uitgelicht

Onderdeel van mijn lange weekend in de Harz van 7 – 11 juni 2012 in het kader van de feestviering 125 Jahre Schmalspurbahnen im Harz was een dagtocht naar de Seltketalbahn op zondag 10 juni. Zie ook pagina 1.

Op deze dag maakte ik een rondreis over de Selketalbahn via Drei Annen Hohne, Eisfelder Talmühle naar Stiege, Alexisbad, Quedlinburg en met treinen van vervoerder HEX (Veolia Transport) weer terug naar Wernigerode.
Vertrek uit Wernigerode Westerntor om 10:29 uur. De verdere dienstregeling staat op pagina 1.

Hieronder een fotoreportage, waarbij uitgebreid gelegenheid werd genomen om foto’s te maken in Drei Annen Hohne (11:03 - v: 12:40), Eisfelder Talmühle (a: 13:49 - v: 13:58), Stiege (14:18 - v: 14:50), Alexisbad (15:38 - v: 16:02), Gernrode (16:49 - v: 16:59 ), Quedlinburg (17.15 - v: 17:33) en Halberstadt (17:49 - v: 18:04).

Na terugkeer in Wernigerode om 18:21 uur in mijn hotel een uitstekend maaltijd genoten. Maar eerst op pad.

Om de Selketalbahn te bereiken (lijn 333), moet eerst over de Harzquerbahn (lijn 326) naar Eisfelder Talmühle gereisd worden. Ik begin uiteraard op “mijn standplaats” Wernigerode. Op weg naar het station bezoek ik de St. Johanniskirche, niet omdat het zondag is of vanwege mijn geloof, nee, de kerk biedt zowel van buiten als van binnen mooie architectuur. Op het station blijkt de HSB-lokettiste niet over het gevraagde reiskaartje Harz Tour Card te beschikken. Naar pas later bleek: uitverkocht, maar dat vertelde ze er niet bij. De DB Regio verkoopt ze niet (en dat had ze toch moeten weten en mij niet moeten doorsturen), afijn - na wat telefoonverkeer over een afstand van nog geen 30 meter tussen beide vervoerders - en om een lang verhaal kort te houden: mijn humeur op deze stralende dag was zonniger. Snel naar Westerntor gelopen in de tijd die mij nog restte en daar werd het laatste voorradige kaartje aan mij verkocht en kon ik de geplande trein nog net halen, die daar vier minuten later vertrekt.

Een lange pauze in Drei Annen Hohne van ruim anderhalf uur wachttijd en overstap biedt geen enkele verveling. Een praatje met de kioskhouder vanwege de koffie levert nog wat informatie op. Een extra loc-uitwisseling van aankomende treinen biedt nog wat vermaak en loc 99 7232 werd uiteindelijk voor mijn trein naar Eisfelder Talmühle geplaatst. Om 12:40 uur vertrek ik richting Sorge en Elend (de volgorde is Elend en Sorge) en Benneckenstein…De open panoramawagen loopt achterop, maar ik verkies een open balkonplaats in een rijtuig vooraan in de trein. De rit loopt gedeeltelijk langs de voormalige DDR-grens en passeert zelfs de zgn. “’Kolonnenweg”. Kijk ook eens hier voor informatie.


Op weg naar het station had ik nog wat tijd over om een fraai bouwwerk te bezoeken. De St. Johanniskirche in Wernigerode ligt ingeklemd tussen de evenwijdig lopende Pfarrstrasse en Grüne Strasse en op enkele minuten loopafstand van het station, aan de noordwestelijke rand van de historische stad. Het is een Romaanse kerk en de oudste, bewaarde kerk van Wernigerode. De kerk dateert van 1279 met de altaarinwijding door Bisschop Volrad van Halberstadt. Uit de begintijd stammen de westelijke toren en de zuidelijke beuk die geheel bewaard zijn gebleven.


Interieur van de St. Johanniskirche met altaar. Meer informatie is hier te vinden.


Het bezoek aan de St. Johanniskirche was indrukwekkend, maar de lange dag had nog meer in petto. Op het ruime stationsplein van Wernigerode stond het sein veilig voor mijn rondreis over de Selketalbahn. In Wernigerode Westerntor meteen al de ontmoeting met loc 99 236 met de extra goederentrein (“Görlitzer” Rollböcke) die pendelritten maakte naar Hasserode.


In de Kirchstrasse rijdt de trein vlak langs de vakwerkhuizen. Na enkele minuten wordt Hasserode bereikt en daarna begint de stijging in het bochtige tracé bij Steinerne Renne (op 311 meter) om via het Thumkuhlental en het Drängetal Drei Annen Hohne (op 540 meter) te bereiken.


In dit deel van het enkelsporige baanvak gebeurden twee ernstige ongelukken met doden en gewonden. Op 6 juli 1927 een ontsporing in de bocht door het Thumkuhlental als gevolg van een door een wolkbreuk onderspoeld spoordijklichaam waardoor locomotief en wagens omlaag storten en 67 jaar later, op 21 augustus 1994 een frontale botsing tussen twee treinen als gevolg van een gemist stopsignaal voor één van de treinen bij de tweesporige wisselplaats (tweede foto) in het Drängetal waar de treinen hadden moeten kruisen. Als oorzaak is genoemd (en vastgesteld) een gebrekkige radioverbinding in dit dal waardoor de communicatie met de machinisten niet optimaal was. Hoewel een schilderachtige omgeving en fraaie uizichten, staat de boog over de Thumkuhlenbrücke tot op heden nog steeds te boek als het gevaarlijkste baanvak van de HSB. In 1998 kwam een compleet nieuw digitaal radionetwerk in bedrijf, waardoor er geen plekken zonder bereik in het radioverkeer meer zijn en contact met de treinen door de verkeersleiding overal gegarandeerd is. De brug met onderbouw wordt jaarlijks geïnspecteerd en eens in de 8 jaar krijgt deze een volledige beproeving. Met deze maatregelen is de veiligheid van het treinverkeer geoptimaliseerd. Op de rechter foto volgt de autoweg L100 onderlangs de route naar Drei Annen Hohne.


Twee foto’s links: loc 99 7243 vertrekt met trein 8925 (waarmee in aangekomen was) om 11:15 uit Drei Annen Hohne naar de Brocken en wordt even buiten het station vastgelegd. Daarnaast komt, ruim vijf kwartier later, loc 99 7237 met trein 8903 binnen (a: 12:33 / v: 12:40) naar Eisfelder Talmühle. Na een locwisseling met loc 99 7232 zet ik met deze trein de reis voort richting Selketalbahn. Deze loc 99 7232 heeft eerder trein 8920 uit Nordhausen aangebracht (zie verder de locomloop). Op de rechter foto de aankomst in Eisfelder Talmühle.


In Eisfelder Talmühle is een kleine 10 minuten overstap genoeg om de rustieke sfeer om dit prachtige station van alle kanten vast te leggen. Ogenschijnlijk dezelfde foto’s maar toch wat aardige detailverschillen. Het wachten is op de motorwagen uit Nordhausen waarmee de verdere reis over de Selketalbahn naar Stiege en Alexisbad (trein 8914/8916). Deze trein keert in Hasselfelde en heeft als eindbestemming Harzgerode, maar deze beide plaatsen zal ik niet aandoen. De stoomtrein rijdt verder naar Nordhausen.


Nogmaals Eisfelder Talmühle. Foto rechts Stiege en de vertrekkende trein (v: 14:19) naar Hasselfelde. Motorwagen 187 018 verricht vandaag de dienst in trein 8914/8916.


Het halve uur wachten (14:19 / 14:50) in Stiege op de terugkeer van motorwagen 187 018 uit Hasselfelde wordt - samen met enkele andere Nederlandse spoorliefhebbers - benut om de keerlus (Wendeschleife) in het spoor te fotograferen. Het beeld straalt op deze zondag een landelijke rust uit.


Stiege en de aankomst van motorwagen 187 018 waarmee de reis naar Alexisbad (a: 15:38)wordt voortgezet.


In Alexisbad vindt de overstap plaats op trein 8954 (v: 16:02) naar Gernrode en Quedlinburg. De komende vijf kwartier zal motorwagen 187 012 (fabrikant Fuchs) uit 1955 het comfort bieden van een bijzondere reis. Motorwagen 187 018 (AW Halberstadt, 1998) vertrekt om 15:49 naar Harzgerode. Vanuit Alexisbad loopt een zijtak naar Harzgerode (lengte 3 km).


Wachten op vertrektijd in Alexisbad. Op de rechter foto het stationsgebouw te Mägdesprung.


De machinist van motorwagen 187 012 zit in een afsluitbaar hokje, rechts van de rijrichting. De passagiers kijken mee. In Gernrode heerst serene zondagsrust. Het trajectdeel Gernrode - Quedlinburg (lengte 8,5 km) is in 2005 omgebouwd van normaalspoor in smalspoor, waardoor HSB-reizigers vanaf 2006 nu in Quedlinburg aansluiting hebben op het normaalspoornet. Het voormalige kopstation Gernrode heeft doorgaande sporen gekregen. Hiermee zijn aanzienlijke doorreismogelijkheden ontstaan.


Vertrek Gernrode (16:59) en aankomst in Quedlinburg (17:15), trein 8954.


Aankomst (17:49) en vertrek (18:04) in Halberstadt. Mijn rondreis eindigde om 18:21 uur in Wernigerode waar ik mijn hotel weer opzocht voor een smakelijke maaltijd. Aan een lang en zeer gevarieerd weekend kwam een eind. De volgende dag, maandag 11 juni, ging ik weer op weg naar huis via de route Wernigerode (v: 09.18 trein DB Regio 3606) - Hannover (a: 11:06 - v: 12:40 trein IC 146) - Amersfoort (a: 16:22) en verder via Utrecht naar Tiel (a: 18:05).