recent

Bello Festival – 17 en 18 september 2016

40 jaar Historische Driehoek tussen Hoorn - Medemblik – Enkhuizen

Inleiding

Op 17 en 18 september 2016 stond het Bello Festival in het teken van veertig jaar Historische Driehoek, de vervoers- en dagtochtverbinding per stoomtram, boot en trein tussen Hoorn, Medemblik en Enkhuizen vice versa.

Met locomotief 7742 Bello en andere historische locomotieven werd gedurende dit weekend een intensieve dienstregeling uitgevoerd tussen het tramstation Hoorn SHM en Medemblik.
Maar er gebeurde meer: de Historische Driehoek werd helemaal compleet met oud historisch materieel en de historische veerboot Friesland verbonden. Het was mogelijk op beide dagen mee te reizen met een historische stoomtrein op de spoorlijn tussen Hoorn SHM en Enkhuizen waar doorgaans alleen de NS-treinen rijden. Daarvoor werd een extra gastoptreden ingezet met een reizigerstrein getrokken door twee grote stoomlocomotieven, de 23 071 en 23 076 van de Veluwsche Stoomtrein Maatschappij (VSM) die daartoe speciaal van depot Beekbergen naar Hoorn waren overgekomen. Deze pendeltrein bestond uit rijtuigen type Materieel ’24 met een loc voor en achter. Tussen Enkhuizen en Medemblik v.v. maakte de historische veerboot Friesland extra vaarten. Op zaterdag kwam nóg een gast op bezoek: een excursietrein van de Stoomstichting Nederland vanuit Rotterdam, getrokken door de grootste stoomlocomotief van Nederland, de 01 1075, ooit bij de Duitse spoorwegen actief.
Voor de kinderen waren er extra activiteiten onderweg tijdens de Speurtocht Stoomsafari; ze kregen een speciale reiskoffer mee.

Alle reden om een dag van dit historische evenement mee te maken, waarbij mijn keuze viel op zondag 18 september. Opnieuw een stralende nazomerse dag waarvan er zovele in september al waren.
Maar eerst wat achtergronden.

Achtergronden

De steden Hoorn, Medemblik en Enkhuizen, alle drie parels aan het IJsselmeer, kennen een rijke historie. Zo is de geschiedenis van de Verenigde Oostindische Compagnie, kortweg VOC, in Enkhuizen nog duidelijk zichtbaar. De VOC was in de 17e en 18e eeuw de grootste handelsonderneming ter wereld die met zijn prachtige schepen naar Aziatische landen reisde om handel te drijven. Door de gunstige ligging aan de Zuiderzee (het latere IJsselmeer) was het aantrekkelijk om hier een ‘Kamer’ van de VOC’ te vestigen. De Drommedaris, de verdedigingstoren aan de haven, en het centrum met de historische panden herinneren nog aan deze welvarende tijd.

Vanzelfsprekend kan de watersporter hier zijn hart ophalen. De moderne jachthavens zijn van alle gemakken voorzien en een uitstapje naar het centrum is zo gemaakt. Het is dan ook niet zo gek dat veel schepen van de bruine vloot hier hun thuishaven hebben.

De Westfriese Waterweken, de Klipperrace en het Jazzfestival zijn een greep uit de vele evenementen die ieder jaar in en om de haven worden georganiseerd. Ook aan cultuur is geen gebrek. In het Zuiderzeemuseum tonen ambachtslieden hun werk en krijg je een indruk van het leven aan zee. Ook het Flessenscheepjesmuseum, Visserijmuseum en het Enkhuizer Almanakmuseum zijn een bezoekje waard. Gezinnen met jonge kinderen mogen Sprookjeswonderland zeker niet overslaan!

Ook Medemblik en Hoorn kennen kennen een waardevolle historie met een groot aantal bezienswaardigheden.

Het museum Stoomtram Hoorn – Medeblik komt voort uit de Tramweg Stichting die zich ten doel stelde railerfgoed op te speuren, te restaureren en waar mogelijk weer bedrijfsvaardig in dienst te stellen. "Het wil de geschiedenis van de stoomtram in Nederland bewaren op basis van een collectie met de bijbehorende kennis die daartoe op museale wijze wordt verzameld, beheerd, behouden en gepresenteerd. Die collectie en kennis worden primair ingezet om een authentieke Hollandse historische reisbeleving aan te bieden aan een breed publiek op een educatief verantwoorde wijze", zo valt te lezen in de museale doelstellingen.
Het museum maakt gebruik van het voormalige goederen- en rangeeremplacement van station Hoorn. De eerste ritten met museummaterieel werden hier op 23 mei 1968 gemaakt. Hiervoor werd gebruikgemaakt van de locs 18 en 30 met NS-Blokkendoosrijtuigen. Ter gelegenheid van het veertigjarig jubileum werden op 1 mei 2008 deze ritten met dezelfde materieelsamenstelling herhaald.
In de daarop volgende jaren ontwikkelde zich het museale en toeristische stoomtrambedrijf zoals dat momenteel bestaat.

Kijk op deze website ook naar mijn foto’s uit 1969, klik hier.

Het starten in 1976 van de bootdienst in combinatie met de reeds bestaande stoomtram tussen Hoorn en Medemblik bleek een gouden greep. Het product Historische Driehoek was geboren. Het bleek de opmaat naar verdere groei. Niet alleen van het aantal bezoekers aan de Museumstoomtram, maar ook voor het toerisme in de regio. In de veertig jaren die volgden maakten letterlijk miljoenen bezoekers van de verbinding gebruik. Doordat de Stoomtram Hoorn - Medemblik met de Historische Driehoek niet alleen lokaal maar met name regionaal een toeristische functie uitoefent, wordt een opvallende rol in het toerisme in Noord-Holland vervuld.

Met 40 jaar tijdreizen door de Historische Driehoek werd het tijd voor een feestje: de complete driehoek met historische transportmiddelen verbinden. De jubileumviering werd de hele zomer 2016 onder de aandacht gebracht met voordeelacties en aanvullend vervoer naar de musea waarmee wordt samengewerkt. en werd in september feestelijk afgesloten met een tweedaags Bello Festival.

Op weg naar Hoorn

Vanuit mijn woonplaats in de Betuwe is Hoorn per trein in 2 uur te bereiken, vroeg op pad dus, want je wilt zo’n dag optimaal benutten. Na aankomst rond de klok van 11:25 uur in Hoorn, besloot ik driehoek eens in andere volgorde te bereizen dan ik vaker gedaan had, namelijk eerst naar Enkhuizen, dan met de boot naar Medemblik en als laatste de tram naar Hoorn.
Er was voor de reizigers een uitgekiende dienstregeling gemaakt, waarbij je de driehoek kon starten of in Hoorn, of in Medemblik of in Enkhuizen.

De eerstvolgende reisgelegenheid was voor mij als volgt: