Elektrische locomotieven

Aankomst van een Interregiotrein in de serie 2300 Hannover Hbf/Berlin Ostbahnhof - Schiphol/Hoofddorp in Bad Bentheim. De DB e-loc zal gewisseld worden voor een Nederlands exemplaar voor de vervolgrit. Foto: Bertus Kers, 23 maart 1998. Deze Interregioverbinding werd t/m de dienstregeling 2002 als serie 2300 gereden, daarna vervangen door de serie 140. Op de achtergrond (zichtbaar boven de rijtuigen) het seinhuis van waar uit de omschakelbare bovenleiding op het emplacement kan worden bediend. Dit gebeurt nadat de afkomende loc naar een zijspoor is weggerangeerd. Vanaf een ander zijspoor wordt de klaar staande NS e-loc dan onder zijn eigen spanning voor de trein geplaatst. Op deze foto staat de trein overigens langs het niet zichtbare perron.

Frontaanzicht Railion-eloc 189-004 in de HTMU-loods in Utrecht. Samen met e-loc 189-007 van DBAG maakte deze loc proefritten in het kader van de toelating van de Baureihe 189 op het NS-net. De testtrein bestond uit locomotief Railion 189 004-5, locomotief NS 1619, plan L-rijtuig Df 50 84 92-37 002-0, plan E-rijtuig Df 50 84 92-37 005-3, plan W-rijtuig B 50 84 21-37 451-5 en locomotief DBAG 189 007-8. De ATB-installatie van de 1619 werd gebruikt.
Aanvankelijk reden deze locs onder de paraplu van Railion in Nederland. Railion bestaat niet meer. Railion was het resultaat van een fusie van de goederenpoten van de Nederlandse en Duitse spoorwegen, respectievelijk NS Cargo en DB Cargo op 1 januari 2000. In totaal werkten er ongeveer 27.000 mensen bij Railion. De holding Railion GmbH, was gevestigd in Mainz en was een dochteronderneming van DB Logistics, dat op haar beurt weer onder Deutsche Bahn viel. Naast Railion vielen ook Schenker en Stinnes AG onder DB Logistics. Na deze eerste fusie in 2000 werd de naam Railion ingevoerd en in 2009 werd de naam veranderd in DB Schenker Rail, nu een belangrijke Europese goederenvervoerder per spoor, met hoofdvestiging in Duitsland. Het bedrijf was al op 1 januari 1999 opgericht onder de naam DB Cargo. Het bedrijf DB Schenker Rail vervoert zeer veel verschillende producten per spoor. Naast bloktreinen voor klanten die zeer veel vervoer in één keer aanbieden, richt DB Schenker Rail zich ook op wagenladingvervoer, Unit Cargo genoemd. Het loctype is regelmatig in Nederland te zien. Meer informatie op Wikipedia, klik hier. Op de foto rechts de cabine van Railion-eloc 189-004 in de HTMU-loods in Utrecht. De loc’s werden hier voorbereid in het kader van toelatingsritten voor het NS-net. De cabine is provisorisch uitgerust met Telerail (links) en ATB (rechts). De ATB-kast is verbonden met de ATB-installatie van de NS-loc 1619, die in de testtrein meeliep. De ventilatoren van de Baureihe 189 hebben een hoog geluidsniveau. In Nederland kan de remenergie niet worden teruggevoed aan de bovenleiding en moet daarom via weerstanden worden afgevoerd. Beide foto's zijn van Frans van den Hurk, 9 oktober 2003.

In de periode november 2003 - januari 2004 werden diverse proefritten gehouden voor de toelating van de locomotieven Baureihe 189 in Nederland. De testtrein bestond uit locomotief Railion 189 004-5, locomotief NS 1619, plan L-rijtuig Df 50 84 92-37 002-0, plan E-rijtuig Df 50 84 92-37 005-3, plan W-rijtuig B 50 84 21-37 451-5 en locomotief DBAG 189 007-8.
Gestart werd met stationaire proeven in Utrecht, gevolgd door stroomafnemer proefritten tussen Helmond en Horst-Sevenum. Ook nachtelijke stoorstroommeetritten op de Flevolijn stonden op het programma. Tijdens de proefritten werd ook Vlissingen een keer aangedaan. Nadat locomotief 189 004-5 weer naar Duitsland was teruggekeerd werd met de resterende trein in januari 2004 nog slagen Utrecht - Arnhem gemaakt, waarbij op de terugweg telkens éénmaal over de Kippenlijn gereden werd. Op 30/01 werd het geheel naar Amersfoort Bokkeduinen gereden. Eind januari werd de testtrein naar Amersfoort Bokkeduinen gereden. De foto toont de complete testtrein bij vertrek vanuit Eindhoven voor een slag naar Horst-Sevenum. Foto's en tekst: Martijn Haman, 2 december 2003. Meer foto’s op zijn website, klik hier.
Frans van den Hurk schrijft ter aanvulling:
De 189 is een meersysteemloc voor 4 stroomsystemen ('quadri-courant') welke geschikt is voor de volgende systemen en daarmee een echte multi courante Europese e-loc:

  • gelijkstroom van 1500 Volt (o.a. NS en SNCF)
  • gelijkstroom van 3000 Volt (o.a. NMBS, FS en SZ)
  • wisselstroom 15000 Volt 16 2/3 Hz (o.a. NS/Betuweroute, DB, SBB OBB, SJ en NSB)
  • wisselstroom 25000 Volt 50 Hz (o.a. NS/HSL, SNCF, DSB)

De 189 is een afstammeling van de DB-serie 184 (voorheen E410). Deze kleine serie is inmiddels buiten dienst. In het verleden zijn hiermee proefritten naar Nederland gemaakt (o.a. naar Amsterdam), maar de loc bleek de seinen te verstoren. Ook werd de loc in België ingezet (meestal Aachen-Liège), maar ze bleken niet bestand te zijn tegen de flinke overspanningen op het Belgische net.


Bad Bentheim; 20 september 2012. Rond 17:00 uur wordt e-loc 101 123 (links), bestemd voor IC 149 (a: 17:18 - v: 17:28) naar Berlijn omgerangeerd naar het oostelijke hoofdspoor t.b.v. locwisseling. Rechts e-loc 185 068 met een goederentrein. IC 149 is om 14:49 uur uit Schiphol vertrokken en zal om 21:28 uur Berlin Hbf bereikt hebben en een paar minuten later het Ostbahnhof.
Bad Bentheim, 20 september 2012. Nadat de Nederlandse e-loc (1750) is afgerangeerd naar het oostelijk kopspoor is e-loc 101 123 voorgeplaatst en wacht EC 149 op vertrek (v: 17:28) naar Berlijn. De Nederlandse loc keert – na vertrek van EC 149 - terug van het oostelijk kopspoor naar het westelijk kopspoor ten behoeve van locwissel met tegentrein IC 142 (Bh v: 18:44) om weer naar Nederland (Schiphol) terug te rijden. Het station heeft een omschakelbare bovenleidingspanning. Zie ook de pagina Nederland/NS, e-loc serie 1700, klik hier.
Bad Bentheim, 20 september 2012 . E-loc 101 123 met EC 149 wacht op vertrek (v: 17:28) naar Berlijn. Treinstel ET 007 van vervoerder Westfalen Bahn staat klaar op spoor 2 en is ingezet op lijn RB 61 naar Bielefeld/Paderborn. Meer over Westfalen Bahn op Wikipedia, klik hier.
Bad Bentheim, 20 september 2012 . E-loc 101 123 met EC 149 wacht op vertrek (v: 17:28) naar Berlijn.

Ex NS e-loc 1614 rijdt bij zijn nieuwe eigenaar DB Schenker in zijn nieuwe huisstijlkleur. De loc is met trein 61802 onderweg van Lutterade DSM naar Kijfhoek en heeft o.a. ketelwagens uit Geleen en lege rongenwagens uit Born aan de haak. Na een korte pauze in Eindhoven vertrok de trein rond 13:35 uur naar zijn eindbestemming. Foto: Bas van Heezik, 24 oktober 2012.