructiemachinist/UPH-instructeur NSR Hoofddorp Opstel.

Treinstel plan V 945 staat in Lelystad Centrum klaar voor een instructierit als trein 82062 over de Hanzelijn en zal vanaf Zwolle Rangeerstation (Rgs) weer terug rijden. Foto: Douwe Krijnen, 1 november 2012. Aan boord machinisten van de standplaatsen Haarlem en Enkhuizen die ook opgeleid worden voor de nieuwe spoorlijn.


Hanzelijn geopend door Koningin Beatrix op 6 december 2012

Op donderdag 6 december 2012 was het dan zover. De Hanzelijn werd officieel geopend door HMK Beatrix, in aanwezigheid van de directeuren van NS en ProRail respectievelijk Bert Meerstadt en Marion Gout-van Sinderen en de burgemeesters van Lelystad, Dronten, Kampen en Zwolle. De Koninklijke Trein bracht het gezelschap van Lelystad naar Zwolle. Op zaterdag 8 december mocht het publiek gratis de nieuwe lijn verkennen, waarna op zondag 9 december de nieuwe jaardienstregeling van start ging waarin de Hanzelijn een geïntegreerd en substantieel onderdeel werd van de nieuwe dienstregelingstructuur tussen de noordelijke en zuidelijke Randstad enerzijds en Noord en Oost Nederland aan de andere kant. In het NVBS maandblad Op de Rails, decemberuitgave 2012 wordt in een artikel van Hans Scherpenhuizen uitgebreid ingegaan op “De spoorwegdienstregeling 2013” die zich kenmerkt door een omvangrijke uitbreiding van het aantal treinverbindingen. De ruim vijftig kilometer nieuw spoor leidde tot ingrijpende mutaties, waardoor het de grootste wijziging is van het spoorboekje sinds 2007. Hieronder een selectie van foto's van diverse spoorfotografen die kou en sneeuw trotseerden om de gebeurtenis vast te leggen.

Het nieuw afgeleverde treinstel DDZ 7540 werd ingezet om een gezelschapstrein achter de Koninklijke Trein te rijden. Het treinstel kwam leeg van Haarlem naar Lelystad Opstel als trein 828105 (waar het even geparkeerd werd) om vervolgens als trein 28105/28106 vanaf Lelystad Centrum de retourrit naar Zwolle te rijden (Lelystad v: 11:30, Zwolle a: 12:23/v: 14:30 - Lls a: 15:04). Het materieel reed als lege trein 82106 van Lelystad weer terug naar Haarlem (15:18 - 16:30). Hier de doorkomst in Amsterdam Science Park, gefotografeerd door Bert Hollander in het vroege daglicht.

Het was even winter op de lang van te voren aangekondigde 6e december 2012 die de geschiedenis in zal gaan als de datum waarop Koningin Beatrix Nederlands nieuwste spoorlijn heeft geopend. In de tot drie rijtuigen verlengde Koninklijke Trein werd de openingsrit gereden in aanwezigheid van prominenten, burgemeesters van gemeenten langs de Hanzelijn, de directeuren van NS en ProRail en andere genodigden. De trein, bestaande uit e-loc 1751 + SR11 + SR10 + SR12 + e-loc 1732, rijdt hier in de polder tussen Swifterbant en Dronten, als trein 28403 op weg naar Zwolle. Foto: Rob van Ee.

De Koninklijke Trein als trein 28403 op weg naar Zwolle, hier gefotografeerd kort na vertrek uit Lelystad Centrum ter hoogte van het Opstelterrein in een winters tegenlichtzonnetje. Foto: Douwe Krijnen, 6 december 2012.

Naast de Koninklijke trein werd ook de gloednieuwe dubbeldekker DDZ 7540 ingezet om een trein voor genodigden te rijden van Lelystad naar Zwolle en terug. Het treinstel kwam leeg van Haarlem naar Lelystad Opstel als trein 828105 (waar het even geparkeerd werd) om vervolgens achter de Koninklijke Trein als trein 28105/28106 vanaf Lelystad Centrum de retourrit naar Zwolle te rijden (Lelystad v: 11:30, Zwolle a: 12:23/v: 14:30 - Lls a: 15:04). Het materieel reed als lege trein 82106 van Lelystad weer terug naar Haarlem (15:18 - 16:30). Ten behoeve van de veiligheid reed ook DBS-loc 6430 nog als losse schouwloc vooraf. Vanuit Zwolle gingen de DBS 6430 en de Koninklijke Trein (leeg) richting Amersfoort via de Veluwelijn. Foto: Douwe Krijnen, DDZ 7540 te Lelystad Opstel, 6 december 2012.

Het gloednieuwe treinstel DDZ 7540 werd een dag eerder, op 5 december, door Revisiebedrijf Haarlem "als bedrijfsvaardig" afgeleverde voor de treindienst. Het stel maakte zijn eerste kilometers ter gelegenheid van de opening van de Hanzelijn. Hier gefotografeerd te Lelystad Opstelterrein, kort na aankomst uit Haarlem en in afwachting van een te rijden genodigdenrit van Lelystad naar Zwolle vice versa als trein 28105/28106. Foto: Douwe Krijnen.

Lelystad Centrum, 6 december 2012. DDZ 7540 als extra trein 28105 naar Zwolle met aan boord genodigden ter gelegenheid van de opening van de Hanzelijn. Deze trein reed achter de Koninklijke Trein aan en vertrok om 11:30 uur. Foto: Douwe Krijnen.

Hanzelijn op de dag van de officiële opening, 6 december 2012, hier tussen Lelystad en Dronten. Foto: Douwe Krijnen.

Hanzelijn op de dag van de officiële opening, 6 december 2012, hier vlak voor Dronten. Foto: Douwe Krijnen.

Hanzelijn op de dag van de officiële opening, 6 december 2012, hier de passage te Dronten. Foto: Douwe Krijnen.

Hanzelijn op de dag van de officiële opening, 6 december 2012, hier tussen Kampen en Hattemerbroek Aansluiting/Hanzebrug. Foto: Douwe Krijnen.

Hanzelijn op de dag van de officiële opening, 6 december 2012, hier tussen Kampen en Hattemerbroek Aansluiting/Hanzebrug. In de verte aan de horizon doemt de rode Hanzespoorbrug al op. Foto: Douwe Krijnen.

Hanzelijn op de dag van de officiële opening, 6 december 2012, hier ter hoogte van Hattemerbroek Aansluiting/Hanzebrug, waar de Veluwelijn en Hanzelijn samenkomen, resp. splitsen. Uiterst rechts het invoegende, rechter spoor uit Amersfoort, uiterst links het uitvoegende spoor naar Amersfoort, dat met een tunnel de beide Hanzesporen kruist en daarna weer samenkomt met het andere spoor. Foto: Douwe Krijnen.

Hanzelijn op de dag van de officiële opening, 6 december 2012. De tweesporige IJsselbrug, ook wel de Hanzeboog genoemd. Foto: Douwe Krijnen.

Aankomst Koninklijke Trein in Zwolle. Foto: Erwin Voorhaar, 6 december 2012.

Zwolle, 6 december 2012. De Koninklijke Trein, nadat de majesteit de Hanzelijn officieel had geopend, kort na aankomst als trein 28403. Het materieel, met gasten die ook die kant opgingen, reed terug richting Amersfoort via de Veluwelijn als trein 28404. HMK Beatrix had verplichtingen elders en vertrok per auto. Foto: Tom Luttekes.

On Her Majesty's Secret Service; Koninklijk rijtuig SR10 in Zwolle. Foto: Erwin Voorhaar, 6 december 2012.

Het heeft Hare Majesteit behaagd…….tijd in te ruimen voor een wuivende groet aan de treinspotters en spoorwegliefhebbers in het zijgangpad van het rijtuig aan de niet-perronzijde, alvorens zij uitstapte aan de goede zijde. Ze was zichtbaar geamuseerd van de vele fotografen die vooral voor de niet alledaagse trein kwamen. Beide foto's: Erwin Voorhaar, Zwolle, 6 december 2012.

Indrukwekkende foto van de Koninklijke Trein onder de monumentale kap van station Zwolle. Foto: Erwin Voorhaar, 6 december 2012.

Het vertrek van Hare Majesteits Secret Service, de Koninklijke Trein uit Zwolle als trein 28404 richting Amersfoort na de openingsrit over de Hanzelijn vanaf Lelystad. Het materieel wordt weer in de loods in Amersfoort opgeborgen. Foto Tom Luttekes, 6 december 2012.

De Koninklijke Trein vertrekt uit Zwolle als trein 28404 richting Amersfoort na de openingsrit over de Hanzelijn. Foto: Tom Luttekes, 6 december 2012.

Zwolle, 6 december 2012. Treinstel DDZ 7540 keerde als trein 28106 weer terug naar Lelystad. (Zl v: 14:30 - Lls a: 15:04). Het stel staat hier geparkeerd op spoor 3b in afwachting van de terugkeer van de genodigden bij de opening van de Hanzelijn. Foto: Douwe Krijnen.

Lelystad, 6 december 2012. Treinstel DDZ 7540 na aankomst uit Zwolle. Het materieel reed als lege trein 82106 van Lelystad weer terug naar Haarlem (Lls v: 15:18 – Hlm a: 16:30). Foto: Douwe Krijnen.

Lelystad, 6 december 2012. Treinstel DDZ 7540 na aankomst uit Zwolle. Het materieel reed als lege trein 82106 van Lelystad weer terug naar Haarlem (Lls v: 15:18 - Hlm a: 16:30). Foto: Douwe Krijnen.


Zwolle in 2013

Ook in 2013 zullen wij de verbouwing van station Zwolle in beeld en tekst nog blijven volgen. De foto's zijn weer van Raymond Kiès. Te beginnen met enkele winterse plaatjes op 12 januari 2013, het begin van een periode van anderhalve week met sneeuw en vorst.

Zwolle, 12 januari 2013. DM90-treinstel 3412 keert op spoor 9b voor de retourrit naar Nijverdal West. Foto: Raymond Kiès.

Zwolle, 12 januari 2013.Links ICM 4093 op de kop van Intercity 12728 naar Den Haag Centraal (via Hanzelijn en Schiphol) op spoor 5, v: 09:15 uur. Rechts op spoor 6 staan ICM 4078 en 4235 als trein 12525 naar Leeuwarden klaar voor vertrek om 09:23 uur naar Leeuwarden. Foto: Raymond Kiès.

Zwolle, 12 januari 2013. ICM 4071 loopt achterop in trein 725 die om 09:17 uur van spoor 7 zal vertrekken. Foto: Raymond Kiès.

Zwolle, 12 januari 2013. DM90-treinstel 3412 vertrekt als trein 17925 om 09:19 uur van spoor 9b naar Nijverdal West. Medio 2013 zal deze trein weer Enschede als eindbestemming hebben wanneer in Nijverdal de knip niet meer nodig is vanwege het gereedkomen van het Combiplan Nijverdal, de bouw van een tunneltracé. Meer informatie op de website van ProRail, klik hier. Foto: Raymond Kiès.

Zwolle, 12 januari 2013. Rangeerloc 704 brengt DDZ-treinstel 7506 terug naar opstelterrein Zwolle Rangeer, nadat het stel een wasbeurt heeft gehad. Foto: Raymond Kiès.

Zwolle, 12 januari 2013. DDAR-treinstel 7829 loopt als trein 5641 uit Utrecht in Zwolle binnen om 13:39 uur. Op de voorgrond een DM90-treinstel in de dienst naar Kampen. Deze spoorlijn blijft nog enkele jaren door NS Reizigers verzorgd worden. Foto: Raymond Kiès.

Zwolle, 12 januari 2013. DM90-treinstel 3415 staat klaar voor vertrek als trein 17943 om 13:49 uur van spoor 9b naar Nijverdal West. Vanaf 8 april 2013 zal deze trein weer Enschede als eindbestemming hebben wanneer in Nijverdal de knip niet meer nodig is vanwege het gereedkomen van het Combiplan Nijverdal, de bouw van een tunneltracé voor trein- en wegverkeer. Meer informatie op de website van ProRail, klik hier. Foto: Raymond Kiès.

LEGO'en met betonelementen op station Zwolle

Persbericht ProRail, 17 oktober 2013

Gepubliceerd op: donderdag 17 oktober 2013

De vernieuwing van station Zwolle staat deze herfst in het teken van betonnen bouwstenen. De trapopgangen voor de nieuwe tunnel worden voorzien van een betonnen basis. Daarnaast legt ProRail betonnen liggers die het dak vormen van een deel van de perrontunnel.

Voor reizigers tussen Zwolle en Raalte en Zwolle en Olst rijden door de werkzaamheden van 19 tot en met 24 oktober geen treinen maar bussen. Tot en met 27 oktober zullen overige treinen soms vanaf andere perrons vertrekken en aankomen. Zie voor meer informatie daarover ns.nl. Er is samen met de vervoerders bewust voor de herfstvakantie gekozen omdat er dan minder reizigers zijn.

Herfstvakantie

Deze vakantieperiode werkt ProRail negen dagen non-stop aan de reizigerstunnel. Aannemer K. Dekker plaatst op perrons twee, drie en vier betonelementen in de uitsparingen voor de nieuwe trapopgangen. Dit vormt de constructie waar straks de trappen en roltrappen in komen. Het maken van deze constructie is weer een belangrijke stap vooruit in de bouw van de perrontunnel.

Liggers

Op een deel van de nieuwe perrontunnel liggen sinds de zomer van 2012 sporen en perrons. Maar een ander deel is over een lengte van circa vijftig meter nog een open bouwkuip. Komende vrijdag wordt gestart met het inhijsen van betonnen liggers van 20 meter lang die deze kuip een dak geven. In totaal komen er 18 liggers. Ze worden verder verstevigd door het gieten van beton tussen de 18 elementen in.

Houten perronkapjes

Naast beton, wordt ook gewerkt met hout. De tijdelijke sluiting van de perrons grijpt ProRail aan om nog twee houten perronkapjes te plaatsen. De twee extra schuilgelegenheden komen te staan op perron twee (spoor 3-5) en drie (spoor 6-7), tussen de bouwkuipen. Vanwege de werkzaamheden aan de nieuwe reizigerstunnel zijn stukken perronkap weggehaald. Deze stonden de bouw in de weg. Na het voltooien van de tunnel komen de perronkappen terug.

Vervolg

Na de herfst gaat aannemer Dekker verder met het maken van de trapopgangen van de perrons naar de tunnel. Tegelijkertijd werkt aannemer Dura Vermeer verder aan de ruwbouw aan de zuidzijde van de tunnel.

Vernieuwing station Zwolle

Met project ZwolleSpoort werkt ProRail aan de vernieuwing van station Zwolle. Om het groeiende reizigersaantal aan te kunnen krijgt station Zwolle een ruim opgezette perrontunnel die minstens driemaal zo groot wordt als de oude. Daarnaast wordt in de toekomst ook het spoor op en rondom Zwolle vernieuwd.

ProRail is momenteel bezig met de grootste stationsverbouwing sinds het bestaan van de spoorwegen. Omdat het treinverkeer is toegenomen, zijn bestaande stations uit hun jasje gegroeid. Daarom maakt ProRail nu op tal van stations meer ruimte en comfort voor reizigers, om de groei van het treinverkeer nu en in de toekomst te faciliteren. ProRail bouwt ruimere traversen, langere perrons, liften, roltrappen, wachtruimtes, nieuw meubilair en fietsenstallingen. Op dit moment zijn er verschillende grote en kleine stations in verbouw zoals Amsterdam, Arnhem, Gouda, Delft, Utrecht, Den Haag, Rotterdam, Breda en Zwolle. Meer weten over werken aan het spoor? Kijk op www.prorail.nl/werkaanhetspoor

Impressie nieuwe situatie station Zwolle. Bron: ProRail.


Zwolle in 2014

In 2014 werd verder gewerkt aan de afbouw van de nieuwe reizigerstunnel en de inrichting van de perrons.

De huidige houten, overdekte wachtruimtes op de perrons 2, 3 en 4 in Zwolle zien er best aardig uit. En ze worden goed gebruikt. Maar als straks de echte perronkappen, vernieuwd en al, weer boven de perrons hangen, dan staan reizigers echt weer droog in Zwolle. In het weekend van 23 en 24 augustus 2014 heeft ProRail 185 meter nieuwe perronkap plaatsen. De nieuwe perronkapdelen lagen op tijd klaar om opgehesen te worden in Zwolle. Vanwege de bouw van een nieuwe reizigerstunnel moesten er eerst perronkappen verdwijnen. De bouw is nu vergevorderd. Het terugplaatsen van nieuwe perronkappen heeft - naast beschutting voor reizigers - dan ook als doel de nieuwe tunnelingangen weer droog te houden. Dan kan ook de afwerking en verdere aanleg van technische installaties plaatsvinden. Tien stalen perronkapdelen tot veertien meter lang en maximaal 10.000 kilo zwaar werden boven de perrons 2 en 3 op hun plek gehesen. Tijdelijk waren er op dat moment minder sporen en perrons beschikbaar zijn voor het treinverkeer. Veel treinen reden dan ook van andere perrons in dit weekend. Op de trajecten Zwolle - Raalte, Zwolle - 't Harde en Zwolle - Lelystad reden er wel treinen, maar minder. NS zette bussen in waar dat nodig was. Dat verschilde per dag op deze drie trajecten. De volgende perronkap volgt in december 2014 op perron 4 (spoor 9-10) en eind 2015 is dan alles klaar. De perrons hebben dan ook nieuwe wachthokjes, bankjes, zitpoefen en tegels. De tunnel kan medio 2015 al in gebruik worden genomen. Na de werkzaamheden aan het station zelf, werkt ProRail verder aan vernieuwing en uitbreiding van de sporen rond station Zwolle. De foto is van fotograaf Stefan Verkerk in opdracht van ProRail en werd op 13 augustus 2014 gemaakt.

Zwolle, 22 augustus 2014. Opbouw van kranen. Foto: Bertus Kers.

Zwolle, 22 augustus 2014. Opbouw van kranen. Foto: Bertus Kers.

Impressies van de perronkappen en nieuwe reizigerstunnel in de eindsituatie. Bron: ProRail.

Perronkapelement, gereed op de bouwplaats, enkele weken voor de plaatsing tijdens het weekend van 23/24 augustus 2014. Foto: ProRail.

Station Zwolle heeft weer nieuwe perronkappen gekregen. De witte gevaartes lagen op 5 december 2014 al te wachten op het bouwterrein tot ze in het wekend van 13 en 14 december op hun plek werden gehesen. Deze secties met een totaal van 200 meter werden op het vierde perron bij spoor 9/10 geplaatst door twee enorme telekranen, waar ze de nieuwe perronkap vormen. Bijna alle perrons op station Zwolle zijn dan weer overkapt. Ook werd in hetzelfde weekend een stalen liftconstructie in de tunnel gehesen. Om het werk goed en veilig te kunnen doen, was het vierde perron met bijbehorende sporen (9 en 10) niet te gebruiken. Daarom reden er bussen in plaats van treinen op zaterdag 13 december tussen Zwolle-Heino-Raalte. Ook sommige treinen kwamen aan en vertrokken van andere perrons. Foto: ProRail.


Zwolle in 2015

Op station Zwolle werd vrijdagmorgen vroeg rond 08:15 uur, 26 juni 2015, de nieuwe reizigerstunnel feestelijk in gebruik genomen. Of het nou de lichtinval is, de fraaie mozaïektegeltjes of gewoon het geheel: de tunnel valt in de smaak, vooral omdat er veel ruimte is, roltrappen en een prima verlichting. ProRail's President-directeur Pier Eringa, gedeputeerde Bert Boerman van de provincie Overijssel, wethouder Ed Anker van de gemeente Zwolle en regiodirecteur Ineke van Gent van NS drukten op 'de openingsknop'. Momenteel maken ongeveer 47.000 reizigers per dag gebruik van de tunnel en dat groeit naar verwachting naar 100.000 in 2030. De officiële openingshandeling bestond uit de uitvoering van een speciaal voor de opening geschreven lied door het Kameroperahuis in Zwolle. Een operazangeres met een 50-koppig koor bracht het lied ten gehore. De vertegenwoordigers van de samenwerkende partijen drukten daarna op een knop waarop een lichtshow startte. Een lichtshow die gebruik maakte van de permanente LED-verlichting van de tunnel. Daarna klonken er nog felicitaties voor de reizigers via de omroep door de president-directeur. Met ongeveer 612.000 manuren bouwde een ploeg van 120 bouwvakkers en spoorwerkers in circa 3 jaar tijd de daadwerkelijke tunnel die uiteindelijk ongeveer 35 miljoen kilo weegt. De tunnel bevat 10.000 vloertegels, 3,2 miljoen mozaiektegels, 12 perronopgangen met roltrappen, waarvan er 2 later openen wanneer het busperron ook is afgerond. De tijdelijke noodbrug zal gesloopt worden. Bron: Nieuwsbericht ProRail. Hieronder een impressie in de vroege uurtjes.

Foto’s: ProRail, fotograaf Stefan Verkerk.

Na bijna 5 jaar trouwe dienst is de loopbrug op station Zwolle op zondag 26 juli 2015 weggehaald. Met twee enorme hijskranen vloog 280.000 kilo aan staal door de lucht. Het treinverkeer werd tijdens de werkzaamheden stilgelegd, met uitzondering van het Kamperlijntje, dat ver genoeg van het werk verwijderd ligt. Reizigers op station Zwolle hebben een nieuwe reizigerstunnel teruggekregen, die precies een maand eerder in gebruik kwam, op.26 juni (foto's hierboven). Bron: Nieuwsbericht van ProRail op 27 juli 2015. Foto’s: ProRail, fotograaf Stefan Verkerk.

De toekomst van station Zwolle: 2015 - 2021

Met de opening van de reizigerstunnel op station Zwolle is er voor reizigers een flinke verbetering gekomen in overstapmogelijkheden en comfort. Maar het zal zeker niet de laatste verandering zijn. Komende jaren gaat het spooremplacement volledig op de schop. Het wordt slimmer ingericht en uitgebreid. Ook krijgt spoorknoop Zwolle met Syntus een nieuwe reizigersvervoerder naast NS en Arriva.

Vervoerders

De sporen in Zwolle worden intensief gebruikt. Het station wordt als tweede knooppunt van Nederland gezien vanwege de grote hoeveelheid verbindingen in de reizigersdienst. Daarnaast is het ook een vaste route voor bepaalde goederenvervoerders en een uitwijkroute voor internationaal reizigersverkeer (met gebruikmaking van de Hanzelijn en de IJssellijn naar/van Deventer). Met de komst van Syntus vanaf eind 2017 rijden er standaard drie verschillende reizigersvervoerders op allemaal verschillende trajecten rond Zwolle. Dat komt op steeds meer stations voor. In Arnhem en Zutphen rijden bijvoorbeeld ook drie reizigersvervoerders.

Verbeteringen

Het is dan ook goed te weten dat vanaf 2017 de vervoerders al kunnen gaan profiteren van een nieuwe inrichting en verbetering van het spooremplacement. Ze rijden dan meer onafhankelijk het station Zwolle in en uit en kunnen dus meer gelijktijdig vertrekken. Zo kunnen de overstapmogelijkheden voor reizigers verbeterd worden. In de jaren daaropvolgend worden bijvoorbeeld de eerste kilometers van het spoor van Zwolle naar Meppel verdubbeld, wat opnieuw meer mogelijkheden biedt. De treinen rijden daardoor nog betrouwbaarder volgens dienstregeling en er is ook weer meer treinverkeer mogelijk. Bovendien wordt de opstelcapaciteit (parkeerplaatsen) voor treinen uitgebreid. Naar verwachting is dit in 2021 afgerond.

Investeringen

Daarnaast worden ook het traject Zwolle-Kampen en Zwolle-Wierden geëlektrificeerd. Eind 2017 kunnen dan alle reguliere reizigerstreinen in Zwolle 'onder de draad' rijden. Op en rond station Zwolle zelf wordt in het kader van de plannen voor Spoorzone Zwolle ook flink gewerkt. Zo verplaatst de gemeente Zwolle de bushalte naar de andere zijde van het station. Daarvoor is ook een busbrug over het spoor van station Zwolle gepland. De bussen komen dan aan op een busperron, waar de nieuwe reizigerstunnel in Zwolle reeds op is voorbereid.

Korte termijn

Komende maanden wordt er overigens nog doorgewerkt op het station zelf. Bedoeling is in de loop van dit jaar de winkels te openen in de reizigerstunnel en een permanente video-installatie in gebruik te nemen bij wijze van kunstobject. Ook zal op 26 juli de tijdelijke traverse worden weggetakeld en worden de perronkappen verder afgewerkt. In de nieuwe reizigerstunnel vinden ook nog kleine restwerkzaamheden zoals aan tegel- en voegwerk plaats.

Bron: Nieuwsbericht van ProRail dd. 26 juni 2015

Stationsgebied Zwolle, medio september 2011. In 2021 zal dit er anders uit zien. Foto: ProRail - Your Captain Luchtfotografie.


Treinen en onderzoek bij publieksdag '150 jaar spoor in Zwolle'

Persbericht ProRail, 4 juni 2014

Gepubliceerd op: woensdag 4 juni 2014

Zwolle vierde op zaterdag 7 juni 2014 het feest, dat het 150 jaar geleden op het spoor werd aangesloten.

Wanneer komende zaterdag 7 juni de publieksdag wordt gehouden om te vieren dat Zwolle 150 jaar is aangesloten op het spoor, zal er divers oud en nieuw spoormaterieel te zien zijn. Er wordt zelfs een heuse nieuwe Zwolse locomotief onthuld. Deze gratis dag voor jong en oud wordt van 10 tot 16 uur gehouden op diverse locaties rond het station.

Publiekstrekkers zijn onder andere vier locomotieven (Belgische, Franse en Duitse makelij) uit onder andere 1966 van het Zwolse spoorbedrijf LOCON en een Plan U treinstel 121 uit 1961 van stichting Historisch Dieselmaterieel. Het treinstel deed ooit dienst tussen Zwolle en Emmen. De trein en locomotieven zullen van binnen te bekijken zijn. Ze staan op het spooremplacement parallel aan de Deventerstraatweg in Zwolle. Te bereiken per voet en fiets.

Historisch Onderzoek

De opleiding Mobiliteit van Hogeschool Windesheim heeft ter ere van de 150e verjaardag van het spoor in Zwolle een historisch onderzoek gedaan naar de ontwikkeling van het spoor in de Hanzestad. Het onderzoek zal voor het eerst op locatie 'NedTrainloods' ter inzage liggen tijdens de publieksdag deze zaterdag. De onderzoekers wisten tal van wetenswaardigheden naar boven te halen. Ook over Zwolle als onderdeel van het totale Nederlandse spoor dat dit jaar 175 jaar bestaat. De viering in Zwolle is een van de eerste grote evenementen in dat kader.

Praktisch (zie ook de brochure hieronder)

Deze dag wordt gratis aangeboden met behulp van tal van vrijwilligers en Zwolse organisaties. Het wordt georganiseerd door NS, ProRail, gemeente Zwolle en de provincie Overijssel. Parkeren kan bij parkeergarages Lubeckplein en Stationsplein. Geadviseerd wordt per fiets of openbaar vervoer te komen. Alle locaties liggen op maximaal 10 minuten lopen van elkaar.

Programma (zie ook de brochure hieronder)

De publieksdag opent 10 uur de deuren en kent een doorlopend programma. Er zijn echter een aantal activiteiten aan tijd gebonden: